(vovworld)- ສະພາບການຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ ນັບມື້ນັບຜັນແປໄປຢ່າງສັບສົນ, ໃນນັ້ນ ມີການປ່ຽນແປງໂຄງປະກອບຂອງເກາະຫິນ, ຫາດດອນຫີນນ້ຳຖ້ວມຫລາຍແຫ່ງ ໂດຍພື້ນຖານຍິ່ງສ້າງຄວາມສົນໃຈຈາກປະຊາຄົມໂລກ. ເພາະສະນັ້ນ ທະເລຕາເວັນອອກ ໄດ້ກາຍເປັນບັນຫາພົ້ນເດັ່ນທີ່ກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ອາຊຽນ ຄັ້ງທີ 25 ແລະ ບັນດາກອງປະຊຸມກ່ຽວຂ້ອງຢູ່ ມຽນມາ, ກອງປະຊຸມສຸດຍອດເວທີປາໄສຮ່ວມມືເສດຖະກິດ ປາຊີຟີກ (APEC) ຄັ້ງທີ22 ຢູ່ ຈີນ ແລະ ກອງປະຊຸມສຳມະນາສາກົນກ່ຽວກັບທະເລຕາເວັນອອກ ຢູ່ ຫວຽດນາມ.
ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຫງວຽນເຕີນຢູງ ເຂົ້າຮ່ວມ
ກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊຽນ 25
ພາບ:nguyentandung.org
|
ຕາມແຜນການ, ກອງປະຊຸມສຳມະນາສາກົນກ່ຽວກັບທະເລຕາເວັນອອກ ໄດ້ດຳເນີນໄປໃນວັນທີ 17-18/11 ຢູ່ ນະຄອນ ດາຫນັງຂອງຫວຽດນາມ. ພາຍໃຕ້ຫົວຂໍ້ວ່າ: “ທະເລຕາເວັນອອກ: ການຮ່ວມມືເພື່ອຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະ ການພັດທະນາຢູ່ພາກພື້ນ”, ກອງປະຊຸມສຳມະນາແມ່ນການສືບທອດບັນດາຄວາມມານະພະຍາຍາມເພີ່ມທະວີການແລກປ່ຽນ, ຊອກຮູ້ທັດສະນະຂອງວົງການນັກຮຽນຮູ້ ແລະໃຫ້ຄຳປຶກສານະໂຍບາຍພາຍໃນ ແລະ ນອກພາກພື້ນສົນໃຈເຖິງບັນຫາທະເລຕາເວັນອອກ. ກ່ອນຫນ້ານັ້ນ ບັນຫາທະເລຕາເວັນອອກ ແມ່ນບັນຫາເຄັ່ງຮ້ອນທີ່ກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ອາຊຽນ ຄັ້ງທີ 25 ແລະ ບັນດາກອງປະຊຸມກ່ຽວຂ້ອງ ແລະ ທ່ານປະທານປະເທດ ຫວຽດນາມ ເຈືອງເຕີນຊາງ ເຕື້ອງເຖິງທີ່ກອງປະຊຸມສຸດຍອດ APEC ຄັ້ງທີ22.
ຮັກສາສະຖຽນລະພາບຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ ແມ່ນຜົນປະໂຫຍດລວມຂອງທັງພາກພື້ນ
ຮັກສາສັນຕິພາບ ແລະ ສະຖຽນລະພາບ, ຮັບປະກັນຄວາມໝັ້ນຄົງ, ຄວາມປອດໄພ, ຄວາມເສລີໃນການເດີນທະເລ ແລະ ການບິນຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ ແມ່ນຫນຶ່ງໃນບັນດາເນື້ອໃນຕົ້ນຕໍ ທີ່ດຶງດູດຄວາມສົນໃຈ ແລະ ເຫັນດີເຫັນພ້ອມຢ່າງສູງຈາກບັນດາການນຳ ບໍ່ພຽງແຕ່ຢູ່ ກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ອາຊຽນ ເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງຢູ່ກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ອາຊຽນ +1 ກັບບັນດາຄູ່ເຈລະຈາຄື: ຈີນ, ອິນເດຍ, ຍີ່ປຸ່ນ, ອາເມລິກາ, ສປຊ ກໍຄືຢູ່ກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ອາຊຽນ +3 ແລະ ກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ອາຊີຕາເວັນອອກ. ກ່າວຄຳເຫັນນະທີ່ນີ້, ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຫງວຽນເຕີນຢູງ ຢືນຢັນວ່າ:
“ອາຊຽນ ຄວນເປັນເຈົ້າການ ແລະ ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບກວ່າໃນການຮັກສາສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ, ຄວາມໝັ້ນຄົງ ຢູ່ ພາກພື້ນ. ພວກເຮົາຄວນສືບຕໍ່ຮຽກຮ້ອງບັນດາຝ່າຍກ່ຽວຂ້ອງຕ້ອງເຄົາລົບ ແລະ ປະຕິບັດທຸກຂໍ້ກຳນົດຂອງຖະແຫລງການປະພຶດຢູ່ ທະເລຕາເວັນອອກ DOC ຢ່າງຄົບຖ້ວນ, ພ້ອມກັນນັ້ນ ຄວນດຳເນີນການເຈລະຈາຢ່າງແທດຈິງ ເພື່ອບັນລຸປະມວນຂໍ້ກຳນົດການປະພຶດຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ (COC) ມີລັກສະນະຜູກມັດໂດຍໄວ.”
ໃນຂະນະນັ້ນ, ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ວາລະປຶກສາຫາລືຄົບຄະນະຄັ້ງທີ 2 ກ່ຽວກັບ “ການພັດທະນາຫົວຄິດປະດິດສ້າງ, ປະຕິຮູບ ແລະ ການເຕີບໂຕເສດຖະກິດ” ຂອງກອງປະຊຸມສຸດຍອດ APEC ຄັ້ງທີ 22 ຢູ່ ປັກກີງ ປະເທດຈີນ, ທ່ານປະທານປະເທດ ເຈືອງເຕີນຊາງ ເນັ້ນຫນັກວ່າ: ຕໍ່ຫນ້າສິ່ງທ້າທາຍ ແລະ ຄວາມສ່ຽງຂາດສະຖຽນລະພາບປະຈຸບັນ ກ່ຽວກັບສະພາບຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະ ການພັດທະນາຢູ່ພາກພື້ນ, ບັນຫາຫລັກແຫລ່ງ ແມ່ນຄວນສືບຕໍ່ຊຸກຍູ້ການເຈລະຈາ ແລະ ທຸກຄວາມມານະພະຍາຍາມເໝາະສົມກັບກົດໝາຍສາກົນ ແລະ ຂໍ້ກຳນົດການປະພຶດຢູ່ພາກພື້ນ, ເພື່ອຮັກສາສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ, ຄວາມໝັ້ນຄົງ, ຄວາມປອດໄພ, ຄວາມເສລີໃນການເດີນທະເລ, ການບິນ ແລະ ພ້ອມກັນຮ່ວມມືພັດທະນາຢູ່ ອາຊີ- ປາຊີຟີກ, ໃນນັ້ນ ມີພາກພື້ນ ອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ແລະ ທະເລຕາເວັນອອກ.”
