Một góc triển lãm.

Một triển lãm mỹ thuật diễn ra trong bối cảnh tình hình covid đang diễn biến phức tạp tại Hà Nội, nhưng vẫn thu hút đông đảo khách đến thưởng lãm, có lẽ trước hết bởi cá tính sáng tạo của những họa sĩ đã nhiều năm nay bền bỉ cho người yêu và sành hội họa thấy được sức sống nội tại của hội họa cổ điển, được làm tươi mới bởi tài năng và mỹ cảm riêng có của từng tên tuổi.

Từ trái qua: Họa sĩ Phạm Bình Chương, trưởng nhóm Hiện thực, họa sĩ Thành Chương, họa sĩ - dịch giả Trịnh Lữ.

Cách vẽ của nhóm dù gọi chung là hiện thực, nhưng mỗi người vẫn là một cá tính sáng tạo riêng biệt, những cách triển khai khác nhau, có khi rất thực, cực thực hoặc vẽ như ảnh thực, đi vào tâm tư, rung cảm của họa sĩ trước hiện thực cuộc sống.

Họa sĩ Lê Thế Anh, giảng viên Đại học Sân khấu điện ảnh, thành viên nhóm Hiện thực cho biết, do tình hình dịch bệnh nên ý định tổ chức triển lãm định kỳ của nhóm đã phải lùi lại rất lâu, cho tới ngày hôm nay mới thực hiện được. Nhóm họa sĩ cũng hầu như chỉ có thể giao lưu cùng nhau trên mạng.

Tranh sơn dầu Sau cơn mưa - Họa sĩ Phạm Bình Chương.

Điểm lại những họa sĩ cùng tham gia triển lãm, tên tuổi đáng nể trọng của Phạm Bình Chương với kỹ thuật xử lý ánh sáng thượng thừa, mà tràn đầy tình cảm trong những bức sơn dầu đề tài phố cổ Hà Nội, những bức tranh lụa đầy ý niệm của Đoàn Văn Tới, những bức tranh màu nước của Nguyễn Toán khiến người xem ngỡ ngàng nhận ra rằng chất liệu chỉ là phương tiện để biểu đạt xu hướng sáng tác mà người họa sĩ muốn truyền tải…; họa sĩ Lê Thế Anh cho rằng: "Mảng sơn dầu chúng tôi học tập được ở nhau khá nhiều. Ví dụ kỹ thuật vẽ nhiều lớp bài bản chỉn chu họa sĩ Lê Cù Thuần rất điêu luyện, xử lý bề mặt, sáng tối… rất tinh tế.

Tranh sơn dầu Gia tộc dâu tây của họa sĩ Lưu Tuyền.

Tranh của họa sĩ Lưu Tuyền, tiêu biểu nhất là bức Gia tộc dâu tây, kỹ thuật dùng màu trắng chì cực tốt, màu trong và biểu cảm rất tốt. Hoặc như Vũ Ngọc Vĩnh, tranh có màu trầm, nhưng nhìn vào thấy có sức nặng. Tôi hay gọi màu của Vĩnh là màu ý niệm, màu rất có trọng lượng, chúng ta nhìn vào tranh như có sức mạnh về tiếng nói. Tôi tin rằng mỗi một người xem tranh của Vũ Ngọc Vĩnh sẽ có những suy nghĩ khác nhau và sẽ đọc ra được những cái tứ khác nhau."

Họa sĩ Lê Thế Anh bên bức tranh sơn dầu Hơi ấm mùa đông.

Họa sĩ Lê Thế Anh mang đến triển lãm 5 bức tranh sơn dầu, trong đó ngoài 4 tranh thuộc đề tài anh vẫn theo đuổi về dân tộc miền núi, có một sự khác biệt ở bức tranh “Tiếng vọng" vẽ theo phương pháp sáng tác mà Lê Thế Anh gọi là “đối thoại” (hay "tiếm đoạt" như ngôn ngữ hội họa Việt thường dùng). Lê Thế Anh cho biết đây là bức tranh đối thoại với bức tranh Sóng ghềnh của danh họa Nhật Bản Hokusai.

