(VOV)_នាថ្ងៃទី៤ ធ្នូកន្លងទៅ ទាហានទួរគីជាច្រើននាក់បានជ្រៀបចូលក្នុងដែន
ដីអ៊ីរ៉ាក់ដោយខុសច្បាប់ ដោយមូលហេតុថា៖បង្វឹកជនប្រដាប់អាវុធ Kurd ប្រឆាំងនឹង
រដ្ឋឥស្លាមស្វ័យប្រកាស (IS) ។ រឿងហេតុនេះបានបណ្ដាលអោយ​ស្ថានភាពនៅអ៊ី
រ៉ាក់កាន់តែអស្ថិរភាពផង ​ជះឥទ្ធិពលអសកម្មចំពោះទំនាក់ទំនង​ទ្វេភាគីផង និងដាក់
បញ្ហាសន្តិសុខតំបន់មជ្ឈឹមបូពា៍នេះចំពោះមុខគ្រោះអាសន្នថ្មី​ផង។

ទួរគីបញ្ជូនទាហានទៅអ៊ីរ៉ាក់៖ការគំរាមគំហែងថ្មីចំពោះសន្តិសុខក្នុងតំបន់

តាមទីភ្នាក់ងារសារព័ត៍មានអន្តរជាតិថា៖ ទាហានទួរគីចំនួនពី១៣០ដល់១៥០
នាក់ រួមជាមួយ​រថពាសដែកការពារ ឈានចូលក្នុងតំបន់ជិតទីក្រុង Mosul របស់​អ៊ីរ៉ាក់
នាថ្ងៃទី៤ ធ្នូ ដោយមិនបានសុំការអនុញ្ញាត្តិពី Baghdad ។ ក្នុងពេលជាមួយ​គ្នា​នោះ 
កាសែត Sabah របស់ទួរគីបានអោយដឹងថា៖ នាបច្ចុប្បន្ន មានទាហាន​ជិត​ពីរ​ពាន់
នាក់ ​និង រថពាសដែក កាំភ្លើងធំ ត្រូវបានដាក់ពង្រាយនៅក្បែរ​នឹង​ទីក្រុង Mosul
របស់អ៊ីរ៉ាក់។ ចាប់ពីឆ្នាំ ២០១៤មក ​ទួរគីបានបើកជំរុំហ្វឹកហាត់ Bashiqa នៅជាយ
ទីក្រុង Mosul សំរាប់ជន Kurd ​និង មូលដ្ឋានចំនួន​២ទៀត​នៅ Soran និង Qalacholan
ស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ស្វ័យការពាររបស់ជន Kurd ភាគខាងជើងអ៊ីរ៉ាក់។

          ភាពតានតឹងក្នុងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី

        មជ្ឈដ្ឋានមន្ត្រីទួរគីបានបកស្រាយអំពីការដាក់ពង្រាយកងទ័ពនៅអ៊ីរ៉ាក់ នាថ្ងៃ
ទី៤ ធ្នូនេះជាសកម្មភាពធម្មតា ជាការបង្កើនកម្លាំងដើម្បីទប់ទល់នឹងគ្រោះសន្តិសុខ។ 
ក្នុងឆ្នាំកន្លងទៅ ជនប្រដាប់អាវុធចំនួនពីរពាន់នាក់ ពី Mosul ត្រូវបាន​ហ្វឹកហាត់នៅ
ក្នុងតំបន់ពោលខាងលើដើម្បីប្រឆាំងនឹង IS។ កម្មវិធីហ្វឹកហាត់នេះ ត្រូវបានអនុវត្ត
តាមសំណូពររបស់រដ្ឋអំណាចតំបន់ Mosul និងបានរួមសហ​ការជាមួយក្រសួងការ
ពារជាតិអ៊ីរ៉ាក់។ ប៉ុន្តែ ដំណាងគណបក្សសម្ព័ន្ធភាពស្នេហារជាតិ Kurdistan ( PUK)
លោកSaadi Ahmed Pira បានអោយដឹងថា៖ គ្មានការព្រម​ព្រៀង​ណាមួយជាមួយ
ទួរគី អំពីការបង្កើតមូលដ្ឋានយោធានៅក្នុងតំបន់ស្វ័យ​ការពារ Kurdistan របស់អ៊ី
រ៉ាក់ ទេ។

