Nhận lời mời của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm và phu nhân, Tổng thống Cộng hòa Mozambique Filipe Jacinto Nyusi và phu nhân thăm chính thức Việt Nam từ ngày 8 đến 10/9. Đây là chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi kể từ khi nhậm chức và là chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của một Tổng thống Mozambique sau hơn 17 năm.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm và Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi. Ảnh: Hoàng Long/VOV

Diễn ra trong bối cảnh hai nước đang hướng tới kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2025, chuyến thăm của Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi đánh dấu những bước phát triển tốt đẹp của quan hệ song phương trong thời gian qua.

Những điểm nhấn hợp tác giữa hai nước

Việt Nam và Mozambique thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 25/6/1975, đúng ngày Mozambique tuyên bố độc lập. Điều này cho thấy quan hệ hữu nghị truyền thống giữa 2 nước bắt nguồn từ sự ủng hộ lẫn nhau trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc.  Nhiều thế hệ người Mozambique dành sự kính trọng và tình cảm yêu mến đặc biệt đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp. 

Quan hệ đoàn kết, hữu nghị và hợp tác truyền thống giữa Việt Nam và Mozambique được các thế hệ lãnh đạo cùng nhân dân hai nước kế thừa, vun đắp và liên tục phát triển. Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Mặt trận Giải phóng Mozambique (FRELIMO) cầm quyền có quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp, tạo nền tảng chính trị vững chắc thúc đẩy quan hệ hai nước trên nhiều lĩnh vực; đồng thời giữ vai trò định hướng trong việc phát triển quan hệ hợp tác nhiều mặt giữa hai nước ngày càng thực chất và hiệu quả.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm và Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi đã chứng kiến lễ ký kết, trao văn kiện hợp tác song phương giữa hai nước trong lĩnh vực nông nghiệp, năng lượng và khoáng sản. Ảnh: Hoàng Long/VOV

Chính sách nhất quán của hai nước là luôn coi trọng quan hệ hữu nghị truyền thống và đối tác Việt Nam-Mozambique. Việt Nam là ưu tiên trong chính sách đối ngoại hướng Đông của Mozambique. Về phần mình, Đảng, Nhà nước Việt Nam cũng luôn coi trọng quan hệ hữu nghị truyền thống với các quốc gia bạn bè tại châu Phi, trong đó có Mozambique.

Trên nền tảng quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp đó, trong gần 50 năm qua, quan hệ hợp tác giữa hai nước đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật trên các lĩnh vực.

Hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư là điểm nổi bật trong quan hệ hai nước. Liên doanh viễn thông Movitel (giữa Viettel và Công ty SPI) với tổng đầu tư lũy kế hơn 600 triệu USD là điểm sáng thành công cho hợp tác kinh tế giữa hai quốc gia.  Từ đầu năm 2024, Movitel là nhà cung cấp đa dịch vụ viễn thông và công nghệ thông tin có thị phần lớn nhất Mozambique và thuộc nhóm 3 công ty có đóng góp ngân sách nhiều nhất cho Mozambique.

Kim ngạch thương mại hai chiều năm 2023 đạt gần 550 triệu USD, trong đó Việt Nam xuất khẩu gạo, phân bón, hàng hóa đa dạng trị giá 127 triệu USD và nhập khẩu gần 420 triệu USD, chủ yếu là than các loại và hạt điều.

Trong lĩnh vực nông nghiệp, hai nước triển khai thành công một số dự án nông nghiệp, nổi bật là dự án Hợp tác nghiên cứu, phát triển cây lương thực, cây thực phẩm tại Mozambique giai đoạn 2013-2017, trong đó Việt Nam hỗ trợ 1,96 triệu USD. Về y tế và giáo dục, Việt Nam từng cử nhiều lượt chuyên gia y tế, giáo dục sang làm việc tại Mozambique. Hai nước cũng ký nhiều thỏa thuận hợp tác trong các lĩnh vực thương mại, y tế, nông nghiệp, giáo dục, hàng không, bảo vệ đa dạng sinh học, an ninh, quốc phòng...

Hai nước cũng tích cực phối hợp, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương, thường xuyên trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao, hội đàm, điện đàm các cấp diễn ra đều đặn.

Thúc đẩy quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống      

Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi và Phu nhân, theo lời mời của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm và Phu nhân, thể hiện Mozambique mong muốn củng cố, thúc đẩy hơn nữa quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống, cũng như coi trọng vai trò, vị thế trong khu vực và trên trường quốc tế của Việt Nam.

Chuyến thăm thể hiện việc tiếp tục triển khai đường lối đối ngoại của Đại hội lần thứ XIII của Đảng cộng sản Việt Nam, Đề án phát triển quan hệ giữa Việt Nam và các nước Trung Đông-châu Phi giai đoạn 2016-2025, trong đó khẳng định chủ trương nhất quán của Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn coi trọng quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống với các quốc gia bạn bè tại châu Phi, trong đó có Mozambique.

Với nền tảng quan hệ truyền thống tốt đẹp và những thành quả hợp tác gần đây, chuyến thăm chính thức Việt Nam của Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi và Phu nhân sẽ mở ra những khuôn khổ hợp tác mới, đồng thời tạo đà để các khuôn khổ hợp tác sẵn có giữa hai nước đạt hiệu quả, mạnh mẽ hơn.