(VOV)_សេចក្ដីព្រាងច្បាប់បោះប្រជាមតិដែលកំពុងបានយកមកពិភាក្សានៅ
សម័យប្រជុំលើកទី១០ រដ្ឋសភាវៀតណាម នីតិកាលទី១៣។ ច្បាប់បោះប្រជាមតិ
ត្រូវបានតាក់តែងដើម្បីពង្រីកប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិជាម្ចាស់របស់ប្រជាជន។ 
ការកសាងច្បាប់នេះក៏បានធ្វើជាក់ស្ដែងភាវូបនីយកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ឆ្នាំ ២០១៣ និង
សុក្រិតប្រព័ន្ធច្បាប់វៀតណាម។

បោះប្រជាមតិដើម្បីពង្រីកប្រជាធិបតេយ្យនិងសិទ្ធិជាម្ចាស់របស់ប្រជាជន

ការបោះប្រជាមតិប្រជាជនជារបៀបមួយដើម្បីប្រជាជនបង្ហាញសុឆ័ន្ទះ ​គោល
បំណងនិងសិទ្ធិ​របស់ខ្លួនចំពោះបញ្ហាសំខាន់ៗរបស់ប្រទេសជាតិ ​ក្នុងដំនាក់កាល
និមួយៗ។ ការបោះប្រជាមតិជារូបភាព១ក្នុងការអនុវត្ត​ប្រជាធិបតេយ្យដោយផ្ទាល់
របស់ប្រជាជន ជាជំហានសំខាន់ នៃខឿនប្រជាធិប​តេយ្យ។ សេចក្ដីព្រាងច្បាប់បោះ
ប្រជាមតិនេះ មានបញ្ហាមួយចំនួនដែលបាន​សមាជិកសភាយកចិត្តទុកដាក់ពិ
ភាក្សានោះគឺ៖ ខ្លឹមសារបោះប្រជាមតិ ក្របខ័ណ្ឌនៃការបោះប្រជាមតិ ស្ថាប័នទ
ទួលបន្ទុកការងារបោះប្រជាមតិ ដោះស្រាយការប្តឹងតវ៉ាចំពោះលទ្ធផលនៃការ
បោះប្រជាមតិ។

          ពង្រីកសិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់ប្រជាជន

        ពង្រីកប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិជាម្ចាស់របស់ប្រជាជន ពង្រីកទ្រង់ទ្រាយ​ប្រ
ជាធិបតេយ្យផ្ទាល់សំរាប់ប្រជាជន ជាគោលការណ៍សារវ័ន្តក្នុងសេចក្ដីព្រាង​ច្បាប់
បោះប្រជាមតិ។ គោលការណ៍សំខាន់មួយទៀត ក្នុងច្បាប់នេះគឺការលើក​កំពស់សិទ្ធិ
អំណាចរបស់ប្រជាជន បង្កើនផែនមហាសាមគ្គីជាតិ បង្កើនការស្រុះ​ចិត្តគំនិតក្នុង
សង្គម។ លោក Phung Khac Dang សមាជិកសភា មណ្ឌល​ខេត្ត Son La បានផ្តល់មតិថា៖

          “ ការបោះប្រជាមតិជាជំហានទាក់ទង និងបើកទូលាយសិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ
 ​ចំពោះប្រជាជន។ សេចក្ដីព្រាងច្បាប់បោះប្រជាមតិនេះបានបង្ហាញនូវសិទ្ធិប្រជាធិ
បតេយ្យរបស់ប្រជាជន ចំពោះបញ្ហាសំខាន់ៗរបស់ប្រទេសជាតិ។ សិទ្ធិប្រជាធិប
តេយ្យរបស់ប្រជាជនត្រូវបានធានា។ ប្រជាជនអាចសម្រេចទៅលើបញ្ហាសំខាន់ៗ
របស់ប្រទេសជាតិ។”

