(VOV5)- Trong bối cảnh Mỹ và các đồng minh phương Tây ráo riết chuẩn bị các kịch bản tấn công Syria thì đề xuất của Nga về việc đặt kho vũ khí hóa học của Syria dưới sự kiểm soát của cộng đồng quốc tế đã khiến cục diện xoay chuyển. Dư luận nhận thấy cuộc khủng hoảng tại Syria đang có những diễn biến khả quan. Nguy cơ xảy ra cuộc can thiệp quân sự đang dần được đẩy lùi.

Theo đề xuất mà Nga đưa ra hôm đầu tuần, chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad cần đặt kho vũ khí hóa học của nước này dưới sự kiểm soát của quốc tế, sau đó số vũ khí này sẽ bị tiêu hủy. Nga cũng đồng thời đề nghị Syria tham gia Công ước quốc tế về cấm vũ khí hóa học. Theo các quan chức Nga, sáng kiến mới này là một bước đi nghiêm túc nhằm giải quyết hòa bình cuộc khủng hoảng tại Syria.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov. (Ảnh: AFP) 

Chỉ một ngày sau khi Nga đưa ra đề xuất, chính quyền Damacus tuyên bố Syria muốn tham gia Công ước cấm vũ khí hóa học, sẵn sàng cho các nước khác cùng Liên hợp quốc tiếp cận kho vũ khí hóa học của nước này. Theo Ngoại trưởng Syria Walid al-Muallem, Syria sẵn sàng nêu rõ vị trí cất giữ vũ khí hóa học và ngừng sản xuất vũ khí này. Song song với đó, Syria sẽ tôn trọng các cam kết của mình liên quan đến Hiệp ước cấm vũ khí hóa học, kể cả cung cấp thông tin về những vũ khí này.

 

Hiểu rõ những thiệt hại cùng những hậu quả khó lường xảy ra với khu vực Trung Đông nếu cuộc tấn công Syria được Mỹ tiến hành nên dư luận không ngạc nhiên khi đề xuất của Nga nhận được sự hoan nghênh của nhiều quốc gia. Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon, đại diện Chính phủ Trung Quốc, Iran, Nhật Bản,  Thổ Nhĩ Kỳ đánh giá cao đề xuất của Nga. Tuy mạnh mẽ tuyên bố sẵn sàng cho một hành động quân sự nhằm vào Syria nhưng Tổng thống Pháp Francois Hollande khẳng định Pháp vẫn mong muốn các cuộc đàm phán nhằm đặt kho vũ khí hóa học của Syria dưới sự kiểm soát của quốc tế, có thể thành công. Bà Catherine Ashton, Cao uỷ phụ trách chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu, thì gọi đây là đề xuất mang đến hơi thở mới trong nỗ lực tìm kiếm giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng tại Syria.

 

Thậm chí đề xuất này còn nhận được sự hưởng ứng từ chính Hoa Kỳ. Phát biểu trước nhân dân Mỹ, Tổng thống Barak Obama cho biết Mỹ muốn sớm kiểm nghiệm về tính nghiêm túc của đề xuất trên và sẵn sàng khai thác mọi kênh ngoại giao cho cuộc khủng hoảng đã kéo dài hơn 2 năm tại Syria. Theo Tổng thống Barak Obama, ông sẽ duy trì kênh liên lạc thường xuyên với người đồng cấp Nga Vladimir Putin cũng như với lãnh đạo Pháp và Anh để tìm kiếm một giải pháp ngoại giao cho cuộc khủng hoảng tại Syria. Việc đề nghị Quốc hội hoãn bỏ phiếu về việc cho phép sử dụng vũ lực tấn công Syria cũng được ông Barak Obama đưa ra. Cùng với đó, hôm nay, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry sẽ gặp người đồng cấp Nga Sergei Lavrov, tại Geneva (Thụy Sĩ), để thảo luận về đề xuất mới này.

 

Đi kèm các phản ứng tích cực của dư luận, các bên liên quan đang cụ thể hoá nhằm triển khai đề nghị của Nga. Hiện tại, Nga đang cùng với Syria soạn thảo kế hoạch đặt các kho vũ khí hóa học của Syria dưới sự giám sát của quốc tế. Ngoại trưởng Đức Guido Westerwelle tuyên bố Đức có thể tham gia vào quá trình tiêu hủy vũ khí hóa học của Syria vì có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Thủ tướng Đức Angela Merken thì khẳng định nếu đề xuất nói trên được cụ thể hóa, Đức sẽ nỗ lực thúc đẩy tiến trình. Trong khi đó, Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki – moon kêu gọi thiết lập các vùng an toàn được LHQ giám sát tại Syria làm nơi tiêu hủy số vũ khí hóa học của nước này. Ông cũng nhận định cộng đồng quốc tế sẽ có hành động rất nhanh chóng nhằm đảm bảo kho vũ khí hóa học của Syria bị phá hủy.

Các thanh sát viên Liên Hợp Quốc đang thu thập bằng chứng tại một nơi được cho là đã xảy ra cuộc tấn công vũ khí hóa học. (Ảnh: AFP)

Tuy nhiên Tổng thống Mỹ Barak Obama dường như chưa hoàn toàn lạc quan với đề xuất mới của Nga. Ông Obama cho biết Nhà Trắng vẫn tiếp tục kêu gọi Quốc hội thông qua một nghị quyết cho phép sử dụng vũ lực nếu Syria không nghiêm túc với đề xuất vừa được Nga đưa ra. Trong khi đó, giới phân tích cũng nhận định rằng việc thực hiện sáng kiến của Moscow không phải dễ dàng, nhất là việc di chuyển hoặc kiểm soát số vũ khí hóa học của Syria trong lúc phe nổi dậy vẫn tìm cách lật đổ chính quyền Damascus.