ບໍ່ວ່າຜູ້ໃດທີ່ເຊື່ອຖືສາສະໜາຢູ່ຫວຽດນາມລ້ວນແຕ່ໄດ້ເຄື່ອນໄຫວທາງສາສະໜາຢ່າງເສລີ, ດຳເນີນບັນດາພິທີກຳທາງສາສະໜາໃນຂອບເຂດກົດໝາຍອະນຸຍາດ. ຢູ່ປະເທດຫວຽດນາມ ກໍບໍ່ມີການຈຳແນກປະພຶດກັບບັນດາຜູ້ທີ່ມີຄວາມເຊື່ອໝັ້ນທາງສາສະໜາ. ແຕ່ກໍຍັງມີຜູ້ຄົນຖືວ່າ ຢູ່ຫວຽດນາມບໍ່ມີເສລີພາບທາງສາສະໜາ. ເຂົາເຈົ້າຫຼົງລືມລະຫວ່າງການສວຍໃຊ້ສາສະໜາລະເມີດກົດໝາຍກັບ “ສິດເສລີພາບທາງສາສະໜາ” ຫຼືຕັ້ງໃຈເສກສັນປັ້ນແຕ່ງບິດເບືອນ ຄວາມຈິງກ່ຽວກັບສິດເສລີທາງສາສະໜາຢູ່ຫວຽດນາມ.
ພິທີປ່ອຍນົກສັນຕິພາບໃນວັນບຸນວິສາຂະບູຊາ |
ຕາມການສະຖີຕິຄັ້ງຫຼ້າສຸດ ໃຫ້ເຫັນວ່າ ມີເຖິງ 95 % ຈຳນວນປະຊາກອນຫວຽດນາມມີຊີວິດເຫຼື້ຶອມໃສ, ໃນນັ້ນມີກວ່າ 24 ລ້ານຄົນ ຊຶ່ງກວມເອົາ ¼ ຈຳນວນປະຊາກອນ ແມ່ນສາສະນິກກະຊົນທີ່ເຊືອ່ຖືສາສະໜາທີ່ແຕກຕ່າງກັນ. ທົ່ວປະເທດມີສະຖານທີ່ເຄື່ອນໄຫວທາງ ສາສະໜາປະມານ 25.000 ແຫ່ງ ແລະ ໂຮງຮຽນບຳລຸງສ້າງຜູ້ມີຍົກສັກຕຳແໜ່ງທາງສາສະໜາ 45 ແຫ່ງ. ຕົວເລກນີ້ໄດ້ເປັນການຢັ້ງຢືນຄວາມຈິງຢ່າງຈະແຈ້ງວ່າ ຫວຽດນາມແມ່ນປະເທດມີຫຼາຍ ສາສະໜາ ແລະ ການເຫຼື້ອມໃສ.
