(VOV5) - Trong hai ngày 14-15/9, tại thành phố Tô Châu, Trung Quốc, diễn ra các cuộc họp lần thứ 6 Quan chức Cao cấp (SOM) ASEAN-Trung Quốc và cuộc họp lần thứ 9 Nhóm Công tác chung ASEAN-Trung Quốc về triển khai Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC). Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Vinh, Trưởng đoàn Quan chức Cấp cao ASEAN của Việt Nam, dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự cuộc họp. Đáng chú ý tại cuộc họp lần này, ngoài việc định kỳ kiểm điểm và thúc đẩy thực hiện DOC, ASEAN và Trung Quốc đã tiến hành tham vấn chính thức lần đầu tiên ở cấp SOM về việc xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) theo quyết định của Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao hai bên tại Brunei ngày 30/6 vừa qua. Các nước ASEAN và Trung Quốc nhấn mạnh tầm quan trọng của DOC và khẳng định cam kết tiếp tục thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC cũng như Tuyên bố chung kỷ niệm 10 năm DOC được Cấp cao ASEAN-Trung Quốc thông qua tháng 11/2012 nhằm tăng cường sự tin cậy, bảo đảm an ninh, an toàn hàng hải, giải quyết hòa bình các tranh chấp vì hòa bình và ổn định ở Biển Đông. Cuộc họp nhất trí tiếp tục tăng cường tham vấn giữa hai bên và đã thông qua Kế hoạch công tác thực hiện DOC cho năm 2013 - 2014 với dự kiến về lịch họp cấp SOM và Nhóm Công tác chung, cũng như các đề xuất hợp tác trong khuôn khổ DOC như nghiên cứu thiết lập đường dây nóng, tổ chức các hội thảo về tìm kiếm và cứu nạn, bảo an toàn hàng hải và thông tin trên biển, khoa học và công nghệ biển, bảo vệ nguồn sinh thái ở Biển Đông… Các nước đánh giá cuộc họp tham vấn chính thức đầu tiên về COC ở cấp SOM ASEAN - Trung Quốc là sự khởi đầu tích cực và có ý nghĩa.

Về triển vọng đàm phán COC giữa ASEAN và Trung Quốc trong thời gian tới, Thứ trưởng Phạm Quang Vinh đánh giá: “Vấn đề bảo đảm hòa bình ổn định và bảo đảm hòa bình, giải quyết các tranh chấp ở biển Đông là một quá trình không dễ. Chính vì vậy đi vào Bộ quy tắc ứng xử COC với cách tiếp cận như của ASEAN cũng không phải là dễ. Cho nên đây sẽ là một quá trình dài, mà chắc chắn trong thời gian tới, hai bên còn phải tiếp tục chia sẻ với nhau, làm sao bảo đảm được tốt nhất cho hòa bình và ổn định và an ninh an toàn hàng hải cũng như là việc tuân thủ luật pháp quốc tế. Chúng tôi cho rằng, nếu các bên với mục tiêu chia sẻ là đảm bảo hòa bình an ninh ở khu vực biển Đông và cùng một quyết tâm thì sẽ có tiến triển dù rằng quá trình này còn nhiều khó khăn phức tạp. Mỗi bước tiến triển sẽ tiến được gần đến Bộ Quy tắc COC”.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Vinh ủng hộ quan điểm chung của ASEAN trong việc cần sớm có COC mang tính ràng buộc và quy định tổng thể các quy tắc, hành vi ứng xử của các bên nhằm bảo đảm hòa bình, an ninh, an toàn hàng hải, ngăn ngừa và quản lý xung đột, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế và Công ước Liên hiệp quốc về Luật Biển 1982.