Nghệ sĩ Văn Chương, Trưởng ban Âm nhạc (VOV3), Đài Tiếng nói Việt Nam (TNVN), vinh dự là 1 trong 125 nghệ sĩ được trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân trong đợt trao tặng lần thứ 10 vừa diễn ra tại Hà Nội. Danh hiệu này là sự ghi nhận tài năng nghệ thuật xuất sắc và sự cống hiến của “Giọng ca vàng của làng chèo” trong phát triển văn hóa nghệ thuật dân tộc nói chung và nghệ thuật chèo nói riêng.

Với chất giọng “thổ đồng” (giọng dày, trầm ấm và vang), NSND Văn Chương được biết đến là “giọng ca vàng” trong làng chèo từ nhiều năm nay. 55 tuổi đời, nhưng ông đã có tới 40 năm hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật sân khấu chèo và dân ca. Nghệ sĩ Văn Chương chia sẻ ông đã bén duyên với chèo từ rất sớm:Từ lúc 8, 9 tuổi, tôi đã đam mê âm nhạc, chỉ thích nghe dân ca và các môn nghệ thuật truyền thống. Hằng ngày, tôi thường nghe các chương trình của Đài TNVN. Ngày đó, nhà tôi không có đài, phải đi nghe nhờ họ hàng. Hoặc tôi đứng ở các cột điện, gốc cây để nghe các chương trình dân ca, sân khấu của Đài để thỏa niềm đam mê của mình. Chương trình 30 phút dân ca và nhạc cổ truyền, Sân khấu truyền thanh, Tiếng thơ… chương trình nào cũng hay. Tất cả các chương trình đó đã ngấm vào máu của Văn Chương. Tôi học hát, học ngâm thơ, học sân khấu qua Đài TNVN. Do đó, năm 16 tuổi, khi đi văn công thì tôi đã có 1 nền tảng nghệ thuật.

Nghệ sĩ nhân dân Văn Chương. Ảnh: vov.gov.vn

Năm 1984, nghệ sĩ Văn Chương trở thành diễn viên của Đoàn chèo Hà Tây (cũ). Tại đây, với việc được theo học chương trình đào tạo diễn viên sân khấu chèo bài bản, cùng với đó là sự dạy bảo tận tình của các thế hệ nghệ sĩ đi trước, Văn Chương nhanh chóng trở thành một trong số ít kép nam được yêu mến nhất của làng chèo Việt Nam. Hồi tưởng bước đường đến với nghệ thuật chèo, nghệ sĩ Văn Chương chia sẻ:Nếu được lựa chọn lại, tôi vẫn chọn là 1 nghệ sĩ chèo, nghệ sĩ hát dân ca. Để có được ngày hôm nay, tôi cũng phải khổ luyện nhiều. Khi tìm và hiểu được thì sẽ thấy được giá trị của chèo. Hát chèo khó, nhưng rất hay. Sau khi tập hát phải tập cả múa, tập kỹ thuật diễn. Có những lúc tôi cũng nản nhưng có niềm đam mê lớn với chèo, lại được các thầy cô, bạn bè động viên nên tôi đã vượt qua mọi khó khăn.