ບັນດາການຕີລາຄາຄັ້ງຫຼ້າສຸດກ່ຽວກັບ ເສລີພາບໃນການເຫຼື້ອມໃສ, ສາສະໜາຢູ່ຫວຽດນາມ
ນັບທັງອາເມລິກາ ຊຶ່ງແມ່ນປະເທດທີ່ເຄີຍມີການຕີລາຄາແບບຂາດເຈດຕະນາດີກ່ຽວກັບສະພາບ ເສລີພາບທາງສາສະໜາຢູ່ຫວຽດນາມນັ້ນ, ໃນບົດລາຍງານປະຈຳປີກ່ຽວກັບ ເສລີພາບທາງສາສະໜາໃນໂລກປີ 2013, ໂດຍກະຊວງການຕ່າງປະເທດປະກາດເມື່ອວັນທີ 31/7/2014 ກໍຢືນຢັນວ່າລັດຖະທຳມະນູນ ແລະ ບັນດາປະມວນກົດໝາຍ, ນະໂຍບາຍຕ່າງໆຂອງຫວຽດນາມມີບັນດາຂໍ້ກຳນົດຢ່າງຈະແຈ້ງກ່ຽວກັບສິດເສລີພາບທາງສາສະໜາ. ກະຊວງການຕ່າງປະເທດອາເມລິກາຍັງໃຫ້ຮູ້ວ່າ ລັດຖະບານຫວຽດນາມໄດ້ອອກໜັງສືອະນຸຍາດຈົດທະບຽນໃຫ້ແກ່ອົງການສາສະໜານັບມື້ນັບຫຼາຍຂຶ້ນ. ຫວຽດນາມກໍນັບມື້ນັບສ້າງເງື່ອນໄຂສະດວກໃຫ້ແກ່ບັນດາອົງການສາສະໜາເປີດກ້ວາງການເຄື່ອນໄຫວເພື່ອການກຸສົນ, ຈັດຕັ້ງບັນດາພິທີກຳທາງສາສະໜາທີ່ມີຂອບຂະໜາດໃຫຍ່ໂດຍມີການເຂົ້າຮ່ວມຂອງກວ່າ 1 ແສນຄົນ. ກະຊວງການຕ່າງປະເທດອາເມລິກາຍັງຢືນຢັນວ່າ ບັນດາເຈົ້າໜ້າທີ່ອາເມລິກາເຄີບພົບປະກັບບັນດາຜູ້ມີຍົດສັກຕຳແໜ່ງທາງ ສາສະໜາເປັນປະຈຳ, ພ້ອມທັງມີການສົມທະນາກ່ຽວກັບເສລີພາບທາງ ສາສະໜາກັບການນຳຫວຽດນາມຫຼາຍທ່ານ.
ການດຳເນີນພິທີກຳຂອງສາສະໜາ ກາວດາຍ ທີ່ຫວຽດນາມ
(ພາບ:baomoi)
|
ແລະ ກໍໃນວັນທີ 31/7/2014, ໃນຖະແຫຼງການທາງສື່ມວນຊົນພາຍຫຼັງສິ້ນສຸດການຢ້ຽມຢາມຫວຽດນາມແຕ່ວັນທີ 21-31/7/2014, ນັກປະຖະກະຖາພິເສດກ່ຽວກັບການເຫຼື້ອມໃສ, ສາສະໜາຂອງສະຫະປະຊາຊາດ, ທ່ານ Heiner Bielefeldt ໄດ້ເນັ້ນໜັກວ່າ ໃນສະພາບຕົວຈິງ, ບັນດາເງື່ອນໄຂເພື່ອປະຕິບັດ ສິດເສລີພາບທາງສາສະໜາຢູ່ຫວຽດນາມໄດ້ຮັບການປົວແປງ. ທ່ານໃຫ້ຮູ້ວ່າ ຜູ້ຕາງໜ້າບັນດາປະຊາຄົມສາສະໜາຢູ່ຫວຽດນາມໄດ້ຍອມຮັບວ່າ ເຂົາເຈົ້າມີເງື່ອນໄຂເພື່ອເຄື່ອນໄຫວທາງ ສາສະໜາຫຼາຍກວ່າເມື່ອທຽບໃສ່ອະດີດຕະການ.
ເສລີພາບໃນການເຫຼື້ອມໃສສາສະໜາຢູ່ຫວຽດນາມໄດ້ຮັບການຢັ້ງຢືນ.
