(VOV5)- Nằm ở phía Bắc của quần đảo Trường Sa, đảo Nam Yết, (thôn Nam Yết, xã Sinh Tồn, huyện Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa), được gọi bằng cái tên trìu mến “Đảo dừa”. Nhìn từ xa, đảo Nam Yết như một dải lụa xanh nổi trên mặt biển với những rặng dừa như thách thức nắng gió khơi xa.
Tuần tra đảo dưới bóng dừa
Nghe nội dung chi tiết tại đây
Đảo Nam Yết có hình bầu dục hơi hẹp về bề ngang, nằm theo hướng Đông – Tây, dài khoảng 600m, rộng gần 200m. Đảo Nam Yết cũng có rất nhiều loài cây đặc trưng của các đảo nổi của quần đảo Trường Sa, như bàng vuông, phong ba, cây tra... nhưng dường như thiên nhiên đã ưu ái hơn cho hòn đảo này một môi trường thuận lợi để dừa phát triển. Dẫn tôi đi thăm đảo, Trung tá Phan Văn Dịch, Phó Chủ nhiệm hậu cần Lữ đoàn 146, người từng công tác tại đảo cách đây gần 30 năm, chia sẻ không có một hòn đảo nào ở Trường Sa mà cây dừa lại sinh sôi nhanh và khỏe như tại Nam Yết, dừa đã có khắp đảo, quả rất nhiều... Chỉ vào những cây dừa cao chót vót, ông Dịch cho biết đây là những cây dừa do đơn vị ông trồng còn những cây dừa cổ thụ đã được đốn hạ dành chỗ cho những cây dừa non và cũng để tránh nguy hiểm cho cán bộ chiến sỹ và nhân dân trên đảo trong mùa mưa bão: “Chúng tôi ra công tác ở đảo đã thấy những cây dừa rất cao trên đảo. Theo những người già kể lại là mang dừa từ đất liền ra trồng trên đảo… Sau này, nhiều giống dừa ở đất liền đã được mang ra đảo trồng thành vườn, thành hàng, thành lối rất đẹp. Trong những lần ra công tác tại đảo, tôi thấy cây dừa ngày càng phát triển. Hiện đảo đã và đang ươm rất nhiều cây để gửi tặng các đảo khác trên quần đảo Trường Sa.”
Chiến sỹ trồng cây dừa trên đảo Nam Yết
Thật khó thống kê trên đảo có bao nhiêu cây dừa, vì hết lớp dừa này lại đến lớp dừa khác đua nhau phát triển. Dừa ở đây đươc các cán bộ chiến sỹ và người dân trồng và chăm sóc, nâng niu, giống như người chơi hoa, cá cảnh trong đất liền. Trung tá Nguyễn Văn Tâm, Chính trị viên cụm 1, đảo Nam Yết, cho biết: đảo rất chú trọng việc phát triển cây dừa trên đảo... Với những cây cao khó trèo, quả dừa được để già khô, sau khi rụng xuống sẽ được đưa vào chỗ ươm, khi dừa mọc mầm và cao khoảng 30cm sẽ đưa ra trồng tại vườn. Hằng năm, các cán bộ chiến sỹ trên đảo thường trồng dừa vào hai dịp, một là Tết trồng cây, hai là lúc cán bộ chiến sỹ hoàn thành nhiệm vụ và chia tay đảo: “Tôi đã ra công tác tại đảo hai lần, mỗi lần được hơn 2 năm và đã trồng được 6 cây dừa... Cụm chúng tôi vừa ươm và trồng được thêm 14 cây dừa. Việc chăm sóc cây dừa là một quá trình rất lâu... Cây dừa ít phải tưới nước, mình chỉ trồng và cây dừa lớn thêm được một đoạn thì mình làm cỏ dừa như bóc bẹ dừa đã già đi. Sau đó gói muối hạt và bỏ lên ngọn cây thì quả sẽ nhiều hơn và cây ít sâu bệnh hơn.”
Cây dừa tại đảo Nam Yết cho quả gần như quanh năm
Sức chống chọi với thiên nhiên khắc nghiệt của nắng, gió nhất là những cơn bão biển... của cây dừa Nam Yết rất tốt. Cây dừa tại đảo Nam Yết cho quả gần như quanh năm, nhất là mùa khô.Dừa đậu quả rất nhiều, mỗi cây có từ 2 đến 4 buồng. Thiếu tá Bùi Văn Thành, Chính trị viên cụm 3, đảo Nam Yết, cho biết: “Cụm tôi có khoảng gần 100 cây dừa, trong đó có khoảng 50 cây đã có quả, còn lại là những cây dừa mới trồng, cao khoảng 1 mét. Hàng năm vào các dịp như ngày Lễ, Tết và có đoàn ra thăm, chúng tôi mới hái quả... cũng không đếm nhưng số lượng quả hằng năm rất nhiều. Mấy năm vừa rồi nhờ làm tốt công tác cắt tỉa, chăm bón nên dừa rất sai quả, nhất là ngày Lễ, Tết trên mâm ngũ quả đều có quả dừa của đảo.”
Trên đảo, những sản phẩm từ cây dừa được cán bộ chiến sỹ sử dụng một cách hiệu quả. Lá dừa được dùng để lợp chắn sóng, chống gió mặn cho các vườn rau, chuồng gia súc, gia cầm. Nhiều cán bộ chiến sỹ trên đảo đã sử dụng sọ dừa khô để làm gáo muc nước hay gắn thêm ốc biển làm thành những hộp quà nho nhỏ gửi tặng về đất liền. Trung tá Trần Đình Hòa, Chính trị viên phó đảo Nam Yết, cho biết: “Chúng tôi xác định cây dừa đảm bảo nước uống, thức ăn cho cán bộ, chiến sỹ nên chúng tôi thường xuyên chăm sóc, làm cỏ để dừa có thể phát triển, ra hoa kết trái. Cây dừa bảo đảm bóng mát, màu xanh cho đảo, đặc biệt cây dừa có sức sống mãnh liệt, dừa chịu được sự khắc nghiệt của biển đảo... Cây dừa cũng là hình ảnh của dân tộc Việt Nam, chính vì thế cây dừa trên đảo cũng khẳng định chủ quyền của Việt Nam.”
Đến với quần đảo Trường Sa nhiều lần nhưng đây là lần đầu tiên tôi đến với đảo Nam Yết và cũng lần đầu tiên được thưởng thức nước dừa nơi đảo xa. Nước dừa Nam Yết thật ngọt, thật mát nhưng dường như tôi vẫn thấy đâu đó cả vị mặn của biển cả, vị mặn của những giọt mồ hôi của cán bộ chiến sỹ và nhân dân trên đảo, những người đã trồng những vườn dừa. Trong nắng gió Trường Sa, những cây dừa ở đảo Nam Yết lặng lẽ vươn cao, tô điểm cho vẻ đẹp của đảo Nam Yết, thách thức thiên nhiên khắc nghiệt của biển cả và song hành cùng những người lính đang ngày đêm bảo vệ chủ quyền biển đảo quê hương./.