ភាពវិសេសវិសាលនៃផ្ទះរបស់ជនរួមជាតិ Pu Peo
VINH PHONG -  
|
ភាពវិសេសវិសាលនៃផ្ទះរបស់ជនរួមជាតិ Pu Peo (VOV) |
Vovworld-ជនរួមជាតិ Pu Peo ពីមុនមកបានជ្រើសរើសជ្រលង់តូចនៅកណ្ដាល
ព្រៃដើម្បីសាងសង់ផ្ទះបង្កើតភូមិ ពីព្រោះនៅទីនោះអាចដាំស្រូវទឹក ដាំទំពាំងចិញ្ចឹម
ខ្លាឃ្មុំជាដើម។ ពេលជ្រើសរើសដីធ្វើផ្ទះមេផ្ទះបានជីករណ្ដៅតូចមួយហើយដាក់
គ្រាប់ស្រូវចូលក្នុងរណ្ដៅនោះដោយយកចានមួយដាក់ខាងលើ។ ក្រោយរយៈពេល
៣ថ្ងៃគ្រាប់ស្រូវនៅគ្រប់គ្រាន់គឺអាចសាងសង់ផ្ទះបាន។ លោក Lu Pa Sau ជនជាតិ Pu
Peo នៅស្រុក Dong Van ខេត្ត Ha Giang បានឲ្យដឹងថា៖
“ដំបូងបង្អស់គឺសាងសង់សសរផ្ទះ បន្ទាប់នៅក្រោយពេលកសាងជ្រុងផ្ទះហើយ
គឺចាប់ផ្ដើមកសាងជញ្ជាំង។ វត្ថុធាតុដើមភាគច្រើនជាដីនៅជុំវិញផ្ទះ ជាធម្មតាធ្វើដោយ
ដីព័ណ៌លឿង ដីព័ណ៌ខ្មៅមិនរឹងមាំទេស។ ក្នុងជញ្ជាំងដាក់ដើមឈើដើម្បីជញ្ជាំងមិន
ត្រាវបាក។ ផ្ទះមួយសាងសង់ក្នុងអំឡុង១៥ថ្ងៃគឺរួចរាល់។”
តាមជនចាស់ជរារបស់ជនជាតិ Pu Peo ថា មុននេះជនជាតិ Pu Peo ក៏ធ្វើផ្ទះឈើ
ផុតពីដីដូចជាជនជាតិភាតរៈដែរ ប៉ុន្តែពេលធ្វើផ្ទះត្រូវកាប់ដើមព្រៃឈើជាច្រើន ខណៈ
ដែលព្រៃជាប្រភពចិញ្ចឹមមនុស្ស។ ដោយគំនិតនោះជនជាតិ Pu Peo បានសាងសង់ផ្ទះ
ដីដើម្បីការពារព្រៃ។ ផ្ទះរបស់ជនរួមជាតិ Pu Peo បានបែរខ្នងទៅព្រៃជាធម្មតាតាមទិស
ខាងត្បូងឬអាគ្នេយ៍និងបានធ្វើដោយដីគ្រាស់ ដំបូលប្រក់ស្មៅឬក្បឿងហេតុនេះហើយ
ក្តៅក្នុងរដូវរងានិងរំភើយក្នុងរដូវក្តៅ។ លោក Luu San Van សមាជិកក្រុមសម្រាំងស្រាវ
ជ្រាវវប្បធម៍បណ្ដាជនជាតិខេត្ត Ha Giang បានឲ្យដឹងថា៖
“ផ្ទះរបស់ជនជាតិ Pu Peo មាន៣ល្វែងដំបូលពីរនិងមុននេះភាគច្រើនបានប្រក់
ស្មៅ។ គ្រួសារណាធូធារបានធ្វើ៤ល្វែង។ ល្វែងគោលមួយនៅសង្ខាងមាន២ល្វែងតូច
និងនៅមុខមានល្វែងមួយទៀត។ល្វែងគោលនៅកណ្ដាល។ នៅខាងស្ដាំជាល្វែងចង្ក្រាន
រួមមានចង្ក្រានចំនួន២គឺចង្ក្រានដាំបាយនិងចង្ក្រានសក្ការបូជានិងឆ្ពោះទៅទិសព្រះ
អាទិត្យរៈ។ ពេលធ្វើតុសក្ការបូជាចូលផ្ទះថ្មីត្រូវសែនព្រេនម៉ាន់មួយក្បាលឲ្យល្វែង
ចង្ក្រាននេះ។”
ផែនគ្រឹះផ្ទះបានធ្វើដោយថ្មនិងខាងក្រៅជញ្ជាំងបានដាក់ថ្មមានកំពស់កន្លះម៉ែត្ររៀប
ជុំវិញដើម្បីផ្ទះមិនត្រូវដួលរំលំ។
“ដីដើម្បីធ្វើជញ្ជាំងត្រូវជ្រើសរើសដីឥដ្ធពីព្រោះដីនេះវាម៉ត់និងរឹងមាំនិងលាយជា
មួយថ្មគឺសាងសង់ផ្ទះមិនត្រវបាកនិងរឹងមាំ។ ហេតុនេះហើយផ្ទះនៅទីនេះមានអាយុ
រាប់រយឆ្នាំ។”
ពេលសាងសង់រួចរាល់ផ្ទះរបស់ជនរួមជាតិ Pu Peo មានទ្វារនៅល្វែងកណ្ដាល នៅ
ខាងលើមានបង្អួចចំនួន៥ដើម្បីទទួលពន្លឺ ជួយឲ្យផ្ទះជានិច្ចកាលភ្លឺនិងរំភើយ។ ក្រៅ
ពីនោះផ្ទះរបស់ជនជាតិ Pu Peo មានឡូវតឿមួយដើម្បីផ្ទុកពោធ៍ស្រូវសាច់ងាតនិងក៏
ជាកន្លែងដេកសំរាប់សមាជិកថ្មីក្នុងគ្រួសារឬភ្ញៀវមកលេង។
បន្ទាប់ពីសំរេចជនជាតិ Pu Peo នឹងរៀបចំពិធីមកផ្ទះថ្មីដើម្បីសែនព្រេនជីដូនជីតា
ទេវតាព្រៃទេវតាដី។ មុនពេលចូលផ្ទះថ្មីគ្រូសែនត្រូវអុធធូបសែនព្រេនជីដូនជីតានៅ
ផ្ទះចាស់ដើម្បីសូមមកស្នាក់នៅផ្ទះថ្មី បន្ទាប់នោះសែនព្រេនទេវតានៅជុំវិញផ្ទះអុធ
ធូបនៅចង្ក្រានសក្ការបូជា ចង្ក្រានដាំបាយនិងទ្វារចេញចូល។ បន្ទាប់ពីអនុវត្តរួចរាល់
ពិធីនៅចង្ក្រានសក្ការបូជានិងទ្វារចេ្ចូលទើបនឹងបានដុតភ្លើងនៅចង្ក្រានដាំបាយដើម្បី
ធ្វើគ្រឿងសំណែនធ្វើសក្ការបូជាជីដូនជីតា។ ពិធីសែនព្រេនមកផ្ទះថ្មីបានរៀបចំនៅ
ពេលយប់និងរាល់ពិធីត្រូវបានបញ្ជប់ពេលព្រះអាទិត្យរៈ៕
VINH PHONG