Ngày 15/10, các quan chức cấp cao hai miền Triều Tiên đã nhất trí những bước đi cụ thể trong nỗ lực làm mới lại quan hệ hợp tác liên Triều, nhằm triển khai những thỏa thuận đạt được từ Hội nghị thượng đỉnh liên Triều hồi tháng 9. Những động thái này đang đem đến bầu không khí hết sức tích cực trên bán đảo Triều Tiên. Một khu vực phi hạt nhân hóa, ổn định, hòa bình, có lợi thế về vị trí địa lý thuận lợi, đang hứa hẹn đem đến những đổi thay to lớn cho nền kinh tế CHDCND Triều Tiên nói riêng, khu vực nói chung.

Bộ trưởng Thống nhất Hàn Quốc Cho Myong-gyon (trái) và Chủ tịch Ủy ban Tái thống nhất hòa bình Triều Tiên Ri Son-gwon - Ảnh: Reuters

Với mục đích thảo luận các bước đi tiếp theo sau cuộc gặp thượng đỉnh lần thứ ba giữa Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un hồi tháng 9, cuộc đối thoại cấp cao ngày 15/10 đã đạt kết quả rất rõ rệt bằng một thông cáo chung gồm 7 nội dung về nhiều mặt như kinh tế, quân sự, văn hóa, y tế, thể thao… Như vậy, chỉ một tháng sau cuộc gặp thượng đỉnh, hai miền Triều Tiên đã cùng nhau vạch ra được những bước đi cụ thể cho từng vấn đề nhằm thúc đẩy hợp tác liên Triều về nhiều mặt.

Từng bước xây dựng lòng tin

Tháng 4/2018, sau Hội nghị thượng đỉnh liên Triều đầu tiên tổ chức tại làng đình chiến Bàn Môn Điếm, hai nhà lãnh đạo Triều Tiên long trọng tuyên bố trước 80 triệu người dân hai miền và toàn bộ thế giới, rằng sẽ không có thêm bất kỳ cuộc chiến tranh nào trên bán đảo Triều Tiên, và một kỷ nguyên hòa bình mới đã bắt đầu. Hai nhà lãnh đạo cùng khẳng định cam kết vững chắc kết thúc nhanh chóng sự đối đầu và chia cắt lâu dài, một di sản của Chiến tranh Lạnh, để mạnh dạn tiến tới kỷ nguyên mới của sự hòa giải dân tộc, hòa bình và thịnh vượng. Ngày 26/5, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in lại có chuyến thăm Bình Nhưỡng với kết quả phá vỡ thế bế tắc trong các cuộc đàm phán hạt nhân hóa giữa Mỹ và Triều Tiên. 

Chỉ vài tháng sau, tháng 9/2018, quan hệ hai miền Triều Tiên lại ghi nhận thêm bước tiến mới bằng việc hai nhà lãnh đạo nhất trí tiến hành Hội nghị thượng đỉnh liên Triều lần 3 tại Bình Nhưỡng. Tại đây, hàng loạt thỏa thuận, cam kết quan trọng, cụ thể được ghi nhận trong Tuyên bố Bình Nhưỡng, nhằm xác lập một nền hòa bình lâu dài, vĩnh viễn trên bán đảo Triều Tiên. Theo đó, hai bên nhất trí thảo luận kế hoạch thiết lập một ủy ban quân sự hỗn hợp và triển khai một cuộc khảo sát thực địa chung về các tuyến đường sắt và đường bộ tại CHDCND Triều Tiên, nhằm triển khai dự án kết nối các hệ thống đường sắt và đường bộ giữa hai miền. Hai bên cũng ấn định thời điểm và địa điểm cho các cuộc họp trực tuyến của Hội Chữ Thập Đỏ và trao đổi thông tin giữa các gia đình ly tán.

Cùng với đó, quan hệ Mỹ-Triều Tiên cũng ghi nhận tín hiệu tích cực khi nhất trí tiến hành hội nghị thượng đỉnh lần thứ 2 giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Kim Jong-un vào thời gian sớm nhất có thể.

Nhà máy sắt thép tại thành phố công nghiệp hóa Chongjin nằm phía đông bắc Triều Tiên - Ảnh: CNN

Mở ra những cơ hội hợp tác

Những động thái tích cực trên bán đảo Triều Tiên đang hứa hẹn đem đến nhiều cơ hội hợp tác kinh tế cho khu vực. Không chỉ nằm ở khu vực vị trí địa lý thuận lợi, CHDCND Triều Tiên còn được cho là đang “nằm” trên một gia tài khoáng sản khổng lồ bao gồm các kim loại quý như vàng, quặng sắt, đồng, kẽm và than chì. Ngoài ra, nhu cầu xây dựng mới hàng loạt cơ sở hạ tầng từ giao thông, năng lượng, mạng lưới thông tin liên lạc…, chính là những điểm thu hút mạnh mẽ các nhà đầu tư nước ngoài.

Trong khi đó, ở trong nước, CHDCND Triều Tiên cũng phát đi thông tin tích cực về quyết tâm hội nhập, thúc đẩy phát triển kinh tế trong nước. Bình Nhưỡng mới đây đã mở trang thông tin điện tử về thương mại và đầu tư quốc tế nhằm thu hút đầu tư nước ngoài giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của quốc gia này. Website mang tên "Foreign Trade of DPRK" gồm nhiều mục phụ có các nội dung chi tiết về chính sách thương mại, luật thương mại, danh sách các công ty thương mại Triều Tiên, các khu phát triển kinh tế và hàng hóa thương mại. Việc mở trang web này một lần nữa khẳng định tuyên bố của chính quyền Bình Nhưỡng đưa ra hồi thág 4 vừa qua về việc tập trung nguồn lực quốc gia để phục vụ phát triển kinh tế.

Việc hai bên đạt được thống nhất cụ thể về điều tra thực địa tuyến đường sắt Gyeongui và tuyến đường sắt dọc bờ biển phía Đông trong tháng tới tại cuộc gặp ngày 15/10 sẽ đem đến cơ hội hợp tác to lớn giữa hai miền Triều Tiên cũng như trong cả khu vực. Nếu như việc một phái đoàn hùng hậu gồm các chủ tập đoàn lớn của Hàn Quốc tháp tùng Tổng thống Moon Jae-in trong chuyến thăm Bình Nhưỡng hồi tháng 9 là cơ hội để các lãnh đạo kinh tế Hàn Quốc lên ý tưởng ban đầu cho kế hoạch kinh doanh tại Triều Tiên, vạch ra một “bản đồ kinh tế mới” cho bán đảo này, thì những thỏa thuận cụ thể hơn về dự án đường sắt và đường bộ xuyên biên giới đạt được tại cuộc đối thoại cấp cao ngày 15/10 là những nét phác thảo chính của bản đồ hợp tác kinh tế đó. Từng bước một, hai nhà lãnh đạo Triều Tiên đang chứng tỏ rằng khi lòng tin được xây dựng, hợp tác cùng có lợi khi đó một nền hòa bình lâu dài, bền vững trên bán đảo Triều Tiên sẽ được thiết lập.