(VOVworld)-ការបោះឆ្នោតសកលនាថ្ងៃទី៦មករាឆ្នាំ១៩៤៦ ដើម្បីជ្រើសរើស
រដ្ឋ សភាជាដំបូង បានឈានចូលប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់វៀតណាម ដូចជាការគូស សញ្ញាមួយយ៉ាងច្បាស់លាស់ស្តីពីសិទ្ធិជាម្ចាស់របស់ប្រជាជន បន្ទាប់ពីមួយ
សតវត្សគ្មានសេរីភាព។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះជាគំរូមួយសម្រាប់លក្ខណៈ ប្រជាធិប
តេយ្យក្នុងការបោះឆ្នោត ព្រមទាំងជាបុព្វបទកសាងរបបប្រជាធិបតេយ្យ នៅ
វៀតណាម។

រូបភាពនៃការបោះឆ្នោតសកលលើកដំបូងនាឆ្នាំ១៩៤៦  (រូបថតឯកសារ)

        ក្នុងពេលប្រព្រឹត្តទៅការបោះឆ្នោតសកល នៅភាគខាងត្បូងនិងភាគ កណ្តាលប្រទេសវៀតណាម អាណានិគមនិយមបារាំងបានពង្រីកសង្គ្រាម និងមានឧបាយកលអារកាត់វៀតណាមសំដៅបង្កើតឡើងរបប “Nam Ky
ស្វយ័ត ”អម ដោយរដ្ឋាភិបាលទីងមោងបរិវារមួយ។ នៅភាកខាងជើងវៀត
ណាមវិញ  ពួក ឈ្លានពាន Chiang Kai-shekក្នុងនាមជាសម្ព័ន្ធមិត្ត បានចូល
មកដកអាវុធពីកងទ័ពជប៉ុនដោយ មហិច្ឆិតាដណ្ដើមអំណាចនិងបំផ្លាញការ
បោះឆ្នោត សកល។ ប៉ុន្តែប្រជាជននៅទូទាំងប្រទេសនៅតែជឿជាក់ទៅលើ
ជនវៀតណាម ស្នេហារជាតិ។

        ប្រជាធិបតេយ្យក្នុងការបោះឆ្នោតនិងឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត

        លក្ខខ័ណ្ឌបោះឆ្នោតនិងឈរឈ្មោះបេក្ខជនត្រូវបានកំណត់ច្បាស់និង
ប្រកាស ជាសាធារណលើទំព័រការសែត Cuu Quoc ពេញមួយសប្តាហ៍ មុននឹង
ប្រព្រឹត្តទៅការបោះឆ្នោតសកលជាប្រវត្តិសាស្ត្រ។ ទម្រង់នៃការបោះឆ្នោតគឺបោះ
ឆ្នោតជាសកល។ ដើម្បីពង្រីកផែនមហាសាមគ្គីប្រជាជនទាំងមូល លោកប្រធាន ហូជីមិញរួមទាំងរណសិរ្ស Viet Minh បានសម្រចចិត្តអញ្ជើញអ្នកនៅក្រៅ រណ
សិរ្សនេះឈរឈ្មោះជាបេក្ខភាព។ សេចក្តីសម្រេចនេះសរឲ្យឃើញនូវ ការគោរព
សេរីភាពប្រជាធិបតេយ្យរបស់ប្រជាជន គោរពអ្នកមានទេពកោសល្យសាមគ្គី
កម្លាំងស្នេហាជាតិ ដើម្បីផលប្រយោជន៍កំពូលរបស់ប្រជាជាតិ។ សាស្ត្រាចារ្យ​រង
បណ្ឌិត Bui Xuan Duc  បានចាត់ទុកថា៖

        “ការបោះឆ្នោតសកលនោះ ទោះបីជាបានប្រព្រឹត្តទៅជាលើកដំបូងនៅវៀត
ណាមក៏ដោយ ប៉ុន្តែបានសម្តែងច្បាស់នូវខ្លឹមសារ និងសំណូមពរនៃគោលការណ៍
បោះឆ្នោតថ្មី គឺសេរីភាពក្នុងការបោះឆ្នោតនិងសេរីភាពឈរឈ្មោះជាបេក្ខជន”។ នេះជាជោគជ័យដែលមិនមែនប្រទេសណាក៏សម្រេចបានឡើយ។ យើងបាន អនុវត្តបណ្តាគោលការណ៍បោះឆ្នោតប្រជាធិបតេយ្យ។​សិទ្ធិស្មើរគ្នានិងកាតព្វកិច្ច
ស្មើរគ្នាដែរ”។