          រដ្ឋាភិបាលអ៊ីរ៉ាក់ ក៏បានប្រឆាំងជំទាស់ការហ្វឹកហាត់នេះរបស់ទួរគី។ ក្នុង​
ប្រតិកម្មយ៉ាងខ្លាំង នាថ្ងៃទី៦ ធ្នូ អ៊ីរ៉ាក់ បានប្រកាសថាអាចអំពាវនាវការជួយ​ឧប
ត្ថម្ភពីអង្គការសហប្រជាជាតិ ប្រសិនបើបណ្ដាទាហានទួរគីដែលបានបញ្ជូនទៅ
ភាគខាងជើងអ៊ីរ៉ាក់នេះ មិនដក់ចេញ ក្នុងរយៈពេល៤៨ម៉ោង។ នាពេលនោះ សមា
ជិកសភាអ៊ីរ៉ាក់ មួយចំនួន បានស្នើអោយរៀបចំកិច្ចប្រជុំរដ្ឋសភាបន្ទាន់ ​ដើម្បីអនុ
ម័តលើជំហរយោធាខ្លាំងក្លាជាង ចំពោះប្រទេសជិតខាង។ ប្រធានគណៈកម្មាធិ
ការសន្តិសុខ និងការពារជាតិរបស់រដ្ឋសភាអ៊ីរ៉ាក់  Hakim Al Zamili បាន​ស្នើរដ្ឋា
ភិបាលបញ្ជូនយន្តហោះវាយប្រហារទៅលើទីតាំងដែលកងទ័ពទួរគីជ្រៀបចូល
ដោយខុសច្បាប់ ដើម្បីតបតវិញនឹងអំពើឈ្លានពាននេះរបស់ទួរគី។ ចំពោះប្រតិ
កម្មនេះរបស់អ៊ីរ៉ាក់  នាយករដ្ឋមន្ត្រីទួរគី លោក Ahmet Davutoglu បាន​ប្រកាស​
ថា៖បញ្ចប់ការបញ្ជូនទាហានទៅអ៊ីរ៉ាក់ទៀត ប៉ុន្តែមិនលើកឡើងអំពីការដកកង​
ទ័ពចេញនេះទេ។ លោក Ahmet Davutoglu ក៏បានបដិសេធចំពោះ​ព័ត៍មាន​នា
នា​ដែលបានចាត់ទុកនេះគឺជាការត្រៀមរៀបចំអោយយុទ្ធនាការយោធាណាមួ
យនៅអ៊ីរ៉ាក់​។ ចំពោះស្ថានភាពតានតឹងពោលខាងលើ នាថ្ងៃទី៨ ធ្នូ ក្រុមប្រឹក្សា​
សន្តិសុ​ខ​អង្គការសហប្រជាជាតិបានកោះហៅកិច្ចប្រជុំសម្ងាត់ស្ដីអំពីរឿងហេតុ
នេះ។

គ្រោះអាសន្តចំពោះសន្តិសុខក្នុងតំបន់មជ្ឈឹមបូពា៍

        ជាប្រទេសមួយនៅក្នុងតំបន់មជ្ឈឹមបូពា៍ ដោយមានប្រជាជនភាគច្រើនកាន់
សាសនា Sunni ទួរគីមានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធិជាមួយកងកម្លាំងជន Kurd នៅអ៊ីរ៉ាក់។

          តាមអ្នកវិភាគជាច្រើនថា៖ ការដាក់ពង្រាយកងទ័ពនៅអ៊ីរ៉ាក់លើកនេះរបស់
ទួរគីជាយុទ្ធសាស្ត្រការទូតថ្មីមួយរបស់ទួរគី។ ហើយប្រតិកម្មយ៉ាងរឹងមាំរបស់ 
​Ankara ក្នុងរយៈពេលកន្លងទៅ បានបញ្ជាក់ថាប្រទេសនេះកំពុងមានមហិច្ឆតា​ដឹក​
នាំទាំងស្រុង។ ដូច្នេះ ទួរគីត្រូវប្រើប្រាស់ក្រុមភេរវកម្ម ឬឆ្លៀតយកឱកាស​នានា 
ដើម្បីផ្តួលរលំរដ្ឋអំណាចតំបន់។ តាមអ្នកជំនាញការថា៖ ក្នុងសភាពការណ៍ដ៏
ស្មុគ្រស្មាញនៅម​ជ្ឈឹមបូពា៍ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ Ankara បានចូល​រួម
កងកម្លាំងអឺរ៉ុបវាយប្រហារទៅលើលីប៊ី និងបញ្ជូនទាហានទៅកាន់អ៊ីរ៉ាក់ និង​
ស៊ីរីផងដែរ។ លោក Mehmet Kaya នាយកមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ Tigris នៅ​ទួរ
គី​ បានចាត់ទុកថា៖ ការបញ្ជូនទាហានរបស់ប្រទេសនេះទៅកាន់ Bashiqa ជិត
នឹងទីក្រុង Mosul ជាកាយវិការបង្កើនការខ្វែងគំនិត រវាងជន Kurd ជាមួយរដ្ឋ
​អំណាចមជ្ឈឹមរបស់ប្រទេសនេះ សំដៅបង្កើនតួនាទីរបស់ទួរគីនៅក្នុងតំបន់។ ​
ជំនាញការក្រុមប្រឹក្សាអាត្លង់ទិក ប្រចាំនៅវ៉ាស៊ីនតោន Aaron Stein បានចាត់ទុក​
នេះ​គឺជាផ្នែកមួយក្នុងមហិច្ឆតាបញ្ជូលតំបន់ដែលជន Kurd កាន់កាប់នៅអ៊ីរ៉ាក់
 ចូលក្នុងដែន​ដីទួរគី។

          ការបញ្ជូនទាហានដោយឯកតោភាគីនេះរបស់ទួរគី ជាជំហានគ្រោះថ្នាក់ 
ដោយភាពតានតឹងនានា ដែលទាក់ទិនដល់ការបាញ់ទម្លាក់យន្តហោះចម្បាំង ​
Su -24 របស់រុស្ស៊ី មិនទាន់បានដោះស្រាយដាច់ស្រឡះ។ សកម្មភាពនេះ​របស់
ទួរគីបានបណ្ដាលអោយស្ថានភាពនៅក្នុងតំបន់មជ្ឈឹមបូពា៍នេះ ដូចជាធុងរំសេវ
មួយ ហើយអាចផ្ទុះនៅគ្រប់ពេលវេលា៕