Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo có chuyến thăm Việt Nam 2 ngày 8 - 9/7, theo lời mời của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh. Việt Nam là quốc gia đầu tiên ở Đông Nam Á mà Ngoại trưởng Mỹ đến thăm, kể từ khi ông nhậm chức vào tháng 4 năm nay. Chuyến thăm đánh dấu bước phát triển mới trong quan hệ song phương cũng như vị trí của Việt Nam trong chính sách đối ngoại của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Quốc kỳ của Hoa Kỳ và Việt Nam. Ảnh minh họa/TXXVN

Việt Nam là một điểm đến của Ngoại trưởng Mỹ trong chuyến công du 5 quốc gia (CHDCND Triều Tiên, Nhật Bản, Việt Nam, Các Tiểu vương quốc Ả rập thống nhất (UAE), Bỉ từ 5 -12/7). Theo người phát ngôn Bộ ngoại giao Mỹ Heather Nauert, Việt Nam là một đối tác quan trọng của Mỹ. Việt Nam là một ví dụ tuyệt vời của một đất nước đã làm rất tốt trong lĩnh vực kinh tế, trong thương mại với Hoa Kỳ và các quốc gia khác đang có quan hệ với Việt Nam.

Tiếp đà mối quan hệ chính trị tốt đẹp

Quan hệ hợp tác Việt Nam - Hoa Kỳ trong thời gian qua đạt được những dấu ấn đặc biệt. Đáng chú ý, năm 2017 là năm tạo được khuôn khổ và tiếp tục đà phát triển quan hệ song phương. Trong năm 2017, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc là lãnh đạo đầu tiên của Đông Nam Á thăm Mỹ, Tổng thống Donald Trump cũng chọn Việt Nam là nước Đông Nam Á đầu tiên thăm và là Tổng thống Mỹ đầu tiên thăm Việt Nam ngay trong năm đầu nhiệm kỳ. Trong chuyến thăm 5 nước châu Á năm 2017, Việt Nam cũng là nước Tổng thống Trump dành thời gian thăm lâu nhất cũng như chọn Việt Nam để công bố chiến lược mới của Hoa Kỳ với khu vực. Những diễn biến này cho thấy “mối quan tâm đặc biệt” và mong muốn thúc đẩy quan hệ ngoại giao giữa hai nước của Hoa Kỳ.

Tiếp đà quan hệ tốt đẹp năm 2017, chuyến thăm của Tàu sân bay Hoa Kỳ USS Carl Vinson đến Đà Nẵng từ ngày 5 đến ngày 9/3/2018 là một mốc quan trọng mới trong tiến trình tăng cường mối liên hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ. Chuyến thăm thúc đẩy quan hệ hai nước phát triển phù hợp với khuôn khổ quan hệ đối tác toàn diện, đóng góp vào việc duy trì hoà bình, ổn định, an ninh, hợp tác và phát triển của khu vực. Và chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo lần này tiếp tục thúc đẩy quan hệ đối tác toàn diện Việt - Mỹ phát triển thực chất và hiệu quả, nhất là trong các lĩnh vực chính trị - ngoại giao, kinh tế -thương mại - đầu tư, quốc phòng - an ninh, khắc phục hậu quả chiến tranh.

Đánh giá về quan hệ chính trị Việt - Mỹ, ông Anthony Nelson, Giám đốc phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương tại tập đoàn Albright Stonebridge, cho rằng: "Chính quyền của Tổng thống Donal Trump đã có các ưu tiên trong quan hệ với châu Á, trong đó có Việt Nam. Các quan chức Mỹ đã có nhiều công du tới châu Á. Điều đó cho thấy Mỹ đang ưu tiên quan hệ với châu Á. Tôi cho rằng chính quyền Tổng thống Trump muốn phát triển quan hệ với châu Á."

Quan hệ thương mại tiếp tục tăng trưởng ấn tượng

Cùng với mối quan hệ chính trị đang phát triển đúng hướng, hợp tác kinh tế và thương mại giữa Việt Nam và Mỹ tiếp tục tăng trưởng với kim ngạch thương mại song phương đạt 51 tỷ USD vào năm ngoái. Còn xét trong khoảng thời gian dài hơn, trong giai đoạn từ năm 2000- 2017, thương mại hàng hóa Việt Nam - Mỹ đã có bước phát triển ngoạn mục với mức tăng hơn 40 lần. Đó là những kết quả thực sự ý nghĩa.

Ông James W. Fatheree, Phó Chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ, phụ trách khu vực châu Á, cho rằng: "Chúng tôi hi vọng hợp tác Việt Nam -  Hoa Kỳ sẽ phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới. Trong những năm gần đây quan hệ Việt Mỹ đã được tăng cường và cho đến nay chúng ta đang trên con đường hợp tác tốt đẹp. Chúng tôi hi vọng chính phủ của Tổng thống Donald Trump sẽ tiếp tục coi Việt Nam là một nền kinh tế đang nổi lên quan trọng trong khu vực Đông Nam Á. Cộng đồng doanh nghiệp Mỹ rất quan tâm đến thị trường Việt Nam. Chúng tôi sẽ vận động chính phủ tiếp tục chính sách hợp tác với Việt Nam".

Tuy nhiên trong bối cảnh Chính quyền Mỹ đã và đang tiếp tục điều chỉnh các chính sách và quan hệ với các nước, theo hướng đặt lợi ích Mỹ lên trên hết, để tiếp tục phát huy đà quan hệ, hai nước cần thúc đẩy triển khai thực hiện tốt các thỏa thuận trong các chuyến thăm cấp cao; có cách tiếp cận và cơ chế đối thoại hiệu quả để xử lý các vấn đề tồn đọng và nảy sinh phù hợp với lợi của cả hai nước.