បញ្ហាសមុទ្រខាងកើតលើតុចរចារ AMM-48
ANH HUYEN -  
|
បញ្ហាសមុទ្រខាងកើតលើតុចរចារ AMM-48 (KT) |
Vovworld-ចូលរួម AMM-48 និងសន្និសីទទាក់ទិននានាមានរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស
ចំនួន២០រូបនៃបណ្ដាប្រទេសអាស៊ានប្រទេសដៃគូនិងប្រទេសសន្ទនារបស់អាស៊ាន។
ទោះបីជាបញ្ហាសមុទ្រខាងកើតមិនបានកត់ចូលក្នុងរបៀបវារៈជាផ្លូវការនៃសន្និសីទក្តី
ប៉ុន្តែពិតប្រាកដថាជាប្រធានបទនឹងបានប្រមូលផ្ដុំពិភាគ្សាច្រើនបំផុតដោយភាពតាន
តឹងនាពេលកន្លងទៅនៅទីនេះ។
ក្តៅគគុកខណៈដែល AMM-48 មិនទាន់ចាប់ផ្ដើមឡើយ
មុននឹងសកម្មភាពប្រចាំឆ្នាំសំខាន់របស់អាស៊ាននេះ បញ្ហាសមុទ្រខាងកើតបាន
ក្លាយទៅជាចំណុចស្នូលទាក់ទាញការយកចិត្តទុកដាក់របស់មធ្យោបាយផ្សព្វផ្សាយ
អន្តរជាតិដោយសេចក្តីប្រកាសនានារបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់មជ្ឈដ្ឋានអ្នកវិភាគនៅក្នុង
និងក្រៅដំបន់។ មុននឹង AMM-48 បានបើក រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសម្ចាស់ផ្ទះម៉ាឡេស៊ី
លោក Anifah Aman បានអះអាងថា បញ្ហាសមុទ្រខាងកើតនឹងក្តៅគគុកនៅ AMM-48
ខណៈដែលប្រទេសជាច្រើនព្រួយបារម្ភចំពោះការសាកល្បងសន្តិសុខលេចឡើង
ក្នុងដំបន់ ពិសេសគឺបញ្ហាសេរីភាពសុវត្ថិភាពនាវាចរណ៍នៅសមុទ្រខាងកើត។ រីឯ
អ្នកនាំពាក្យកងទ័ពហ្វីលីពីន Restituto Padilla បានអំពាវនាវបណ្ដាប្រទេសអាស៊ាន
សាមគ្គីភាពឡើងសម្លេងរួមដើម្បីទប់ស្កាត់សកម្មភាពខុសច្បាប់និងបង្ករឿងហេតុរបស់
ចិននៅសមុទ្រខាងកើត។ រីឯមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកវិញបានអះអាងថា អាស៊ានក៏
ដូចជាអាមេរិកសុទ្ធតែព្រួយបារម្ភអំពីទ្រង់ទ្រាយល្បឿននិងគោលគំនិតនៃសកម្មភាព
សាងសង់កោះដែលចិនកំពុងអនុវត្ត។ AMM-48 ជាឱកាសដើម្បីបណ្ដាប្រទេសអាស៊ាន
សម្ដែងការព្រួយបារម្ភដោយផ្ទាល់ចំពោះភាគីប៉េកាំងអំពីអំពើរដែលប្រទេសជាច្រើន
ចាត់ទុកជាមានចរិតលក្ខណៈបង្ករឿងហេតុ។
បញ្ច្រាស់នឹងទស្សននៃប្រទេសជាច្រើន ភាគីចិនបានឡើងសម្លេងចាត់ទុកថា
អាស៊ានមិនមែនជាកន្លែងពិភាគ្សាអំពីបញ្ហាសមុទ្រខាងកើតឡើយ។ អនុរដ្ឋមន្ត្រីការ
បរទេសចិន Liu Zhenmin បានចាត់ទុកថា សន្និសីទនេះសំដៅសហប្រតិបត្តិការកសាង
