ទិដ្ឋភាពនៅទីប្រជុំជនជ្វីហ្វ Kiryat Arba របស់អ៊ីស្រាអែលនៅត្រើយខាងលិចកាលពីថ្ងៃទី១១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨ (រូបថត៖ Reuters)

  តាំងពីយូរណាស់មកហើយ ទីប្រជុំជនជ្វីហ្វជានិច្ចកាលជាឧបសគ្គដ៏ធំមួយ ក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងអ៊ីស្រាអែលនិងប៉ាឡេស្ទីន ក៏ដូចជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងជំរុញ សន្តិភាព។តាមសេចក្ដីសម្រេចចិត្តនានារបស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហ ប្រជាជាតិបានកំណត់ថា បណ្ដាទីប្រជុំជនជ្វីហ្វនេះគឺខុសច្បាប់ ដោយសាររំលោភ បំពានទៅលើអនុសញ្ញាទីក្រុងហ្សឺណែវទី៤ ស្ដីពីការហាមឃាត់ប្រទេសទន្ទ្រាន កាន់កាប់បញ្ជូនពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនទៅកាន់តំបន់ក្រោមការទន្ទ្រានកាន់កាប់។

        មូលហេតុស្នូល

        ទីមួយគឺ ត្រូវតែអះអាងថា ការសម្រេចចិត្តគាំទ្រចំពោះអ៊ីស្រាអែលក្នុងការ កសាងទីប្រជុំជន ជ្វីហ្វនៅត្រើយខាងលិច មិនមែនជាការសម្រេចចិត្តដោយប្រថុចញុចរបស់ អាជ្ញាធរអាមេរិកនោះឡើយ ដោយសារក្រសួងការបរទេសអាមេរិកបានសហការ ជាមួយក្រុមសន្តិភាពនៃសេតវិមានដឹកនាំដោយកូនប្រសាររបស់ប្រធានាធិបតី អាមេរិកលោក Jared Kushner ដើម្បីធ្វើការក្នុងរយៈពេលជិត១ឆ្នាំកន្លងទៅ ទើប នាំទៅដល់សេចក្ដីប្រកាសពោលខាងលើ។ ប៉ុន្តែ វាត្រូវបានចេញចំពេលវេលាដែល ឆាកនយោបាយអាមេរិកកំពុងក្ដៅឡើងដោយរឿងហេតុចោទប្រកាន់ប្រធានា ធិបតី ហើយលោក Trump ហាក់ដូចជាភាគីខ្សោយក្នុងរឿងហេតុនេះដែរ។ ក្នុង បរិបទនោះ សកម្មភាពកិច្ចការបរទេសទាំងអស់សុទ្ធតែត្រូវបានចាត់ទុកថា គឺ សំដៅបង្វែងទិសសាធារណៈមតិ ដើម្បីបន្ធូរបន្ថយសម្ពាធទៅលើប្រធានាធិបតី។

        លើសពីនេះទៅទៀត ដើម្បីជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីម្ដងទៀត លោក Trump ត្រូវការសម្លេងគាំទ្ររបស់អ្នកបោះឆ្នោតជាជនជ្វីហ្វឬមានដើមកំណើត ជ្វីហ្វនៅអាមេរិក។ ហេតុដូច្នេះបានជា លោកបានបង្ហាញការគាំទ្រចំពោះ អ៊ីស្រាអែលក្នុងបញ្ហាទីប្រជុំជនរបស់ជនជ្វីហ្វនៅត្រើយខាងលិច។         ក្រៅពីនោះ មជ្ឈដ្ឋានអ្នកសង្កេតការណ៍បានចាត់ទុកថា មូលហេតុទីពីរនៃ ការសម្រេចចិត្តពោលខាងលើរបស់លោក Trump នោះគឺចំណងមិត្តភាពដ៏ ពិសេសជាមួយនាយករដ្ឋមន្រ្តីអ៊ីស្រាអែលលោក Benjamin Netanyahu ជាអ្នក ដែលកំពុងប្រឈមុខនឹងគ្រោះអាសន្នបាត់បង់មុខតំណែងក្នុងការបោះឆ្នោតកន្លងទៅ ក៏ដូចជាត្រូវជួបប្រទះនឹងការចោទប្រកាន់ពីអំពើពុករលួយ លួចបន្លំ និង រំលោភបំពានលើជំនឿទុកចិត្ត។