ຫວຽດນາມ ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍ່ສັນຕິພາບ ແລະ ສະຖຽນລະພາບຢູ່ພາກພື້ນ
ວິທີສຳພັດຂອງຫວຽດນາມ ກ່ຽວກັບບັນຫາທະເລຕາເວັນອອກ ທີ່ບັນດາກອງປະຊຸມສາກົນ ແມ່ນສະແດງໃຫ້ເຫັນຈິດໃຈສ້າງສັນ ແລະ ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍ່ສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ, ຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະ ການພັດທະນາຂອງພາກພື້ນ ອາຊີ - ປາຊີຟີກ. ວິທີສຳພັດນີ້ແມ່ນເໝາະສົມກັບຜົນປະໂຫຍດຂອງທຸກປະເທດພາຍໃນ ແລະ ນອກພາກພື້ນ ສະນັ້ນ ໄດ້ຮັບຄວາມເຫັນດີເຫັນພ້ອມຈາກການນຳ ອາຊຽນ ແລະ ບັນດາປະເທດຄູ່ເຈລະຈາຂອງອາຊຽນ. ທັດສະນະແກ້ໄຂບັນຫາທະເລຕາເວັນອອກຂອງຫວຽດນາມ ບໍ່ພຽງແຕ່ລະບຸໃນຖະແຫລງການຂອງປະທານກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ອາຊຽນ ຄັ້ງທີ 25 ເທົ່ານັ້ນ ຫາກການນຳບັນດາປະເທດ ຄູ່ເຈລະຈາຂອງ ອາຊຽນ ຄື: ປະທານາທິບໍດີ ອາເມລິກາ B.Obama, ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ລັດເຊຍ Medvedev ແລະ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ອົດສະຕາລີ Tony Abbott ນັບທັງເລຂາທິການໃຫຍ່ ສປຊ Ban Ki Moon ລ້ວນແຕ່ເຫັນດີເຫັນພ້ອມ ແລະ ສະຫນັບສະຫນູນ. ທ່ານ ຟ້າມກວາງວີງ, ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍວ່າການກະຊວງການຕ່າງປະເທດຫວຽດນາມ, ຫົວຫນ້າ SOM ອາຊຽນ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ໃນຂອບເຂດການເຈລະຈາອາຊຽນ - ຈີນນັ້ນ, ນັບທັງອາຊຽນ ແລະ ຈີນ ລ້ວນແຕ່ເນັ້ນຫນັກເຖິງບັນດາຫລັກການຄື: ເຄົາລົບກົດໝາຍສາກົນ, ສົນທິສັນຍາກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທະເລຂອງ ສປຊ, ປະຕິບັດຖະແຫລງການປະພຶດຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ (DOC)ຢ່າງຄົບຖ້ວນ, ແກ້ໄຂຄວາມຂັດແຍ້ງໂດຍສັນຕິວິທີ ແລະ ກ້າວໄປເຖິງສ້າງປະມວນຂໍ້ກຳນົດການປະພຶດຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ (COC) ໂດຍໄວ. ສອງຝ່າຍກໍເຫັນດີກ່ຽວກັບຫລັກການຈະພ້ອມກັນປຶກສາຫາລືເພື່ອຊຸກຍູ້ການປະຕິບັດມາດຕາ 5 ຂອງ DOC ຄືແນວໃດ, ປຶກສາຫາລືກ່ຽວກັບການປະຕິບັດມາດຕະການສ້າງຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈ, ບໍ່ເຮັດໃຫ້ສະພາບການສັບສົນຂຶ້ນຕື່ມ. ສອງຝ່າຍເຫັນດີສືບຕໍ່ຍູ້ແຮງ, ເພີ່ມທະວີບັນດາການປະຊຸມທາບທາມຄຳເຫັນກ່ຽວກັບການສ້າງ COC”
ເປັນອັນວ່າ, ບັນຫາທະເລຕາເວັນອອກ ຖືກເຕື້ອງເຖິງຢ່າງລຽນຕິດທີ່ກອງປະຊຸມສາກົນ 3 ຄັ້ງໃນຊຸມມື້ຜ່ານມາ. ຫລັກການແກ້ໄຂບັນດາຄວາມຂັດແຍ້ງໂດຍສັນຕິວິທີ, ບົນພື້ນຖານກົດໝາຍສາກົນ, ພິເສດ ແມ່ນສົນທິສັນຍາ ສປຊ ກ່ຽວກັບກົດໝາຍທະເລປີ 1982, ເຄົາລົບ DOC ແລະ ກ້າວໄປເຖິງ COC, ບໍ່ດຳເນີນບັນດາການເຄື່ອນໄຫວເຮັດໃຫ້ສະພາບການສັບສົນຂຶ້ນຕື່ມ, ໄດ້ກາຍເປັນສຽງເວົ້າ ແລະ ຄຳຮຽກຮ້ອງຂອງປະຊາຄົມໂລກ ສຳລັບບັນດາຝ່າຍກ່ຽວຂ້ອງເຖິງຄວາມຂັດແຍ້ງຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ. ສະພາບການຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກຍິ່ງສັບສົນ, ປະຊາຄົມໂລກ ຍິ່ງຕ້ອງມານະພະຍາຍາມຫລາຍກວ່າ ເພື່ອສ້າງບັນດາກົນໄກກວດກາຄວາມຂັດແຍ້ງຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ສະກັດກັ້ນການປະທະກັນຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ.