(VOV5) - Tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ Barack Obama bắt đầu chuyến thăm chính thức Việt Nam từ ngày 23 - 25/5/2016.
Đây là chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama và là chuyến thăm của Tổng thống Hoa Kỳ thứ 3 tới Việt Nam kể từ khi hai nước bình thường hóa quan hệ năm 1995. Đây là hoạt động đối ngoại nổi bật của Việt Nam trong năm nay.
|
| Tổng thống Barack Obama (trái) và Chủ tịch Trần Đại Quang tại Phủ Chủ tịch hôm 23/5. Ảnh: Ngọc Thành/VOV. |
Ngày 12/7/1995, Tổng thống Hoa Kỳ Bill Clinton và Thủ tướng Việt Nam Võ Văn Kiệt đã tuyên bố bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa hai nước, gác lại quá khứ và mở ra một chương mới trong lịch sử Việt Nam – Hoa Kỳ. Kể từ đó đến nay, quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ đã có những bước tiến triển quan trọng trên các lĩnh vực cả về song phương và đa phương, theo cả về chiều rộng và chiều sâu, ngày càng thực chất hơn.
Những bước tiến dài sau hơn 20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao
Sau hơn 20 năm bình thường hóa, quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ ngày càng đi vào thực chất, hiệu quả và ổn định, đạt được những tiến triển mới, thực chất trên nhiều lĩnh vực song phương và đa phương. Đại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ Phạm Quang Vinh khẳng định: "Quan hệ giữa hai nước đã có những bước phát triển vượt bậc. Thứ nhất, quan hệ thương mại song phương đã lên tới 45 tỷ USD, gấp 90 lần so với 20 năm trước đây. Thứ hai, trong nhiệm kỳ của Tổng thống B.Obama, 2 nước đã hình thành được khuôn khổ quan hệ lâu dài, ở đây là khuôn khổ Đối tác toàn diện được ký kết năm 2013 và đặc biệt là chuyến thăm lịch sử của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Mỹ năm 2015 đã thông qua tuyên bố tầm nhìn về quan hệ hai nước. Đây là nền tảng và cơ hội để thúc đẩy quan hệ hai nước mạnh hơn nữa".
Việt Nam và Hoa Kỳ đã có những bước tiến cụ thể trong hợp tác giải quyết các vấn đề do chiến tranh để lại, cũng như các vấn đề liên quan tới hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển ở khu vực và trên thế giới. Tháng 6/2015, Bộ Quốc phòng hai nước đã ký Tuyên bố tầm nhìn chung về quan hệ quốc phòng Việt Nam - Hoa Kỳ với 5 nội dung hợp tác gồm: Tăng cường tham vấn chính sách; khắc phục hậu quả chiến tranh (rà phá bom mìn, tẩy độc dioxin); gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc; khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu trợ và an ninh biển trên cơ sở luật pháp quốc tế và luật pháp mỗi bên. Hợp tác về giáo dục, đào tạo là nhân tố quan trọng trong quan hệ giữa hai nước.
Việt Nam-Hoa Kỳ cũng tăng cường phối hợp với nhau trong nhiều tổ chức, diễn đàn đa phương mà cả hai nước là thành viên như Liên hợp quốc, Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS), Diễn đàn kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN và các đối tác (ADMM+)..., trong đó có vấn đề an ninh hàng hải, Biển Đông, củng cố đoàn kết và đề cao vai trò trung tâm của ASEAN, triển khai đối tác chiến lược Hoa Kỳ- ASEAN... Hai bên tiếp tục duy trì đối thoại hàng năm về nhân quyền, với tinh thần thẳng thắn, xây dựng, không để những tồn tại, khác biệt cản trở đà phát triển quan hệ hai nước.
Chuyến thăm tạo bước chuyển cho quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ thời gian tới
Một trong những chủ đề rất được quan tâm trong chuyến thăm của Tổng thống B.Obama lần này là những diễn biến căng thẳng gần đây tại Biển Đông. Tổng thống B.OBama từ trước tới nay thể hiện quan điểm rất rõ ràng trong vấn đề chủ quyền lãnh thổ và tự do hàng hải tại tuyến đường biển quan trọng bậc nhất thế giới này. Vì vậy, đây sẽ là nội dung thảo luận giữa Tổng thống B.Obama cùng các nhà lãnh đạo Việt Nam. Đại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ Phạm Quang Vinh cho rằng: "Chúng tôi cho rằng đảm bảo hòa bình, ổn định, an toàn-an ninh hàng hải, đảm bảo không bên nào làm phức tạp tình hình, trái với luật pháp quốc tế, trái với công ước luật biển là những nội dung không chỉ được Việt Nam và Mỹ đặc biệt quan tâm, mà đây là mối quan tâm chung của cả khu vực, trong đó ASEAN cũng có tiếng nói trong vấn đề này".
Một chủ đề quan trọng nữa được đề cập trong chuyến thăm là tương lai của Hiệp định đối tác hợp tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) mà cả Việt Nam và Hoa Kỳ là thành viên tham gia. Hiệp định này đang chờ phía Quốc hội Mỹ thông qua. Trả lời phỏng vấn phóng viên Đài TNVN tại Hoa Kỳ trước thềm chuyến thăm này, Thượng nghị sĩ John McCain, người nỗ lực thúc đẩy quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ, cho rằng: "Tôi e rằng TPP khó có thể được Quốc hội Mỹ thông qua trong năm nay. Nhưng tôi tin rằng tổng thống kế tiếp của nước Mỹ, dù là ai hay thuộc đảng phái nào, cũng đều coi trọng tiến trình bình thường hóa quan hệ với Việt Nam, coi đây là bước tiến không chỉ đối với quan hệ song phương mà còn cả với việc hàn gắn vết thương của các quân nhân Mỹ cũng như Việt Nam từng tham gia cuộc chiến tranh Việt Nam".
Trong chuyến thăm Việt Nam lần này, Tổng thống Mỹ B.Obama chính thức tuyên bố Hoa Kỳ dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương cho Việt Nam. Việc dỡ bỏ lệnh cấm chứng minh một điều rằng sau 20 năm, trở ngại cuối cùng được dỡ bỏ để quan hệ hai nước được bình thường hóa hoàn toàn. Bên cạnh đó, dỡ bỏ lệnh cấm vận này sẽ giúp tăng thêm độ tin cậy giữa hai nước, qua đó mở ra các cơ hội hợp tác mới.
Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama sẽ góp phần củng cố, tăng cường quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam - Hoa Kỳ. Với thiện chí của cả hai bên, với tinh thần “gác lại quá khứ, hướng tới tương lai” và những kết quả hợp tác ấn tượng sau hơn 20 năm bình thường hóa quan hệ, quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ sẽ có những bước chuyển mới sau chuyến thăm lần này của Tổng thống B.Obama.