(VOV5) - Trong hoạt động phòng, chống HIV/AIDS ở Việt nam, đội ngũ tuyên truyền viên đồng đẳng góp phần quan trọng vào việc kiểm soát, ngăn chặn không có thêm người nhiễm HIV. Ở Hà Nội, những năm gần đây đã xuất hiện nhiều nhóm, mô hình tuyên truyền viên đồng đẳng hoạt động rất hiệu quả. Liên minh câu lạc bộ “Về nhà” ở Quận Hai Bà Trưng là một ví dụ như vậy.

Liên minh câu lạc bộ "Về nhà"

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Trở về từ Trung tâm cai nghiện, chị Phạm Thị Minh được mời tham gia công việc giáo dục viên sức khỏe. Với quá trình hoạt động tích cực, chị được các đồng đẳng viên đề cử làm trưởng nhóm. Năm 2008 chị đã xây dựng được một mạng lưới có tên gọi: Liên minh câu lạc bộ “Về nhà”. Sau 5 năm hoạt động, Liên minh câu lạc bộ “Về nhà” là một trong những nhóm tự lực hoạt động rất hiệu quả, thu hút hơn 1000 thành viên. Thành viên của Liên minh câu lạc bộ “Về nhà” gồm 3 nhóm chính: Nhóm “Bạn tình” ( nhóm của những người là vợ, bạn tình của những người  sử dụng ma tuý). Nhóm “Gạch đầu dòng” là nhóm của những người sử dụng ma tuý và Nhóm “Bình yên” là nhóm dành cho chị em hành nghề mại dâm. Chị Phạm Thị Minh, Điều phối viên của Liên minh câu lạc bộ “Về nhà”, cho biết: “Mục đích của Liên minh “Về nhà” ra đời là để phát triển các nhóm thành viên của mình, làm sao nâng cao chất lượng sống cho họ, cung cấp cho họ những kiến thức, kỹ năng về phòng chống lây nhiễm HIV và cũng là nơi để cho những người dễ bị tổn thương đến để tập hợp nhau lại. Mọi người cùng làm việc, chia sẻ với nhau để nâng cao chất lượng sống cho nhóm người này.”

Chị Phạm Thị Minh.

Hiện tại, Liên minh câu lạc bộ “Về nhà” có trụ sở là ngôi nhà 3 tầng ở số nhà 16 phố Đê Tô Hoàng. Tại đây, những người nhiễm HIV, những người sử dụng ma tuý và những người hành nghề mại dâm được hướng dẫn tiếp cận với các dịch vụ tư vấn, xét nghiệm tự nguyện và khám chữa các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Tại đây cũng diễn ra các hoạt động tư vấn, tập huấn về các biện pháp giảm tác hại, dự phòng, cấp cứu sốc thuốc và cho chị em vay vốn ban đầu để tạo thu nhập. Không lấy kiến thức từ sách vở thông thường mà bằng những gì đã trải nghiệm, các thành viên câu lạc bộ hàng ngày đến gặp gỡ từng người có chồng hoặc bạn tình sử dụng ma tuý, những người sử dụng ma tuý hay gặp những chị em làm nghề mại dâm để tư vấn, chia sẻ những khó khăn, giúp họ có được kiến thức để  tự bảo vệ mình trong phòng chống HIV/AIDS và những bệnh xã hội khác. Qua 5 năm hoạt động, nhóm “Bạn tình” là nhóm nòng cốt của Liên minh câu lạc bộ “Về nhà”. Bà Phạm Thị Hải Oanh, Giám đốc Trung tâm hỗ trợ sáng kiến, hỗ trợ cộng đồng (SCDI), cho biết: “ Nhóm “Bạn tình” trong khuôn khổ dự án đang trong quá trình thử nghiệm, vì trước đó ở Việt nam chưa hề có hoạt động can thiệp về bạn tình. Khi triển khai, chúng tôi muốn tách khỏi cách can thiệp truyền thống bằng việc tuyển chọn một đội ngũ đồng đẳng viên và quản lý đội đồng đẳng viên là những người từng sử dụng ma tuý, hoạt động mại dâm. Cách tiếp cận mà chúng tôi áp dụng trong dự án này là cách tiếp cận trao quyền, mỗi Quận hình thành một nhóm chị em, mỗi nhóm có một người đứng đầu và người đứng đầu  có toàn quyền chọn các chị em khác tham gia và nhóm đó tự bảo nhau để làm.

Qua các hoạt động thực tế cho thấy, những nhóm người có chồng hay bạn tình sử dụng ma tuý thường có nguy cơ lây nhiễm HIV rất cao, từ việc lây nhiễm cho vợ, con và lan ra cộng đồng. Với nhận thức đó, năm 2009, một số thành viên từ nhóm “Bạn tình” đã tách ra  thành lập thêm nhóm mới  gọi là nhóm “ Gạch đầu dòng”. Đây là nhóm của những  người sử dụng ma tuý. Chị Phạm Thị Quý, thành viên của nhóm, chia sẻ: “ Trước đây tôi có chồng là người nghiện ma tuý, rồi bị nhiễm HIV. Khi đó người ta nghĩ chồng tôi sử dụng ma tuý thì mẹ con tôi cũng bị nhiễm HIV. Tôi không biết chia sẻ cùng ai, thì đúng thời điểm đó tôi được Liên minh câu lạc bộ “Về nhà” tiếp cận, tư vấn cho tôi hiểu về kiến thức cũng như động viên tôi trong cuộc sống, chia sẻ những khó khăn của tôi. Tôi cũng mong muốn làm sao những người có hoàn cảnh như tôi họ phải sống tích cực lên và hãy tự tin với chính mình”.

Cùng với nỗ lực chung của toàn xã hội trong phòng chống HIV/AIDS, việc hỗ trợ, động viên, khuyến khích những nhóm người có nguy cơ cao chủ động phòng chống HIV/AIDS, kiểm soát, ngăn ngừa nguy cơ lây lan HIV ra cộng đồng là hướng đi tích cực và sát với thực tế. Bởi vậy, hoạt động của Liên minh câu lạc bộ “Về nhà” ở Quận Hai Bà Trưng là mô hình đang được khuyến khích, nhân rộng, là điểm tựa để công cuộc phòng chống HIV/AIDS đạt nhiều tiến bộ hơn nữa./.