(vovworld)- ບັນດາບາດກ້າວກະໂດດຂັ້ນ ກ່ຽວກັບສິດເສລີດ້ານສື່ມວນຊົນ, ສິດເສລີໃນການປາກເວົ້າຢູ່ ຫວຽດນາມ ໄດ້ປະກອບສ່ວນສຳຄັນເຂົ້າໃນການພັດທະນາສິດທິມະນຸດຢູ່ ຫວຽດນາມ. ບົດຂຽນ“ສິດເສລີດ້ານສ່ືມວນຊົນ- ພະຍານຫລັກຖານຢັ້ງຢືນຜົນງານສິດທິມະນຸດຢ່າງຈະແຈ້ງ” ຂອງນັກຂ່າວ ທູຮວາ ກ່ອນສະເຫລີມສະຫລອງວັນສື່ມວນຊົນປະຕິວັດຫວຽດນາມ (21/6) ແລະ ໃນສະພາວະຫວຽດນາມ ຈະຍື່ນສະເຫນີບົດລາຍງານໝາກຜົນແຫ່ງການປະຕິບັດຄຳສະເຫນີຂອງວາລະອະພິປາຍ UPR ຢູ່ສະໄຫມປະຊຸມຄັ້ງທີ 18, ທີ່ວາລະປະຊຸມຄັ້ງທີ 26 ຂອງສະພາສິດທິມະນຸດ ສປຊ ພວມດຳເນີນໄປຢູ່ ເຊີແນວ, ປະເທດສະວິດ.
ຫນັງສືພິມສຳຄັນຕ່າງໆຢູ່ຫວຽດນາມ
|
ເມື່ອເວົ້າເຖິງການພັດທະນາຂອງສື່ມວນຊົນຫວຽດນາມ, ຕ້ອງເວົ້າເຖິງບັນດາຜົນງານທີ່ເປັນຫນ້າຊື່ນຊົມ. ນັ້ນແມ່ນ: ທົ່ວປະເທດຫວຽດນາມ ມີນັກຂ່າວເກືອບ 17.000 ຄົນໄດ້ຮັບບັດນັກຂ່າວ ທີ່ພວມເຮັດວຽກໃນ 838 ອົງການສື່ມວນຊົນ; ແລະ ຫວຽດນາມ ມີ ສຳນັກຂ່າວສານ ແຫ່ງຫນຶ່ງ, 67 ສະຖານີ ວິທະຍຸກະຈາຍສຽງ - ໂທລະພາບ, 101 ຊ່ອງໂທລະພາບ, 78 ຊ່ອງກະຈາຍສຽງ, ຫນັງສືພິມ ແລະ ວາລະສານເອເລັກໂຕນິກ 74 ປະເພດ, 336 ສື່ອອນໄລ, 1.174 ຫນ້າເວັບ. ປະຈຸບັນ ຄື້ນວິທະຍຸກະຈາຍສຽງຫວຽດນາມ ປົກຄຸມເຖິງ 99,5% ເນື້ອທີ່ຜືນແຜ່ນດິນ ແລະ ຜ່ານດາວທຽມໄປຍັງຫລາຍປະເທດໃນໂລກ. ມີກວ່າ 90% ຄອບຄົວຢູ່ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບຊົມລາຍການໂທລະພາບຂອງໂທລະພາບຫວຽດນາມ. ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ຍັງຮັບຂໍ້ມູນຂ່າວສານຂອງ 75 ຊ່ອງໂທລະພາບຕ່າງປະເທດ ແລະ ສຳນັກຂ່າວສານ, ສື່ມວນຊົນໃຫຍ່ໃນໂລກຄື: CNN, AFP, Ap, BBC, VOA, Reuters, Kyodo, Economist, Finaccial Times…
ສ້າງເງື່ອນໄຂສະດວກເພື່ອໃຫ້ສື່ມວນຊົນພັດທະນາ