ទំនាក់ទំនងក្នុងវិស័យជាច្រើនប៉ុណ្ណោះ មិនមែនជាកន្លែងពិភាគ្សាអំពីបញ្ហាសមុទ្រ
ខាងកើតទេ។
ភាពចាំបាច់ត្រូវស្វែងរកការស្រុះចិត្តគំនិតអំពីដំណោះស្រាយសំរាប់សមុទ្រខាងកើត
ក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមក ជំលោះនៅសមុទ្រខាងកើតកាន់តែកើនឡើងនិងមាននិន្ននា
ការតានតឹងឡើងៗ។ នៅចាំបានថា នាខែកក្កដាឆ្នាំ២០១៤ ចិនបានបញ្ជូនស្ថានីយ៍
Haiyang 981 ចូលដំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្ដាច់មុខនិងដំបន់ខ្ពង់រាបបាតសមុទ្ររបស់វៀតណាម
ដែលទាក់ទាញការយកចិត្តទុកដាក់របស់អាមេរិកជប៉ុននិងដៃគូអាស៊ានផ្សេងៗ។ ខណៈ
ដែលហ្វីលីពីនស្វែងរកការគាំទ្ររបស់អជ្ញាកណ្ដាលអន្តរជាតិដើម្បីដោះស្រាយជំលោះ
នោះ វៀតណាមនិងប្រទេសអាស៊ានផ្សេងបានខំប្រឹងប្រែងជំរុញដំណើរការទទួលឲ្យ
បាននូវក្រមប្រតិបត្តិដំបន់នៅសមុទ្រខាងកើត (COC) ដែលត្រូវផ្អាក់ច្រើនឆ្នាំកន្លងមក។
មួយឆ្នាំបានកន្លងផុតទៅតាំងពី AMM-47 ដំណើរការកសាង COC នៅកន្លែង
ដដែល។ ប៉ុន្តែនាចុងខែកក្កដាកន្លងទៅ ទទួលបានសញ្ញាគួរឲ្យសប្បាយដំបូងខណៈ
ដែលអាស៊ាននិងចិនបានឯកភាពបង្កើតខ្សែទូរស័ព្ទក្ដៅដើម្បីប្រើប្រាស់ក្នុងករណីបន្ទាន់
ដែលទាក់ទិនដល់ជំលោះនៅសមុទ្រខាងកើត។
បណ្ដាអ្នកជំនាញការឯករាជ្យបានវិភាគថា ខ្សែទូរស័ព្ទក្តៅដោះស្រាយបន្ទាន់បញ្ហា
នៅសមុទ្រខាងកើតជាជំហានសំខាន់ជួយដោះស្រាយភាពតានតឹងដោយការប៉ះទង្កិច
នៅសមុទ្រខាងកើត ប៉ុន្តែក្រមប្រតិបត្តិដំបន់នៅសមុទ្រខាងកើត COC ទើបជាប្រការ
សំខាន់បំផុត។ ភាគីនានាត្រូវទទួលឲ្យបាន COC យ៉ាងឆាប់រហ័សដើម្បីដោះស្រាយ
ស្ថានភាពបាត់ជំនឿជាក់រវាងបណ្ដាភាគីនាបច្ចុប្បន្ន។ ប្រការសំខាន់គឺបណ្ដាភាគីត្រូវ
បង្កករាល់សកម្មភាពបង្ករឿងហេតុនិងធ្វើឲ្យច្បាស់សេចក្តីប្រកាសអធិបតេយ្យភាព
តាមច្បាប់អន្តរជាតិជៀសវាងរាល់បំរ៉ែបំរួលដែលអាចនាំទៅដល់គ្រោះអាសន្នបង្កើន
យោធាបនីយកម្ម។ ជាយន្តការសហប្រតិបត្តិការបើកចំហរ អាស៊ានកំពុងអះអាងជា
កត្តាសំខាន់មួយក្នុងការធានាសន្តិភាពសន្តិសុខនៅដំបន់។ ហេតុនេះហើយសាធារណៈ
មតិកំពុងរងចាំទៅលើការស្រុះចិត្តគំនិតអំពីដំណោះស្រាយសំរាប់សមុទ្រខាងកើតនៅ
សន្និសីទលើកនេះ៕
ANH HUYEN