Tiếng vọng - Lê Thế Anh. Acrylic.

Sử dụng bức tranh của danh họa tương tác với tư duy sáng tác cũng như ý niệm nghệ thuật của mình, Lê Thế Anh đặt nhân vật mới vào bối cảnh đã có để mang tới một không khí mới, một tiếng nói mới, sự tương tác mang tính kế thừa và dường như có sự trò chuyện với tác phẩm kinh điển cả vể tâm tình lẫn tiếng nói nghệ thuật.

''Bức tranh này tôi đã vẽ ở Trại sáng tác lưu trú tại Phú Quốc, do VCCA tổ chức.

Ở triển lãm này bên cạnh đề tài quen thuộc, tôi nghĩ Tiếng vọng sẽ có một cái gì đó mới mẻ hơn. Trước đó tôi từng có những bức theo chủ đề đối thoại này, như bức Rượu hồng đối thoại với tranh của Matisse, hoặc bức Táo đỏ đối thoại với tranh của Vangogh chẳng hạn”. - Anh nói.

Những bức tranh tại triển lãm đều là những chọn lọc tâm huyết của nhóm tác giả.

"Khi làm triển lãm lần này chúng tôi không đặt nhiều những yếu tố chuyên môn hay áp lực gì vì tình hình dịch bệnh cũng ảnh hưởng rất nhiều đến tâm lý sáng tác. Chúng tôi chỉ mong có một cuộc hội ngộ của anh em với nhau, và thấy nếu dịch bệnh như thế này mà tổ chức được một triển lãm cũng là điều đáng mừng rồi.

Tuy nhiên triển lãm lần này nhận được nhiều sự đánh giá cao, và bản thân chúng tôi cũng thấy tất cả những bức tranh được bày tại đây đều là những bức tranh tâm huyết của mình, nên về chất lượng của triển lãm là điều chúng tôi rất tự tin. Một sự cố gắng xứng đáng của nhóm Hiện thực sau thời gian rất lâu quay trở lại." - Họa sĩ Lê Thế Anh chia sẻ.

Một góc triển lãm.

Họa sĩ Trịnh Lữ cho biết, ông tham gia triển lãm khi được trưởng nhóm Hiện thực họa sĩ Phạm Bình Chương mời, và cũng bởi nhận thấy mối tương đồng với những họa sĩ trẻ tài năng, “có những mẫn cảm về hội họa khác nhau nhưng đều mượn hình ảnh có thực để diễn đạt những giao đãi giữa những tâm thức của người họa sĩ trong nội tâm hay với ngoại cảnh, diễn đạt bằng mắt nhìn thấy hoặc tưởng tượng chứ không chối bỏ hoàn toàn sự vật bên ngoài”

Các họa sĩ đến thăm triển lãm đánh giá cao về chất lượng nghệ thuật của các tác phẩm trưng bày.

"Chất lượng tác phẩm trong triển lãm này theo tôi là rất cao trên hai phương diện: kỹ thuật và ý tưởng muốn truyền đạt. Về kỹ thuật, khi xem triển lãm thấy anh em đã làm chủ chất liệu sáng tạo của mình một cách rất vững vàng từ màu nước vẽ trên giấy, màu nước vẽ trên lụa, đến sơn dầu vẽ trên toan, đến arcrylic và những chất liệu hỗn hợp. Mỗi người đều có khả năng làm chủ vật liệu của mình rất rõ ràng, nên tác phẩm mới có sức biểu cảm mạnh như vậy. Nhưng ngoài chất liệu, tôi thấy khả năng diễn tả những ý tưởng của tác giả cũng rất rõ, người xem có thể cảm nhận được ngay." - Họa sĩ Trịnh Lữ khẳng định.