ເພື່ອຮັບປະກັນໃຫ້ແກ່ລະບົບສື່ມວນຊົນຖ່ວງທັນກັບການພັດທະນາ, ຄຽງຄູ່ກັບບັນດາຂໍ້ກຳນົດລະອຽດທີ່ລະບຸໄວ້ໃນລັດຖະທຳມະນູນ, ກົດໝາຍ, ລັດຫວຽດນາມ ຍາມໃດກໍເອົາໃຈໃສ່ເຖິງການສ້າງລະບົບກົດໝາຍໃຫ້ສົມບູນແບບ ເພື່ອສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ແກ່ບັນດາອົງການສື່ມວນຊົນເຮັດຫລ້ອນບົດບາດຫນ້າທີ່, ສະນັ້ນ ສິດເສລີໃນການປາກເວົ້າ, ສິດເສລີດ້ານສື່ມວນຊົນຢູ່ ຫວຽດນາມ ນັບມື້ນັບເສີມຂະຫຍາຍສູງ. ຫວຽດນາມ ມີກົດໝາຍວ່າດ້ວຍສື່ມວນຊົນ, ສະພາແຫ່ງຊາດຫວຽດນາມ ກໍໄດ້ຮັບຮອງເອົາກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການພິມຈຳຫນ່າຍ ສະບັບປັບປຸງ ແລະ ຫວຽດນາມ ໄດ້ປະກາດໃຊ້ດຳລັດເລກທີ 72 ກ່ຽວກັບການຄຸ້ມຄອງ, ສະຫນອງ, ນຳໃຊ້ບໍລິການ ອິນເຕີແນັດ ແລະ ຂໍ້ມູນຂ່າວສານທາງອິດເຕີແນັດ,ສ້າງກອບກົດໝາຍສຳຄັນເພື່ອໃຫ້ສື່ມວນຊົນສືບຕໍ່ພັດທະນາ. ທ່ານ ຫງວຽນບັກຊອນ, ລັດຖະມົນຕີກະຊວງຖະແຫລງຂ່າວ ແລະ ສື່ສານຫວຽດນາມ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ປະຈຸບັນ, ພາຍໃຕ້ການຊີ້ນຳຂອງລັດຖະບານ, ກະຊວງຖະແຫລງຂ່າວ ແລະ ສື່ສານ ຫວຽດນາມ ໄດ້ ແລະ ພວມສ້າງຮ່າງແຜນກຳນົດສື່ມວນຊົນຫວຽດນາມ ຮອດປີ 2020 ໃຫ້ສົມບູນແບບ. ຂ້າພະເຈົ້າເຊື່ອໝັ້ນວ່າ: ນີ້ແມ່ນພື້ນຖານເພື່ອໃຫ້ຫວຽດນາມສ້າງພື້ນຖານສື່ມວນຊົນປະຕິວັດເຂັ້ມແຂງ ແລະ ທັນສະໄຫມ, ທັງມີລັກສະນະວິຊາສະເພາະສູງ ໃນໄລຍະຫັນເປັນອຸດສາຫະກຳ, ທັນສະໄຫມ ແລະ ເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສາກົນ. ເພາະສະນັ້ນ ຈະມີເງື່ອນໄຂເພື່ອປະຕິບັດພັນທະ, ສິດຜົນປະໂຫຍດຂອງພົນລະເມືອງ ໃນວິວັດການປະຕິບັດສິດເສລີໃນການປາກເວົ້າ, ສິດເສລີດ້ານສື່ມວນຊົນ ຊື່ງຖືກລະບຸໄວ້ໃນຂໍ້ມາດຕາ 15 ຂອງລັດຖະທຳມະນູນປີ 2013.”
ກ່ອນຫນ້ານັ້ນ, ລະບົບນະໂຍບາຍສົ່ງເສີມ ອິນເຕີແນັດ ຮັບໃຊ້ການພັດທະນາເສດຖະກິດ, ວັດທະນະທຳ, ສັງຄົມ, ຮັບປະກັນບັນດາສິດພື້ນຖານຂອງປະຊາຊົນ ໄດ້ນຳຫວຽດນາມ ກາຍເປັນປະເທດທີ 3 ຢູ່ ອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ແລະ ຢືນອັນດັບທີ 8 ຢູ່ ອາຊີ ກ່ຽວກັບຈຳນວນຜູ້ຊົມໃຊ້ອິນເຕີແນັດ, ພ້ອມທັງສ້າງເງື່ອນໄຂເພື່ອໃຫ້ລະບົບສ່ືສານພັດທະນາກະໂດດຂັ້ນ.
