អ៊ីរ៉ាក់ប្រឈមមុខនឹងវិបត្តិទ្វេដង
HONG VAN -  
|
អ៊ីរ៉ាក់ប្រឈមមុខនឹងវិបត្តិទ្វេដង (AP) |
Vovworld-ការចុះចាញយ៉ាងលឿនរបស់កងទ័ពរដ្ឋាភិបាលចំពោះកំលាំងប៉ះបោររដ្ឋឥស្លាមបាននាំអ៊ីរ៉ាក់ចូលក្នុងបញ្ជីរាយនាមចំណុចក្តៅគគុកធ្ងន់ធ្ងរ
បំផុតនៅដំបន់។
រដ្ឋអំណាចគ្មានសមត្ថភាពចំពោះការរីករាលដាលរបស់កំលាំងប៉ះបោរ
ឆ្លៀតយកភាពទាល់ច្រកនយោបាយនិងភាពតានតឹងរវាងភាគីនានា ចាប់
ពីខែមិថុនា រដ្ឋឥស្លាម (IS) បានបង្កើនការវាយប្រហារដណ្ដើមយកដំបន់ដីជា
ច្រើននៅអ៊ីរ៉ាក់ពីរដ្ឋអំណាច។ នាបច្ចុប្បន្ន IS កំពុងបើកទូលាយឥទ្ធិពលនោភាគ
ខាងជើងអ៊ីរ៉ាក់ដោយការប្រើរថតង់និងអាវុធធុនធ្ងន់រឹបអូសបានពីទាហានរត់
ចោលជួរទ័ពរាប់ពាន់នាក់។ ក្នុងដំណើរការវាយប្រហារ បណ្ដាជនប៉ះបោររបស់
IS បានសម្លាប់ជនស៊ីវិលជាជនជាតិភាគតិច Yazidi ចំនួនជិត៥០០នាក់។ រដ្ឋមន្ត្រី
ទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សរបស់អ៊ីរ៉ាក់លោក Mohammed Shia al-Sudani បានចោទ
ប្រកាន់ជនប៉ះបោរមានសកម្មភាពឃោឃៅព្រៃផ្សៃចំពោះជនស៊ីវិល បណ្ដាលឡើងឧក្រិដ្ឋកម្មមិនអាចលើកលែងបានឡើយ។ នាថ្ងៃទី៣សីហាកន្លងមក IS ក៏
ទន្ទ្រានកាន់កាប់បានទំនប់ Mosul ជាទំនប់ធំបំផុតនៅអ៊ីរ៉ាក់។ ជ័យជំនះនេះរបស់
IS បង្កើនគ្រោះអាសន្នរដ្ឋអំណាច Baghdad ត្រូវផ្ដួលរំលំដោយសារការទន្ទ្រានកាន់
កាប់ទំនប់ Mosul អាចអនុញ្ញាតឲ្យ IS លទ្ធភាពឈានទៅបណ្ដាទីក្រុងធំៗ។
ស្ថានភាពពោលខាងលើធ្វើឲ្យអាមេរិកសំរេចចិត្តជាលើកដំបូងវាយប្រហារដោយ
ជើងអាកាសនៅអ៊ីរ៉ាក់គិតតាំងពីពេលវ៉ាស៊ីងតោនដកទ័ពចេញពីប្រទេសនេះនា
ចុងឆ្នាំ២០១១។ ការវាយប្រហារបានបំផ្លាញបរិមាណអាវុធដ៏ធំមួយរបស់ IS ប៉ុន្តែ
មិនទាន់រកឃើញច្រកចេញយូរអង្វែងសំរាប់បញ្ហាអ៊ីរ៉ាក់ឡើយ។ ប្រធានាធិបតី
អាមេរិកលោក Barack Obama បានព្រមមានថានឹងគ្មាដំណោះស្រាយយ៉ាងលឿន
សំរាប់វិបត្តិនាបច្ចុប្បន្ននៅអ៊ីរ៉ាក់ឡើយ។
សង្គ្រាមលើឆាកនយោបាយ
ខណៈដែលវិបត្តិយោធាមិនទាន់បញ្ចប់នោះ អ៊ីរ៉ាក់ត្រូវធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិលើគ្រប់
វិស័យដោយកំពូលគឺថ្ងៃទី១១សីហា ប្រធានាធិបតីអ៊ីរ៉ាក់លោក Fouad Masoum
បានបញ្ជាអនុប្រធានរដ្ឋសភាលោក Al Abadi ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មី បង្កើតរដ្ឋាភិបាល
ថ្មីខណៈដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីបច្ចុប្បន្នលោក Nouri Al Maliki មិនទាន់ផុតអាណាត្តិ
ឡើយ។ ការដែលលោក Al Abadi ត្រូវបានបញ្ជាបង្កើតគណៈរដ្ឋមន្ត្រីថ្មីសំដៅកាត់បន្ថយការបែងចែកផ្ទៃក្នុងទទួលបានការគាំទ្ររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ អាមេរិកនិងប្រទេសផ្សេងៗទៀត។ មូលហេតុគឺដោយសារគោលនយោបាយខុសឆ្គងនិង
ការកាន់អំណាចផ្ដាច់ការរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីបច្ចុប្បន្ន។ ក្នុងអំឡុង៨ឆ្នាំកាន់អំណាច
លោក Maliki គ្មានគោលការណ៍សម្រុះសម្រួលជាតិនៅអ៊ីរ៉ាក់ក្រោយសង្គ្រាម ថែម
ទាំងស៊ីជម្រៅចូលការបែងចែករវាងសហគមន៍ទាំងបីជាតិសាសន៍-សាសនានៅ
ប្រទេសនេះ។ ក្រៅពីនោះការលេចឡើងរបស់ IS បង្ហាញភាពអន់ខ្សោយក្នុងប្រព័ន្ធរដ្ឋអំណាចអ៊ីរ៉ាក់។ បណ្ដាថ្នាក់ដឹកនាំទទួលបរាជ័យក្នុងការខំប្រឹងប្រែងស្ដាប្រទេស
និងផ្សាភ្ជាប់សង្គមក្រោយរយៈពេលដ៏វែងលិចក្នុងអំពើរហឹង្សានិងជំលោះ។
ប៉ុន្តែនាយករដ្ឋមន្ត្រី Al Maliki មិនយល់ព្រមការសំរេចចិត្តពោលខាងលើឡើយ
និងប្រកាសថាមិនលាលែងការខំប្រឹងប្រែងទទួលបន្ថែមអាណត្តិនាយករដ្ឋមន្ត្រីទី៣។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះធ្វើឲ្យស៊ីជម្រៅបន្ថែមវិបត្តិលើគ្រប់វិស័យនៅដំណាក់កាលដែលអ៊ីរ៉ាក់កំពុងត្រូវការរដ្ឋាភិបាលសាមគ្គីភាពឯកភាពដើម្បីប្រឆាំងនឹងរលកសង្គ្រាមឥស្លាម IS។
១១ឆ្នាំគិតតាំងពីសង្គ្រាមរបស់អាមេរិកផ្ដួលរំលំរបបនៃអតីតប្រធានាធិបតី
Saddam Hussein នោះ អ៊ីរ៉ាក់មិនទាន់ផុតពីរង្វង់អំពើរហឹង្សាភាគីឡើយ។ រាល់ការលំបាកលើសមរភូមិរួមជាមួយការខ្វែងគំនិតលើឆាកនយោបាយនាបច្ចុប្បន្នធ្វើឲ្យប្រទេស
នេះពិបាកឆ្លងផុតពីជំលោះណាស់៕
HONG VAN