Người Mảng là dân tộc ít người cư trú chủ yếu ở các huyện Sìn Hồ, Mường Tè, Phong Thổ, Mường Lay, tỉnh Lai Châu.

Người Mảng thường chọn ngày cưới vào thời điểm mùa màng đã thu hoạch xong. Ngày cưới phải là những ngày đẹp, từ khoảng tháng mười âm lịch năm trước đến tháng ba âm lịch của năm sau.

Gia đình nhà trai chuẩn bị gạo để đi hỏi vợ cho chú rể.

Nghe âm thanh bài viết tại đây:

Vào ngày cưới nhà trai mang theo những lễ vật tới nhà gái gồm: Bạc trắng 20 đồng, 200 kg lợn, gà từ 9-11 con, rượu cần 1 chum, gạo nếp 20 kg và nhiều sạp vải… Quan trọng hơn cả trong số các lễ vật nhà trai đưa sang nhà gái là hai bó thịt sóc, hoặc thịt chuột rừng đã sấy khô, với khoảng 30 con sóc, chuột trở lên. Mỗi bó sẽ được buộc lại bằng sợi chỉ đỏ và đen kết hợp lại với nhau. Trong đó sợi chỉ đỏ tượng trưng cho người con trai, và sợi chỉ đen tượng trưng cho người con gái.

Tại nhà gái, ông mối và đại diện nhà trai phải quỳ lạy nhà gái trước khi thưa chuyện để tỏ rõ sự tôn trọng và thiện chí.

Trước khi ăn uống, đoàn ngừơi nhà trai gồm ông mối, chú rể và đại diện nhà trai đến quỳ lạy trước ông bà, bố mẹ của cô dâu để cảm tạ họ đã sinh ra người con gái đẹp người đẹp nết, sau đó trước sự chứng kiến của bà con đến dự lễ cưới bên nhà trai tiếp tục quỳ lạy mọi người để cảm tạ rồi xin đón dâu mới về nhà chồng. Ông Chìn Me Leng, một người dân  ở bản Nậm Ô, xã Nậm Ban, huyện Nậm Nhùn cho biết: "Buổi chiều ngày cưới hôm đó nhà trai mang đầy đủ các lễ vật sang nhà gái như là bạc trắng, rượu, gao…. Tối đó nhà gái sẽ mổ một con gà trống mời nhà trai, rồi sau đó sẽ xem đầu gà và chân, nếu đẹp sáng hôm sau sẽ đưa dâu mới về nhà chồng".

Sau khi tổ chức đám cưới tại nhà gái xong, trước khi đưa cô dâu ra khỏi nhà, đại diện nhà gái sẽ tìm mọi cách để bôi nhọ lên mặt, hất nước và trát bùn lên người ông mối và đoàn người đón dâu. Người Mảng quan niệm đưa dâu ra khỏi nhà là phải đánh dấu, để ông trời không nhìn thấy mà ngăn cản. Vì vậy, bôi được càng nhiều nhọ lên mặt, trát càng được nhiều bùn đất lên người đi đưa đón dâu càng tốt. Trong buổi chiều ngày cưới thứ hai. Mẹ chồng và các cô, dì sẽ cùng 3 nam và hai nữ đi đón đoàn người đưa dâu ở dọc đường để tiếp tục tổ chức đám cưới tại nhà mình.

Của hồi môn của người con gái dân tộc Mảng mang theo về nhà chồng gồm: 1 cái bem được đan bằng song mây để đựng quần áo, vải vóc kim chỉ, cùng dao, cuốc, xoong nồi là những vận dụng mà bố mẹ cô dâu đã tặng, những mong người con gái khi xây dựng gia đình, biết thu vén và có cuộc sống ấm no hạnh phúc. Ngoài ra, bố mẹ cô dâu còn cho một đôi gà trống mái để làm giống, với ý cuộc sống của đôi trẻ sẽ hạnh phúc sinh sôi. Những đồ đạc này của cô dâu sẽ được 5 người Đoàn người đưa dâu khi đến nhà chú rể sẽ chia thành hai đoàn, đi cầu thang dành cho nam nữ riêng.Tại chân cầu thang sẽ có người nhà chú rể mời hai chén rượu để tỏ lòng cảm ơn mọi người đã đến dự lễ cưới. Khi vào nhà, cô dâu sẽ được mẹ chồng dắt ngay vào buồng, đến giờ ăn cô dâu cũng ra cùng nấu nướng, bày biện.

Trong những ngày cưới ở nhà gái, cô dâu chú rể phải tự nấu đồ ăn cho mình và ăn riêng, không được sử dụng bất kì thức ăn nào trong đám cưới.

Đặc biệt khác với đám cưới của các dân tộc khác, đến bữa ăn đôi vợ chồng trẻ phải tự nấu ăn riêng, vì đồng bào quan niệm chỉ dính một chút thức ăn của khách thì sau này sinh con cái sẽ khó nuôi, làm ăn không thuận lợi.

Khách đến dự, tùy vào hoàn cảnh mà mang theo tặng phẩm đến tặng cho đôi bạn trẻ trong ngày cưới. Chủ yếu là nhưng vật phẩm họ tự làm ra, rồi mọi người cùng nâng chén chúc mừng cho đôi trẻ. Sau khi ăn uống xong mọi người cùng hát đối đáp, với mong muốn hai họ bỏ qua những thiếu sót, và hát những bài hát răn dạy, mừng hạnh phúc cho đôi vợ chồng trẻ. Màn hát vừa dứt, cũng là lúc nghi lễ tổ chức đám cưới đến đây được coi như đã xong. Chị Lý Mỳ Gia ở xã Nậm Ban, huyện Nậm Nhùn cho biết: “Phong tục cưới xin của dân tộc Mảng rất độc đáo. Em cảm thấy rất tự hào vì nhiều  nét đẹp văn hóa của dân tộc mình luôn giữ được bản sắc riêng có”.

Bà con đến giúp đôi vợ chồng trẻ đưa đồ dùng về nhà chồng.

Tục cưới hỏi của người Mảng xưa kia diễn ra 4 ngày 4 đêm tại hai nhà trai và nhà gái. Nhưng ngày nay thực hiện nếp sống văn hóa mới, tiết kiệm trong cưới xin, bà  con chỉ còn tổ chức 2 ngày 2 đêm. Theo thời gian, nét đẹp văn hóa trong tục cưới hỏi của đồng bào dân tộc Mảng ở xã Nậm Ban, huyện Nậm Nhùn, tỉnh Lai Châu vẫn được gìn giữ, lưu truyền từ đời này sang đời khác. Có dịp cùng chung vui trong lễ cưới của đồng bào, du khách chắc hẳn sẽ có những trải nghiệm văn hóa độc đáo khó quên.

Ảnh: Lâm Trần/baolaichau.vn