ສິດເສລີດ້ານສື່ມວນຊົນຊ່ວຍພັດທະນາສິດທິມະນຸດ
ສື່ມວນຊົນພັດທະນາບໍ່ພຽງແຕ່ຕອບສະຫນອງຄວາມຕ້ອງການດ້ານວັດທະນະທຳຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງສ້າງບັນດາເວທີປາໄສ ດ້ວຍຫລາຍຮູບການທີ່ອຸດົມສົມບູນ, ມີຊີວິດຊີວາ ເພື່ອໃຫ້ບັນດາອົງການສັງຄົມ, ປະຊາຊົນທຸກຄົນ ປະກອບຄຳເຫັນ, ຊ້ຳບໍ່ໜຳຍັງໄຈ້ແຍກຕີລາຄາ, ສຳລັບບັນດາແຜນນະໂຍບາຍ, ນະໂຍບາຍຂອງລັດ ແລະ ຂອງອຳນາດການປົກຄອງທຸກຂັ້ນ, ຍົກສູງປະຊາທິປະໄຕ, ປົກປ້ອງ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍບັນດາຄຸນຄ່າຂອງສິດທິມະນຸດ. ໃນຫລາຍກໍລະນີ, ລະບົບສື່ມວນຊົນແມ່ນເຄ່ືອງມືປົກປ້ອງຜົນປະໂຫຍດສັງຄົມ, ປົກປ້ອງສິດຂອງປະຊາຊົນ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນກວດກາ, ຕິດຕາມການປະຕິບັດບັນດານະໂຍບາຍ, ກົດໝາຍຂອງລັດ. ມີຫລາຍອົງການສື່ມວນຊົນຢູ່ ຫວຽດນາມ ໄດ້ເປັນເຈົ້າການ, ຕັ້ງຫນ້າຄົ້ນພົບ ແລະ ຕໍ່ສູ້ຕ້ານໄພສໍ້ລາດບັງຫລວງ, ຕຳນີການກະທຳລະເມີດສິດພົນລະເມືອງພ້ອມກັບບັນດາປະກົດການຫຍໍ້ທໍ້ອື່ນ. ບັນດາການປຶກສາຫາລື,ຊັກຖາມ, ໄຈ້ແຍກຕີລາຄາ ກ່ຽວກັບບັນຫາສຳຄັນຂອງປະເທດຊາດ ກໍຖືກນຳເຜີຍແຜ່ຢ່າງເປີດເຜີຍທາງສື່ມວນຊົນ, ຊ່ວຍໃຫ້ ປະຊາຊົນ ໄດ້ສຳພັດກັບບັນດາບັນຫາສຳຄັນ,ຈາກນັ້ນ ມີບັນດາຄຳເຫັນໄຈ້ແຍກຕີລາຄາ. ເປັນທີ່ຈະແຈ້ງແລ້ວວ່າ, ໃນສັງຄົມຫນຶ່ງ ສິດທິມະນຸດໄດ້ຮັບການຢັ້ງຢືນ ແລະ ຍາມໃດລັດກໍສ້າງເງ່ືອນໄຂເພື່ອຮັບປະກັນການພັດທະນາຂອງສິດທິມະນຸດຄືຢູ່ ຫວຽດນາມ, ສິດເສລີດ້ານສື່ມວນຊົນ ແລະ ສິດເສລີໃນການປາກເວົ້າ ໄດ້ມີບາດກ້າວເດີນບໍ່ອາດປະຕິເສດໄດ້ ແລະ ສື່ມວນຊົນກາຍເປັນເຄື່ອງມືສຳຄັນໃນການປົກປ້ອງ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍບັນດາຄຸນຄ່າຂອງສິດທິມະນຸດ.
ຢູ່ໃນໂລກປະຈຸບັນ, ສິດເສລີໃນການປາກເວົ້າ ແລະ ສິດເສລີດ້ານສື່ມວນຊົນ ແມ່ນບັນດາປັດໄຈສຳຄັນ ສຳລັບຄວາມສະຖຽນລະພາບ, ການພັດທະນາຂອງແຕ່ລະປະເທດ, ພ້ອມທັງສະແດງໃຫ້ເຫັນທັດສະນະ, ນະໂຍບາຍສິດທິມະນຸດຢູ່ປະເທດນັ້ນ. ຖະແຫລງການສາກົນກ່ຽວກັບສິດທິມະນຸດ, ສົນທິສັນຍາສາກົນ ກ່ຽວກັບບັນດາສິດພົນລະເຮືອນ ແລະ ການເມືອງ ຂອງ ສປຊ ລ້ວນແຕ່ຢັ້ງຢືນບັນດາສິດພື້ນຖານນີ້ ແລະ ລັດຫວຽດນາມ ຍາມໃດກໍປະຕິບັດບັນດາຄຳໝັ້ນສັນຍາຢ່າງເຂັ້ມງວດ. ນະໂຍບາຍອັນຖືກຕອ້ງຂອງລັດ ຫວຽດນາມ ກ່ຽວກັບສິດເສລີໃນການປາກເວົ້າ ແລະ ສິດເສລີດ້ານສື່ມວນຊົນ ຈະນັບມື້ນັບຊ່ວຍໃຫ້ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ໄດ້ຊົມໃຊ້ບັນດາສິດນີ້ຢ່າງຄົບຖ້ວນກວ່າ ເພື່ອພັດທະນາຢ່າງຮອບດ້ານ ແລະ ກົມກ່ຽວ, ຈາກນັ້ນ ມີບັນດາການປະກອບສ່ວນຢ່າງແທດຈິງເຂົ້າໃນການພັດທະນາລວມຂອງສັງຄົມ.