ໃນຕົວຈິງ, ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວທາງສາສະໜາຢູ່ຫວຽດນາມພວມດຳເນີນຢ່າງຟົດຟື້ນຕິດພັນກັບຊີວິດສັງຄົມ. ແຕ່ລະປີ, ມີປະມານ 8.500 ພິທີ, ງານບຸນທາງສາສະໜາໄດ້ຖືກຈັດຂຶ້ນ. ການເຄື່ອນໄຫວບຳລຸງສ້າງບັນດາຜູ້ມີຍົດສັກຕຳແໜ່ງທາງສາສະໜາ, ນັກບວດໄດ້ສືບຕໍ່ປະຕິບັດ ແລະ ໄດ້ຮັບການເປີດກ້ວາງ. ຜູ້ມີຍົດສັກຕຳແໜ່ງທາງ ສາສະໜາ ແລະ ນັກບວດຫຼາຍອົງຂອງຫວຽດນາມໄດ້ຖືກສົ່ງໄປສຶກສາບຳລຸງສ້າງຢູ່ອາເມລິກາ, ຝະລັ່ງ, ອີຕາລີ, ອິນເດຍ...ຜູ້ຕາງໜ້າບັນດາ ສາສະໜາຫວຽດນາມໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມການສົນທະນາກ່ຽວກັບການເຫຼື້ອມໃສ, ສາສະໜາ, ແລກປ່ຽນບົດຮຽນດ້ານທຳມະຢູ່ບັນດາເວທີປາໄສໃຫຍ່ຄື ເວທີປາໄສຮ່ວມມືອາຊີ - ເອີລົບ(ASEM), ສະຫະສະມາຄົມບັນດາປະເທດອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້(ASEAN)... ຫວຽດນາມກໍໄດ້ເປັນເຈົ້າພາບຈັດວັນບຸນໃຫຍ່ວິສາຂະບູຊາ ສະຫະປະຊາຊາດໃນປີ 2008, 2014 ແລະ ກອງປະຊຸມສຸດຍອດພຸດທະສາສະໜາໂລກໃນປີ 2010 ຢ່າງສຳເລັດຜົນ. ຫວຽດນາມກໍມີການພົວພັນທີ່ດີກັບສຳນັກ ວາຕີກັງ ນັບຕັ້ງແຕ່ປີ 1989 ເປັນຕົ້ນມາ. ຍ້ອນສາຍພົວພັນທີ່ດີງາມນີ້, ວາຕີກັງ ໄດ້ແຕ່ງຕັ້ງຜູ້ຕາງໜ້າບໍ່ປະຈຳການທີ່ຫວຽດນາມນັບແຕ່ປີ 2011 ແລະ ມາຮອດປະຈຸບັນ, ຜູ້ຕາງໜ້າບໍ່ປະຈຳການທີ່ຫວຽດນາມຂອງ ວາຕີກັງ ໄດ້ປະຕິບັດການຢ້ຽມຢາມ 20 ຄັ້ງຢູ່ 60 ແຂວງ ແລະ ນະຄອນໃນຫວຽດນາມ. ຖ້າຫາກຫວຽດນາມຈຳກັດການເຄື່ອນໄຫວທາງສາສະໜາ, ລະເມີດສິດເສລີພາບໃນການເຫຼື້ອມໃສສາສະໜານັ້ນ, ບັນດາອົງການສາສະໜາຈະສາມາດກຳນົດທີ່ຕັ້ງບົດບາດ, ພັດທະນາເປັນປົກກະຕິ ແລະ ບັນດາສາສະໜາຢູ່ຫວຽດນາມສາມາດເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສາກົນຄືໃນປະຈຸບັນໄດ້ຫຼືບໍ່ ?
