(VOV5) - Gần 80 học viên, từ thiếu nữ tuổi đôi mươi đến những cô, những bà mái tóc đã điểm bạc đều ngồi chung một lớp.
Tết năm nay thật đặc biệt với nhiều đồng bào các dân tộc ở huyện biên giới Sông Mã, tỉnh Sơn La bởi đây là mùa xuân đầu tiên họ biết đọc, biết viết, biết tính toán… Ánh sáng từ những lớp học xóa mù chữ đã thắp lên niềm tin và mơ ước của đồng bào về một cuộc sống mới trên những vùng đất khó nơi biên cương.
Nghe âm thanh bài viết tại đây:
Sớm tinh mơ, hai mẹ con chị Sồng Thị Chư ở xã Nà Nghịu, huyện Sông Mã (Sơn La) đã tất bật chuẩn bị sách vở, đồ dùng học tập... để cùng nhau đi học. Đều đặn một tuần 5 buổi, khi con gái đến trường Tiểu học Nà Nghịu, cũng là lúc chị tới lớp học xóa mù chữ được tổ chức tại đây. Việc đi học tưởng chừng đơn giản, nhưng lại là mơ ước trong suốt hơn 30 năm qua của người phụ nữ dân tộc Mông này.
 Lớp học xóa mù chữ ở huyện Sông Mã, Sơn La. Ảnh Lê Hạnh |
Ngày trước, cuộc sống gia đình rất khó khăn, chị Chư thường phải theo bố mẹ đi làm nương. Cũng không có lớp học tại bản, nên chị không được đi học. Khi lớn lên, rồi kết hôn, chuyện chồng con với cơm, áo, gạo, tiền cuốn đi, khiến chị quên mất mình không biết chữ. Quyết tâm đi học không chỉ để có kiến thức, để vơi bớt những nhọc nhằn, khó khăn trong cuộc sống, mà hơn cả là từ nay, chị đã có thể đồng hành với những đứa con đang trong tuổi đến trường của mình: "Mình có tuổi rồi mà không biết chữ, biết tính toán thì khó khăn lắm; bán ngô mà không biết bao nhiêu cân, bao nhiêu yến… Năm nay mình đi học, mình đi bán gà, bán ngô, bán sắn sẽ biết tính toán, sẽ thuận tiện hơn, xuân này sẽ vui hơn năm trước rồi. Mình sẽ cố gắng học để bốn mẹ con cùng biết chữ.
Cũng giống như chị Sồng Thị Chư, việc cầm bút viết chữ đối với chị Lò Thị Thoa ở bản Phòng Sài, xã Nà Nghịu khó khăn hơn nhiều so với cầm cuốc làm nương hay thêu thùa, dệt vải. Hàng chục năm qua, chị Thoa vẫn luôn mong một ngày có thể tự viết tên mình. Khao khát được biết chữ, cùng sự tận tâm của giáo viên ở lớp học xóa mù, đã giúp chị Thoa chạm tới ước mơ.
"Không biết chữ đi đâu cũng phải nhờ mọi người viết cho. Bây giờ mình biết chữ rồi thì không phải hỏi ai, nhờ ai nữa. Cô giáo rất là tận tình, chỉ từng chữ một, dạy nhiều lần cho mình hiểu, mình nhớ. Mới học được 2 tuần mà tiến bộ, biết viết tên mình, tên con rồi."
Gần 80 học viên, từ thiếu nữ tuổi đôi mươi đến những cô, những bà mái tóc đã điểm bạc đều ngồi chung một lớp. Trong số họ, nhiều người chưa một lần làm quen với con chữ, con số. Cũng có người đã từng học, nhưng lại tái mù chữ.Trong suốt 3 tháng kể từ ngày khai giảng đến nay, cô giáo Lò Thị Phước, Trường Tiểu học Nà Nghịu, huyện Sông Mã đã rất nỗ lực vượt qua rào cản ngôn ngữ, khắc phục khó khăn để giảng dạy cho những học viên đặc biệt: "Lớp học có nhiều dân tộc, như Mông, Thái, Sinh Mun, Khơ Mú, nhiều học viên chưa biết nói tiếng phổ thông nên khi giảng, giáo viên phải dùng tiếng dân tộc để giải thích, hướng dẫn. Học viên đa phần đều có hoàn cảnh khó khăn, bút, sách, vở không có nên chúng tôi cũng hỗ trợ học viên. Trình độ thì gần như là không biết một cái gì cả, chưa biết mặt chữ, cũng chưa biết viết luôn, như trẻ con lớp một vậy…"
Câu chuyện lớp học xóa mù ở xã Nà Nghịu cũng giống như 4 lớp học xóa mù tại huyện biên giới Sông Mã trong năm học này. Từ nay đến năm 2025, Sông Mã sẽ có 18 lớp học xóa mù chữ cho đồng bào các dân tộc ở vùng sâu, vùng xa, vùng cao biên giới, những nơi còn nhiều người chưa biết chữ và muốn được học xóa mù chữ. Ông Nguyễn Công Viên, Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La, cho biết: "Công tác xóa mù chữ là một việc làm khó. Bà con hầu hết trong độ tuổi lao động. Phòng đã phối hợp với các đoàn thể chính trị - xã hội vận động học viên ra lớp; bố trí giờ học linh hoạt, vào những giờ người học ít phải tham gia lao động sản xuất. Giáo viên được các đơn vị trường chọn cử dạy xóa mù chữ cũng là người am hiểu ngôn ngữ địa phương, và nhiệt huyết, vì đối tượng này phương pháp dạy học rất khác với học sinh đúng độ tuổi".
Hành trình chinh phục con chữ của bà con các dân tộc thiểu số vùng biên giới Sơn La thật nhọc nhằn. Nhưng trong mỗi lớp học, những ánh mắt chan chứa niềm vui khi nét chữ dần được nắn nót trên trang vở cùng những âm thanh tập đọc vang lên là những chỉ dấu tích cực. Đây là mùa xuân đầu tiên đồng bào biết chữ, cũng là khởi đầu cho những ước mơ về cuộc sống mới tươi sáng hơn nơi biên cương Tổ quốc.