        ក្នុងការបោះឆ្នោតលើកដំបូងនោះ អ្នកបោះឆ្នោតចំនួន៨៩%បានទៅបោះ
ឆ្នោត និងជ្រើសរើសបានតំណាងចំនួន៣៣៣នាក់។​ដូច្នេះ រដ្ឋភាវៀតណាមបាន ប្រមូលផ្តុំតំណាងមកពីភូមិភាគទាំងបីរបស់វៀតណាម ។ រដ្ឋសភាក៏ប្រមូលផ្តុំ
បាន សមាជិកមកពីគ្រប់សមាសភាពសាសនា ដូចជាសាសនាព្រះពុទ្ធ គ្រិស្ដ
សាសនានិង Cao Dai សាសនាជាដើម។ តាមនោះ ជាលើកដំបូងនៅវៀតណាម
និងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ទាំងមូល មានវត្តមានរដ្ឋសភាប្រជាធិបតេ្យជាក់ស្តែង
មួយ។

        បុព្វបទកសាងរបបប្រជាធិបតេយ្យ

        ជ័យជម្នះនៃការបោះឆ្នោតសកលមិនត្រឹមតែជាលទ្ធផលនៃកម្លាំងមហា សាមគ្គីជាតិក្នុងការកសាងរបបសង្គមថ្មីប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាការបោះជំហាន ដំបូងអំពីរបបប្រជាធិបតេយ្យនៅវៀតណាម បើកចេញយថាទស្សន៍នៃសម័យ
កាលថ្មីមួយ ជាសម័យកាលដែលប្រទេសវៀតណាមមានប្រព័ន្ធរដ្ឋអំណាច ពេញ
លេញ។វៀតណាមប្រជាធិបតេយ្យសាធារណះរដ្ឋមានគ្រប់លក្ខណះគតិយុត្តិ
 ប្រជាធិបតេយ្យរដ្ឋរបស់ប្រជាជន ដោយប្រជាជន និងដើម្បីប្រជាជន។ សាស្ត្រា
ចារ្យរង បណ្ឌិត Bui Xuan Duc បានអះអាងថា៖

        “ការបោះឆ្នោតសកលបានបង្កើតឡើងរដ្ឋអំណាចពេញលេញ ដោយការ
បង្កើតរដ្ឋសភា ហើយពីនោះ រៀបចំរដ្ឋាភិបាល ចេញផ្សាយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ កសាង
រដ្ឋអំណាចសំរាប់ប្រជាជនវៀតណាមក្នុងបញ្ហាផ្ទៃក្នុងនិងកិច្ចការបរទេស។ ការ
បោះឆ្នោតសកលក៏បានបង្ហាញនូវការគោរពនិងជឿជាក់ទៅលើសិទ្ធិជាម្ចាស
របស់ប្រជាជន ការអនុវត្តសិទ្ធិជាម្ចាស់របស់ប្រជាជន។​”

        តំលៃរបស់ការបោះឆ្នោតសកលលើកដំបូង គឺតំលៃរបស់សេរីភាព ពីជីវិត
ទាសករទៅជាម្ចាស់លើខ្លួនឯង ដណ្ដើមបានរដ្ឋអំណាច ដណ្ដើមបានឯករាជ្យ 
ដណ្ដើមបានសេរីភាពសំរាប់ប្រទេសជាតិ។

        ជិត៧០ឆ្នាំកន្លងទៅ ចាប់ពីថ្ងៃទី៦មករាឆ្នាំ១៩៤៦ រដ្ឋសភាវៀតណាម
បានរៀបចំការបោះឆ្នោតចំនួន១៣លើកប្រកបដោយជោគជ័យ។ ប៉ុន្តែ បណ្ដា
តំលៃប្រជាធិបតេយ្យរបស់ការបោះឆ្នោតលើកដំបូងនៅបានរក្សាគងវង្ស ពោរ
ពេញទៅដោយចរិតលក្ខណះទ្រឹស្ដី និងស្ថានភាពជាក់ស្ដែង។ បណ្ដាតំលៃនេះ
 បាននិងកំពុងអនុវត្តក្នុងការកសាងនិងអភិវឌ្ឍន៍រដ្ឋសភា៕