ជនជាតិ Pu Peo ដោយអត្តសញ្ញាណដោយឡែកក្នុងសហគមន៍បណ្ដាជនជាតិ (VOV)

        Vovworld-Pu Peo ជាប្រជាជនរស់នៅយូរយារបំផុតនៅដំបន់ព្រៃភ្នំខេត្ត Ha
Giang។ នាបច្ចុប្បន្នជនជាតិ Pu Peo មានចំនួនប្រជាជន១ពាន់នាក់ប្រមូលផ្ដុំ​នៅ
​ឃុំ Pho La ទីរួមខេត្ត Pho Bang ស្រុក Dong Van នៅភូមិ Sung Trang និង Phu Lung
ស្រុក Yen Minh និងមួយចំនួនទៀតនៅស្រុក Bac Me ខេត្ត Ha Giang។ ជន​ជាតិ
Pu Peo ពូកែនិយាយភាសា Hmong Quan Hoa។ ជនជាតិ Pu Peo រស់​នៅដោយរបរ
ដាំចម្ការនិងស្រែកាំជណ្ដើរ។ ផ្ទះរបស់ជនជាតិ Pu Peo ត្រូវបាន​សាងសង់ដោយ
ជ្រុងឈើនិងជញ្ជាំងត្រូវបានធ្វើដោយដីមានកំរាស់ប្រមាណ៤០​ដល់៥០ស៊ាំងទី
ម៉ែត្រ ដំបូលប្រក់ក្បឿងឬប្រក់ស្មៅ។ នេះជាផ្ទះដើម្បីទប់ទល់​នឹង​អាកាសធាតុ។
លោក Luu San Van សមាជិកក្រុមសម្រាំងស្រាវជ្រាវវប្បធម៍​បណ្ដា​ជនជាតិខេត្ត Ha
Giang បានឲ្យដឹងថា៖

        “ជនជាតិ Pu Peo មានភាសាដោយឡែក ទំនៀមទំលាប់ដោយឡែក។ ជន​ជាតិ​
Pu Peo ពីមុនមកនៅរក្សាបានក្នុងជីវភាពរស់នៅពលកម្មផលិតកម្ម។ បណ្ដា​បទ
ចម្រៀងពិធីសែនព្រេនជីដូនជីតាសែនព្រេនទេវតាព្រៃជាដើមនៅតែបានជនជាតិ
Pu Peo រក្សា។”

ក៏ដូចជាជនជាតិជាភាតរៈមួយចំនួននៅដំបន់ព្រៃភ្នំភាគខាងជើងផ្នែកជីវភាពខាង
វប្បធម៍ព្រលឹងរបស់ជនជាតិ Pu Peo ផ្សាភ្ជាប់ពហុទេវតារបស់ប្រជាជន​កសិកម្ម។​
ជនជាតិ Pu Peo ធ្វើសក្ករបូជា ទេវតាទន្លេ ទេវតាភ្នំ ទេវតាព្រៃជា​ដើម។ ក្នុងនោះពិធី
បុណ្យសែនព្រេនទេវតាព្រៃជាពិធីបុណ្យសំខាន់មានចរិត​លក្ខណៈវប្បធម៍ដោយ
ឡែករបស់ជនជាតិ Pu Peo។

        ក្នុងទំនាក់ទំនងជីវភាពរស់នៅសហគមន៍ ជនជាតិ Pu Peo មានត្រកូល​ចំនួន
​២ដើរទន្ទឹមគ្នា។ ត្រកូលត្រូវបានហៅឈ្មោះដោយអក្សរ Han ដូចជា Cung, Trang,
Phu ដែលបានប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការក្នុងលិខិតនានា។ ត្រកូលមួយទៀត​បុរាណជាង
បង្ហាញនូវទំនាក់ទំនងរវាងសមាជិកនៃត្រកូល។ ត្រកូលនោះជា​ធម្មតា​បានមានជា
គូដូចជា Kacung-Kacam Karam-Kacham Karu-Karua ជាដើម។  

        ដោយមិនប្រើប្រាស់ព័ណ៌ចំរុះដូចជាជនជាតិផ្សេងៗ សម្លាក់បំពាក់ជនជាតិ​
របស់ជនជាតិ Pu Peo សាមញ្ញ។ នារី Pu Peo បានស្លៀកពាក់អាវវែងខ្មៅ នៅ​ខាង
​ក្រៅមានអាវអៀម ការតុបតែងក្បូរក្បាច់លើសម្លៀកបំពាក់ភាគច្រើនផ្សំ​ក្រណាត់
ព័ណ៌ជាមួយគ្នា។ នារី Pu Peo មានសម្លៀកបំពាក់សំពតវែងព័ណ៌ខ្មៅ ដោយតុប
តែងដោយក្រណាត់ច្រើនព័ណ៌ដោយត្រូវបានដេរដ៏ម៉ត់ចត់បង្កើនឡើងក្បូរក្បាច់
រូបសិរមាន់រូបព្រះអាទិត្យបង្ហាញនូវទស្សនៈរួមអំពីជំនឿនៃជនជាតិ។ លោកស្រី
Cung Thi Xuan ជនជាតិ Pu Peo បានឲ្យដឹងថា៖

        “ព័ណ៌សំខាន់នៃសម្លៀកបំពាក់និងក្បូរក្បាច់គឺព័ណ៌ក្រហម ព័ណ៌ខៀវ។​ព័ណ៌​
ក្រហមនិមិត្តរូបឲ្យបុរស។ និមិត្តរូបឲ្យគារគោរពរបស់នារី Pu Peo សំរាប់​បុរស ជា
សសរក្នុងគ្រួសារ។ ព័ណ៌ក្រហមត្រូវបានអាទិភាពនិងពេលដេរ​គឺដេរ​ព័ណ៌ក្រហម
មុន។ ព័ណ៌ខៀវនិមិត្តរូបឲ្យនារីក្នុងគ្រួសារ។”

        ក្នុងជីវភាពរស់នៅ សហគមន៍ជនជាតិ Pu Peo រស់ជិតស្និទ្ធសម្រប​សម្រួល​គោរព
ការពារធម្មជាតិ។ ជនរួមជាតិបានចាត់ទុកព្រៃជាជីវភាព ហេតុនេះហើយ​កិច្ចការពារ
ព្រៃបានក្លាយទៅជាការយល់ដឹងរួមរបស់សហគមន៍ជនជាតិ Pu Peo ដោយបង្ហាញ
នៅគ្រួសារនីមួយៗភូមិនីមួយៗ។ ព្រៃពិសិដ្ឋត្រូវបានប្រជាជន​ការពារ​ថែទាំដែលមិន
ត្រឹមតែនាំមកនូវតំលៃខាងសំភារៈស្មារតីសំរាប់សហគមន៍​អ្នកភូមិប៉ុណ្ណោះទេ ថែម
ទាំងរួមចំណែកការពារអភិវឌ្ឍន៍បរិស្ថានរួមទៀតផង៕