Vùng đất Nghệ An, Hà Tĩnh vốn nổi tiếng với những làn điệu dân ca, ví giặm đằm thắm, da diết. Và có một người con xứ Nghệ mà tên tuổi cũng gắn liền với loại hình nghệ thuật độc đáo này – đó là nghệ nhân ưu tú Trần Văn Hồng, mà mọi người vẫn yêu mến gọi là Hồng ví giặm. Sinh năm 1972, anh là người trẻ nhất của vùng đất Nghệ An, Hà Tĩnh được trao tặng danh hiệu nghệ nhân ưu tú năm 2015, ghi nhận những gì anh đã làm được trong hoạt động Văn hóa văn nghệ, trao truyền cho rất nhiều thế hệ học trò, xây dựng một câu lạc bộ đàn và hát dân ca Ví, giặm Nghệ Tĩnh tại quê nhà – thị xã Thái Hòa. 

Nghe âm thanh chương trình tại đây:

Trần Văn Hồng sinh ra tại mảnh đất Đông Hiếu, thị xã Thái Hòa, Phủ Quỳ, Nghệ An. Ngay từ tuổi ấu thơ cậu bé Trần Văn Hồng đã được theo bà, theo mẹ hòa mình trong những câu hò, điệu ví của không gian diễn xướng tại các nông trường trên vùng đất Phủ Quỳ. Thế rồi, tình yêu ấy cứ lớn dần lên, trở thành niềm đam mê không dứt cho người con xứ Nghệ. Anh tâm sự: "Tôi yêu dân ca ví giặm của quê hương từ nhỏ. Tôi đã lắng nghe các ông bà, nghệ nhân trong xóm hát dân ca ví giặm từ bé, tôi thấy rất thích và cũng tập hát theo. Tôi rất vinh dự được tham gia nhiều hội thi, hội diễn các cấp. Tôi thường nói với mọi người rằng nếu ai phấn đấu để trở thành nghệ nhân thì không nên phấn đấu, bởi vì nghệ sĩ học qua trường lớp thì phải phấn đấu, còn nghệ nhân thì phải yêu say mê nó, luôn suy nghĩ về nó. Cái được, đó là được công chúng ghi nhận, thứ hai là được thỏa niềm đam mê của mình. Giờ tôi đi đâu, mọi người cũng gọi tôi bằng cái tên thân thương là “Hồng ví giặm”.

Nghệ nhân ưu tú Trần Văn Hồng chia sẻ, mốc son đánh dấu sự trưởng thành trong ca hát của anh là khi đạt giải Nhất trong Hội thi văn nghệ do trường tổ chức và tiếp đó là giải cao nhất Hội thi văn nghệ cấp huyện. Từ đó về sau, Trần Văn Hồng tham gia rất nhiều hoạt động văn hóa văn nghệ tại địa phương và chinh phục trái tim của nhiều người yêu dân ca ví giặm bằng giọng hát dân ca ngọt ngào, truyền cảm.

Khi những buổi diễn xướng và đối đáp ngày càng thưa dần, Trần Văn Hồng đã thành lập Câu lạc bộ Đàn và hát dân ca ví giặm xã Đông Hiếu. Anh cho biết: "Trên quê hương tôi có một số đồng bào dân tộc anh em sinh sống nên để truyền dạy dân ca ví giặm được cho mọi người cũng rất khó. Thứ hai là người dân quê tôi là từ các nơi về cùng nhau khai hoang lập địa, ngày xưa là nông trường Đông Hiếu, nay là thị xã Thái Hòa. Thế nên để truyền dạy cho họ rất khó, nhưng bằng nỗ lực từ cá nhân tôi và của tập thể nên giờ đây ở Thái Hòa đã có 5 CLB dân ca ví giặm, được mọi người đón nhận".

Các câu lạc bộ dân ca ví giặm ở Thái Hòa quy tụ các thành viên đủ mọi thành phần, lứa tuổi. Họ là những người nông dân, những công nhân, viên chức có chung niềm đam mê ca hát. Thời gian đầu hoạt động, Câu lạc bộ gặp nhiều khó khăn nhưng vượt lên tất cả, các thành viên vẫn say sưa luyện tập và cất công sưu tầm những làn điệu dân ca ví giặm cổ, đồng thời sáng tác lời mới cho nhiều làn điệu, màn đối đáp. Từ đây, tình yêu về dân ca, ví giặm đã ngày càng lan tỏa đến nhiều người. Cùng với thành công của các Câu lạc bộ, người sáng lập nên câu lạc bộ ở những bước đi ban đầu cũng đã gặt hái nhiều giải thưởng qua các hội diễn trên cả nước. Nhưng đối với nghệ nhân ưu tú Trần Văn Hồng, những giải thưởng đó không phải là đích đến cuối cùng mà chính là sự truyền lửa cho những thế hệ trẻ sau này.