        មូលហេតុទីបីគឺ លោក Trump បានអះអាងជាច្រើនលើកច្រើនសារថា នឹង មានគំនិតផ្ដួចផ្ដើមសន្តិភាពថ្មីសម្រាប់មជ្ឈឹមបូព៌ា ហើយហៅវាថា “កិច្ចព្រមព្រៀង នៃសតវត្ស” ប៉ុន្តែរហូតមកដល់ពេលនេះ ឯកសារនេះនៅតែមានចំណុចគួរអោយ ចម្រូងចម្រាសជាច្រើន ហើយលក្ខណៈអាចធ្វើបានគឺមិនខ្ពស់ឡើយ។ ហេតុដូច្នេះ ហើយ ដោយការបង្កឡើងរឿងហេតុថ្មីនៅតំបន់នេះ ម្ចាស់សេតវិមានអាចបន្ត ពន្យាពេលការប្រកាសឯកសារពោលខាងលើ ហើយជៀសវាងការរិះគន់ពីសាធា រណៈមតិផងដែរ។

        មិនគោរពការស្វែងរកដំណោះស្រាយសន្តិភាពសម្រាប់ជម្លោះរវាងអ៊ីស្រា អែលនិងប៉ាឡេស្ទីន

          មិនថាមូលហេតុគឺអ្វីក៏ដោយ ប៉ុន្តែកាយវិកាថ្មីៗបំផុតរបស់វ៉ាស៊ីនតោនបាន បណ្ដាលអោយភាពតានតឹងជាមួយប៉ាឡេស្ទីនក៏ដូចជាប្រទេសផ្សេងៗក្នុងតំបន់ បន្តកើនឡើង ក្រោយពីសកម្មភាពគួរអោយភ្ញាក់ផ្អើលជាច្រើនមុននោះដូចជា ទទួលស្គាល់ Jerusalem ជារដ្ឋធានីរបស់អ៊ីស្រាអែល បន្លាស់ស្ថានទូតអាមេរិកពី Tel Aviv ទៅកាន់ទីក្រុងនេះ ហើយទទួលស្គាល់អធិបតេយ្យភាពរបស់អ៊ីស្រា អែលចំពោះខ្ពង់រាប Golan ដែលគេទន្ទ្រានកាន់កាប់ពីស៊ីរី។

        មុនអាណត្តិរបស់ប្រធានាធិបតីលោក Donald Trump ទោះបីជាគណៈបក្ស ប្រជាធិបតេយ្យ ឬគណៈបក្សសាធារណៈរដ្ឋឡើងកាន់អំណាចក៏ដោយ ប៉ុន្តែ អាមេរិកតែងតែចេញសេចក្ដីប្រកាសឬមានកាយវិកាដាក់សម្ពាធចាប់បង្ខំអោយ អ៊ីស្រាអែលបញ្ឈប់សកម្មភាពកសាងទីប្រជុំជននៅត្រើយខាងលិច។ ប៉ុន្តែដល់ អាណត្តិរបស់លោក Trump អ្វីគ្រប់បែបយ៉ាងបានដើរបញ្ច្រាសទាំងស្រុង។ ការសម្រេច ចិត្តទាំងអស់របស់លោក Trump សុទ្ធតែបណ្ដាលអោយដំណើរការសន្តិភាពនៅ មជ្ឈឹមបូព៌ាកាន់តែស្មុគស្មាញជាងមុន ក៏ដូចជាបណ្ដាលអោយអរិភាពរវាង អ៊ីស្រាអែលនិងប៉ាឡេស្ទីនកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃផងដែរ។ ហេតុដូច្នេះ បានជា សាធារណៈមតិអន្តរជាតិចាត់ទុកថា លោក Trump មិនធ្លាប់គោរពការ ស្វែងរកដំណោះស្រាយនយោបាយប្រកបដោយសន្តិភាពសម្រាប់ជម្លោះរវាង អ៊ីស្រាអែលនិងប៉ាឡេស្ទីននោះឡើយ ព្រមទាំងបញ្ចុះតួនាទីរបស់អាមេរិកផ្ទាល់ ខ្លួនក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាសន្តិសុខមួយក្នុងចំណោមបញ្ហាសន្តិសុខដ៏ក្ដៅគគុកបំផុតលើពិភពលោក៕