(VOV5)- Lâu nay, du khách đến với Hội An-Quảng Nam không chỉ để thong dong khám phá phố cổ mà còn được hòa mình vào không gian của những lời ca tiếng hát mang đặc trưng của xứ Quảng. Ông John Haward, chủ một hãng lữ hành ở Hà Lan trong một lần đến Hội An cho rằng: “Ở Hội An các chương trình biểu diễn nghệ thuật dù bán vé hay miễn phí đều rất hay. Cái hay và độc đáo của các chương trình biểu diễn nghệ thuật ở Hội An chính là ở sự giản dị.
Hát tuồng ở Hội An
Những buổi biểu diễn nghệ thuật định kỳ hàng ngày của đội Đội nghệ thuật cổ truyền Hội An trực thuộc Trung tâm Văn hóa-Thể thao Hội An như thế này từ lâu trở thành “món ăn tinh thần” không thể thiếu của nhiều du khách đến Hội An, góp phần tạo nên một sản phẩm văn hóa-du lịch đặc sắc, quảng bá văn hóa Hội An nói chung, Quảng Nam nói riêng.
Ông Đinh Hài, Giám đốc Sở Văn hóa thể thao và du lịch tỉnh Quảng nam nhớ lại: Ngay từ năm 1990, ngành Văn hóa và Du lịch ở Hội An ý thức rất rõ về việc đào tạo và xây dựng đội ngũ nhân lực văn hóa để biểu diễn dân ca, nghệ thuật cổ truyền và xây dựng những chương trình biểu diễn nghệ thuật dân tộc để thành những sản phẩm du lịch giữ chân du khách khi đến Hội An: "Trong những năm vừa qua, hàng năm có lượng khách du lịch rất đông đảo về phố cổ Hội An. Với tư cách là di sản kiến trúc, du khách đến tham quan nhà cổ, chùa chiền, hội quán. Nếu chỉ dừng ở lại việc đó thì không có hồn của phố cổ cho nên hoạt động văn hóa phục vụ cho việc bảo tồn văn hóa phi vật thể cũng như tạo nên sự phong phú mang tính thiên văn hóa hết sức quan trọng".
Phố cổ Hội An
Hiện các làn điệu dân ca Quảng Nam, những trích đoạn hát bội, hát hò khoan đối đáp, các trò chơi dân gian như hô hát bài chòi được đông đảo người dân cũng như du khách yêu thích và tham gia. Không kể những chương trình “Đêm phố cổ”, “Phố không có tiếng động cơ” và hàng loạt lễ hội diễn ra tại Hội An, mỗi ngày, các nghệ sĩ hát dân ca đã biểu diễn từ 2 đến 3 lượt phục vụ du khách tại các điểm tham quan và Nhà biểu diễn nghệ thuật cổ truyền. Hội An đã quy tụ hàng chục nhạc công chơi nhạc cụ dân tộc đến từ Thanh Hóa, Huế, Đà Nẵng, Duy Xuyên, Điện Bàn và là nơi dừng chân của hàng loạt nghệ sĩ dân ca như: Thu Hương, Lệ Nga, Thu Sang, Dương Quý...
Ông Võ Phùng- Giám đốc Trung tâm VH-TT Hội An, cho biết: "Các hoạt động văn hóa nghệ thuật đặc biệt là văn hóa nghệ thuật cổ truyền, dân gian thì Hội An đã có định hướng rất là rõ ràng. Bản thân việc khôi phục lại các loại hình văn hóa nghệ thuật truyền thống vừa làm nhiệm vụ chấn hưng văn hóa dân tộc, vừa phục vụ cho nhu cầu của nhân dân thì không thể thiếu vai trò tạo ra những sản phẩm du lịch văn hóa địa phương của vùng, miền. Ngay từ cuối những năm 80 thế kỷ trước Hội An có những định hướng như vậy và đến nay đã định hình, sôi nổi, bài bản phục vụ cho việc phát triển văn hóa du lịch của thành phố"
Đặc biệt, trò chơi bài chòi tưởng đã thất truyền nhưng qua các lễ hội đã được phục hồi và thực sự đi vào lòng công chúng một cách mạnh mẽ. Không phải là chiếc nôi của bài chòi nhưng với ý thức giữ gìn và phát huy các giá trị văn hoá của ông cha, người Hội An đã tạo được một vị thế đặc biệt cho loại hình văn hoá phi vật thể này. Và hiện nay, trò chơi bài chòi đã trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu với người dân và du khách thập phương khi đến tham quan, thưởng lãm khu phố cổ - di sản văn hoá thế giới. Ông Đinh Hài cho biết: "Ngoài đi tham quan phố cổ ở góc độ kiến trúc du khách sẽ thưởng thức làn điệu dân ca quảng Nam, Bài Chòi, các loại hình nghệ thuật dân gian khác tập trung ở phố cổ. Hiện nay có 2 điểm biểu diễn thường xuyên và định kỳ vào ngày 14 có chương trình đêm rằm phố cổ. Chương trình này là sự tái hiện không gian của phố cổ đầu thế kỷ."
Được chơi bài chòi là dịp để người chơi thả mình thư giãn trong tiếng trống rộn ràng, trong giọng hô hát nồng ấm với những lời ca bình dị, ứng đáp nhanh nhạy thông minh, giàu gợi tưởng và cũng rất ý vị, khôi hài… Bài chòi chỉ là trò chơi dân gian thông thường của những nông dân có giọng hô hay, có tài hô diễn trong các cuộc vui thôn xóm nay được các nghệ sĩ dàn dựng bài bản. Người chơi có chòi đẹp để ngồi, có trồng chầu, trống con, có đàn cò, đàn nhị…để đệm khi hô hát và có trang phục, đạo cụ biểu diễn đẹp hơn.
Những làn điệu dân ca, những câu hò, những buổi biểu diễn bài chòi ở Hội An khiến nhiều du khách đến Hội An mê mẩn, dù đôi khi họ chỉ hiểu mơ hồ về các chương trình biểu diễn nghệ thuật cổ truyền và các loại hình nghệ thuật dân gian được biểu diễn định kỳ hằng đêm tại đây. Nhưng chính điều đó khiến cho các chương trình biểu diễn nghệ thuật ở Hội An trở thành những sản phẩm du lịch đặc trưng thu hút khách du lịch./.