Đến với nghệ thuật chèo, nghệ sĩ Văn Chương có nhiều lợi thế khi lên sân khấu, đó là giọng hát và khuôn mặt vuông chữ điền. Đây là những yếu tố quan trọng góp phần làm nên tuổi của ông. Nghệ sĩ Văn Chương được công chúng biết đến qua nhiều vai diễn, như: vai Hoàng Trìu trong vở Hoàng Trìu kén vợ, vai Nguyễn Trãi trong Ánh Sao khuê, Phan Huy Chú trong Dáng trúc Sài Sơn, vai Tự So trong vở Nước mắt cô đào…  Đặc biệt, vai Lưu Bình trong vở chèo truyền thống “Lưu Bình - Dương Lễ” của ông đã được giới chuyên môn gọi là “hiện tượng” chưa từng có trong lịch sử sân khấu chèo. Với vai diễn này, nghệ sĩ Văn Chương đã đoạt cùng lúc 4 giải thưởng lớn trong Liên hoan Sân khấu chèo truyền thống chuyên nghiệp toàn quốc năm 2001, gồm: Huy chương Vàng, Giải diễn viên nam có có giọng hát hay nhất; Giải diễn viên đóng vai kép nền đẹp nhất; Giải diễn viên xuất sắc nhất. Đánh giá về nghệ sĩ Văn Chương, nhà báo, soạn giả Mai Văn Lạng cho rằng: Nghệ sĩ Văn Chương có giọng hát tròn vành, rõ chữ, ấm, dày, đặc biệt là có màu chèo. Giọng hát của anh được đánh giá là một trong những giọng hát hay nhất của làng chèo. Khi nhận bài chèo hay vai diễn, anh đều có sự nghiên cứu, ngẫm ngợi, nên khi anh thể hiện mọi người đều đánh giá rất hay vì có sự truyền cảm. Anh nắm được cái hồn của bài ca và thể hiện. Đến nay, lớp trẻ vẫn khó vượt qua được vai diễn Lưu Bình của anh. Bởi anh ấy đã bắt được cái thần, cái hồn của vai diễn, để vai diễn ấy sống mãi trong lòng khán giả.

Nghệ sĩ Văn Chương (trái) là 1 trong 125 nghệ sĩ được trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân trong đợt trao tặng lần thứ 10 vừa diễn ra tại Hà Nội. Ảnh: VOV

Để có được thành công ở các vai diễn, nghệ sĩ Văn Chương chia sẻ ở bất kể vở diễn nào, ông cũng luôn dành hết mọi tâm huyết để thể hiện nhân vật của mình:Các nhân vật trong sân khấu chèo mà tôi hóa thân cũng như khi thể hiện các làn điệu dân ca, tôi luôn chú trọng tới cảm xúc. Có nhiều cung bậc cảm xúc nhưng tôi cố gắng chạm tới trái tim của công chúng. Thanh quản, khuôn mặt dù rất cần, là cái thanh, cái sắc là yếu tố trời cho, nhưng mình phải tôi luyện để đạt được kỹ năng thật cao. Không có cảm xúc thì không thể thể hiện thành công tác phẩm.

Không chỉ thành công ở nghệ thuật chèo, nghệ sĩ Văn Chương còn được đông đảo công chúng mến mộ qua các tiết mục ngâm thơ trong chương trình “Tiếng thơ” trên sóng Ban Văn hóa xã hội (VOV2) của Đài Tiếng nói Việt Nam trong suốt hơn 30 năm qua.   Biên tập viên Quỳnh Chi, Đài TNVN, cho biết: Nghệ sĩ Văn Chương thể hiện khiến người nghe có cảm xúc thổn thức cùng với nghệ sĩ. Mỗi tiết mục nghệ sĩ thể hiện cảm giác anh đã dồn hết mọi cảm xúc để truyền tải nội dung lời ca của tác giả thông qua giọng hát vang, đẹp, với cách thể hiện mềm mại, trữ tình, phù hợp với từng nội dung của các tác phẩm. Những tiết mục mà nghệ sĩ Văn Chương thể hiện đã để lại những ấn tượng sâu đậm, được thính giả ở khắp mọi miền gọi điện, viết thư tay về các chương trình hát dân ca của Đài TNVN yêu cầu được nghe giọng hát của Văn Chương. Ở nghệ sĩ Văn Chương có sự làm việc chuyên nghiệp và tận tụy, tâm huyết dành cho mỗi phần biểu diễn.

Với thành tích xuất sắc trong hoạt động nghệ thuật và những đóng góp trong việc gìn giữ và phát huy nghệ thuật truyền thống của dân tộc, đầu tháng 3 này, ông đã vinh dự được nhận danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân.

Nghệ sĩ Văn Chương chia sẻ việc được nhận danh hiệu NSND chính là động lực để ông thêm nỗ lực cống hiến nhiều hơn cho nghệ thuật truyền thống của dân tộc và góp phần lan tỏa tình yêu chèo đến với các bạn trẻ trong thời gian tới.