Tại Viện Hàn lâm Khoa học Liên bang Nga ở thủ đô Matxcơva vừa diễn ra buổi giới thiệu cuốn sách “Ký ức 65 năm cùng Việt Nam” của Tiến sĩ lịch sử, chuyên gia nghiên cứu hàng đầu của Trung tâm Nghiên cứu Việt Nam và ASEAN, nhà Việt Nam học Evgeny Kobelev. Với hàng chục năm gắn bó với Việt Nam, ông Kobelev là người đã chứng kiến nhiều sự kiện trọng đại của Việt Nam trong hai thế kỷ qua, cũng như các sự kiện trong quan hệ giữa Liên bang Nga và Việt Nam.

TS lịch sử, nhà Việt Nam học E.Kobelev tại buổi giới thiệu sách "Ký ức 65 năm cùng Việt Nam"

Năm 1956, sau khi tốt nghiệp phổ thông, ông Kobelev vào học tại Khoa Tiếng Việt- Viện Ngôn ngữ Phương Đông - Đại học Tổng hợp Quốc gia Mátxcơva. Theo lời kể của ông trong cuốn sách, trong những năm đi học, ba từ “Việt Nam”, “Hồ Chí Minh”, “Điện Biên Phủ”, ông thường xuyên được nghe trên đài phát thanh mỗi ngày. Những câu chuyện về đất nước Việt Nam xa xôi đã nhen nhóm trong ông ước mơ một ngày được đặt chân tới. Cơ hội bất ngờ đến vào năm 1958, ông Kobelev trở thành một trong 3 sinh viên Liên Xô đầu tiên sang Việt Nam học tiếng Việt tại Đại học Tổng hợp Hà Nội. Hành trình đến Việt Nam, yêu mến và dần gắn bó với Việt Nam của ông đã được mở ra như vậy.

Ông đã trải qua công việc của nhóm phiên dịch Liên xô đầu tiên dịch tiếng Việt vào năm 1961, là phóng viên trẻ nhất của hãng thông tấn Tass tại Việt Nam từ 1964-1967. Gắn bó với Việt Nam hàng chục năm, từ thời Liên xô trước đây và Liên bang Nga ngày nay, ông Kobelev viết rất nhiều về đối nội của Việt Nam, về mối quan hệ giữa LB Nga và Việt Nam”. Ông là chuyên gia về các vấn đề chính sách đối nội và đối ngoại của Việt Nam, quan hệ Nga-Việt, quan hệ Nga-ASEAN, lịch sử hiện đại và cận đại của Việt Nam. Tất cả tình cảm, trải nghiệm, các cuộc gặp gỡ, công việc mà ông đã trải qua, tích lũy được trong suốt cả cuộc đời gắn bó, nghiên cứu về Việt Nam, ông đã đúc kết trong cuốn sách “Ký ức 65 năm cùng với Việt Nam”.

Nhà Việt Nam học Kobelev ký tặng sách

Kỷ niệm không bao giờ phai, được ông kể trong cuốn sách là những lần được gặp Bác Hồ. Lần đầu tiên là khi ông đang học ở trường Đại học Tổng hợp Hà Nội. Ông Kobelev nhớ lại: “Hà Nội tổ chức ngày thứ bảy lao động, trồng cây ở Hồ Bảy mẫu. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến đó, cùng trồng cây với chúng tôi. Điều này đã rất thú vị. Đó là vào năm 1959.”

Ông còn được gặp Hồ Chủ tịch vài lần khác và làm phiên dịch tại một hội nghị, được Chủ tịch Hồ Chí Minh khen dịch tốt, khiến ông xúc động và mãi ghi nhớ. Riêng về Bác, ông Kobelev đã viết cuốn sách “ Hồ Chí Minh”, xuất bản năm 1979 và tái bản nhiều lần bằng tiếng Việt, tiếng Anh. Ngoài ra, sách còn được xuất bản ở Bungari, Mông Cổ, Lào, Kazakhstan.

Bà Svetlana Glazunova, giảng viên cao cấp Học viện quan hệ quốc tế Matxcơva, (con gái của nhà Việt Nam học Evgeny Glazunov) bày tỏ trân trọng về những đóng góp của ông Kobelev trong vun đắp cho mối quan hệ Nga-Việt: “Tôi đã nói với sinh viên rằng, nhất định phải đến dự sự kiện hôm nay vì chỉ còn vài người trong thế hệ những người đã gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh, những con người đã trực tiếp làm nên lịch sử. Bố tôi đã nhiều năm làm việc cùng với ông Kobelev và ông là người duy nhất còn lại trong thế hệ những người đã tạo nên nền tảng trong mối quan hệ giữa hai nước chúng ta, người đã viết nên lịch sử cùng các nhà lãnh đạo Việt Nam."

Cuốn sách "Ký ức 65 năm cùng Việt Nam"

Trong sách của mình, ông Kobelev cũng kể về các nhà lãnh đạo lớn khác của Việt Nam, như Lê Duẩn, Phạm Văn Đồng, Lê Đức Thọ, Xuân Thủy, những người mà ông gọi là những nhà lãnh đạo tuyệt vời. Nguyên Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh, với chính sách Đổi mới ở Việt Nam cũng được ông viết trong sách của mình với sự kính trọng sâu sắc. Ông Vladimir Mazyrin-giám đốc Trung tâm nghiên cứu Việt Nam và ASEAN đánh giá cao công việc của nhà Việt Nam học Kobelev: “Ông Evgeny Kobelev cho đến nay là chuyên gia lớn và duy nhất về lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam. Ông ấy đã mở ra cho chúng tôi rất nhiều trang chưa được biết tới về Đảng cộng sản Việt Nam. Ông ấy cũng viết rất nhiều về chính sách đối nội của Việt Nam, về mối quan hệ Liên bang Nga - Việt Nam.”

Tại buổi ra mắt sách, ông Kobelev đã trực tiếp chia sẻ với các chuyên gia, giảng viên, sinh viên Nga học tiếng Việt về những chuyến đi đến Việt Nam, những vùng đất, nét văn hóa mà ông cảm nhận được, về kinh nghiệm dịch tiếng Việt... Cuốn sách “Ký ức 65 năm cùng Việt Nam” của TS lịch sử, nhà Việt Nam học E.Kobelev sẽ trở thành tài liệu quý cho các nhà khoa học, chuyên gia, giáo viên và sinh viên học tiếng Việt và các quốc gia Đông Nam Á khác.