ບັນດາຄຳເວົ້າທີ່ເສກສັນປັ້ນແຕ່ງ ບິດເບືອນຄວາມຈິງ
ຫວຽດນາມຮັບປະກັນສິດເສລີພາບໃນການເຫຼື້ອມໃສສາສະໜາໃຫ້ແກ່ພົນລະເມືອງທຸກໆຄົນ, ນີ້ແມ່ນຄວາມຈິງທີ່ບໍ່ອາດປະຕິເສດໄດ້. ຖ້າຫາກຜູ້ໃດເວົ້າວ່າ : ຢູ່ຫວຽດນາມ “ສິດເສລີພາບທາງສາສະໜາມີພຽງໃນໜັງສືເທົ່ານັ້ນ” ແລະ “ບໍ່ມີລັກສະນະພຶດຕິກຳຕົວຈິງ” ນັ້ນ, ແມ່ນບໍ່ມີພື້ນຖານ. ແລະ ກໍບໍ່ອາດຖືວ່າ ຫວຽດນາມຈຳແນກການປະພຶດກັບບັນດາຜູ້ທີ່ມີຄວາມເຊື່ອໝັ້ນທາງສາສະໜາ. ນັ້ນແມ່ນການສັງເກດບໍ່ຄົບຖ້ວນ, ຂາດລັກສະນະພາວະວິໄສ, ຂາດເຈດຕະນາດີທີ່ມີຕໍ່ບັນຫາການເຫຼື້ອມໃສສາສະໜາຢູ່ຫວຽດນາມ. ຄວນເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງວ່າ ເສລີພາບທາງສາສະໜາ ແມ່ນບໍ່ອາດໃຫ້ບາງເປົ້າໝາຍສວຍໃຊ້ທາງສາສະໜາເພື່ອມີການກະທຳລະເມີດກົດໝາຍ. ກົດໝາຍຢູ່ຫວຽດນາມ ແລະ ຢູ່ເກືອບທຸກໆປະເທດໃນໂລກ ລ້ວນແຕ່ມີບັນດາມາດຕາກຳນົດວ່າ ພົນລະເມືອງທຸກໆຄົນໃນປະເທດໜຶ່ງລ້ວນແຕ່ສະເໝີພາບຕໍ່ກົດໝາຍ.
ລັດຫວຽດນາມຍາມໃດກໍຮັບປະກັນການປະຕິບັດສິດສະເໝີພາບໃນນະໂຍບາຍເສລີພາບທາງສາສະໜາດ້ວຍ 3 ຫຼັກການພື້ນຖານຄື : ສະເໝີພາບທາງດ້ານການເຫຼື້ອມໃສ; ສະເໝີພາບກ່ຽວກັບສິດຜົນປະໂຫຍດ, ພັນທະ ແລະ ສະເໝີພາບກ່ຽວກັບກົດໝາຍ. ການຮັບປະກັນສິດເສລີພາບໃນການເຫຼື້ອມໃສ, ສາສະໜາຢູ່ຫວຽດນາມ ແມ່ນມີຄວາມກົມກ່ຽວດ້ວຍບັນດາປັດໄຈປະຫວັດສາດ - ວັດທະນະທຳຂອງຊາດ, ສົມທົບກັບການຮັກສາຄວາມສະຫງົບແຫ່ງຊາດ, ອະທິປະໄຕຂອງປະເທດຊາດ. ນະໂຍບາຍທີ່ສະເໝີຕົ້ນສະເໝີປາຍຂອງລັດຫວຽດນາມ ແມ່ນເຄົາລົບ ແລະ ສ້າງເງື່ອນໄຂສະດວກເພື່ອໃຫ້ທຸກໆຄົນປະຕິບັດສິດເສລີພາບໃນການເຫຼື້ອມໃສສາສະໜາ, ຖືເປັນສຳຄັນການປອງດອງລະຫວ່າງບັນດາສາສະໜາ, ຮັບປະກັນຄວາມສະເໝີພາບ, ບໍ່ຈຳແນກການປະພຶດຍ້ອນເຫດຜົນສາສະໜາ, ການເຫຼື້ອມໃສ, ປົກປ້ອງການເຄື່ອນໄຫວຂອງບັນດາອົງການສາສະໜາດ້ວຍກົດໝາຍ. ຄວາມຈິງເຫຼົ່ານັ້ນ, ເປັນທີ່ຈະແຈ້ງວ່າ ບໍ່ມີໃຜສາມາດ ເສກສັນປັ້ນແຕ່ງ ບິດເບືອນຄວາມຈິງ ແລະ ປະຕິເສດໄດ້.