          ទិសស្លោក៖ ប្រជាជនដឹង ប្រជាជនពិភាក្សា ប្រជាជនធ្វើ និងប្រជាជន​ពិនិត្យ
មើល កំពុងបានអនុវត្តយ៉ាងទូលំទូលាយពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃក្នុងជីវភាព​រស់នៅ 
សង្គមវៀតណាម។ ដូច្នេះ ការកសាងច្បាប់បោះប្រជាមតិនេះបានរួម​ចំណែកពង្រឹង
និងពង្រីកតំលៃរបស់សតិអារម្មណ៍ និងប្រពៃណីនេះ។ នោះគឺ​គោរពប្រជាជន យកប្រជាជនគឺឬសគល់ និងពង្រីកសិទ្ធិជាម្ចាស់របស់ប្រជាជនក្នុងការកសាងនិង
សម្រេចទៅលើបញ្ហាសំខាន់ៗរបស់ប្រទេសជាតិ។

          ការរៀបចំបោះប្រជាមតិក្នុងទូទាំងប្រទេស

        ពិភាក្សានៅសាលប្រជុំ បណ្ដាសមាជិក សមាជិកាសភាបានឯកភាពខ្ពស់ចំ
ពោះបទបញ្ញាត្តិនានាថា៖ បញ្ហាសំខាន់ពិសេស​របស់ប្រទេសជាតិ ត្រូវបាន​បោះ
ប្រជាមតិ ​ក្នុងទូទាំងប្រទេស។ តាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ២០១៣ និងច្បាប់ចាត់តាំង​រដ្ឋសភា 
សិទ្ធិបោះប្រជាមតិគឺចំណុះទៅលើរដ្ឋសភា។ លោក Ya Duck សមាជិក​សភា​ម
ណ្ឌលខេត្ត Lam Dong បានថ្លែងថា៖

          “ ការរៀបចំបោះប្រជាមតិ ជាការងាររបស់រដ្ឋសភា ដើម្បីប្រជាជនអាចផ្តល់
​មតិ សម្រេចទៅលើបញ្ហាសំខាន់ពិសេសរបស់ប្រទេសជាតិ។ នេះគឺជាបណ្ដា​បញ្ហា
ធំៗ ថ្នាក់​ជាតិ ត្រូវបានរៀបចំនិងអនុវត្តក្នុងទូទាំងប្រទេស ដោយ​រដ្ឋសភាសម្រេច
ចិត្ត។ ចំពោះបណ្ដាបញ្ហាដែលជះឥទ្ធិពលដល់តំបន់មួយចំនួនតែ​ប៉ុណ្ណោះ គឺមិន​
រៀបចំការបោះប្រជាមតិទេ។”

          ក្នុងពេលរៀបចំបោះប្រជាមតិ បណ្ដាសមាជិក សមាជិកាសភាត្រូវផ្តល់​ព័ត
មានអោយគ្រប់គ្រាន់ចំពោះប្រជាជន។ តាមនោះ ប្រជាជនបង្ហាញនូវមតិ​របស់
ខ្លួនប្រកបដោយសុទិដ្ឋិនិយម ប្រកបដោយភាពល្អប្រសើរបំផុត នាំមកនូវ​ផលប្រ
យោជន៍ជាក់ស្ដែងសំរាប់ប្រទេសជាតិ។

          ​​ស្ថាប័នភាវូបនីយកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ឆ្នាំ ២០១៣

        ច្បាប់បោះប្រជាមតិដើរតួនាទីដ៏សែនសំខាន់ ពីព្រោះវាចាប់ប្រភពពីការ​កំ
ណត់ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ឆ្នាំ ២០១៣ ថា៖​រដ្ឋរបស់ប្រជាជន ដោយប្រជាជននិង​ដើម្បី
ប្រជាជន។ លោកស្រី Ho Thi Cam Dao សមាជិកាសភាមណ្ឌល ខេត្ត Soc Trang
 បានអោយដឹងថា៖

          “ ការចេញផ្សាយច្បាប់បោះប្រជាមតិនេះគឺចាំបាច់ ដើម្បីជាក់ស្ដែងភាវូ​បនី
យ​កម្ម​រដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ ២០១៣ និងសុក្រិតប្រព័ន្ធច្បាប់វៀតណាម។ ការបោះប្រជា​
មតិ​នេះបានបង្កលក្ខណះអោយប្រជាជនបានចូលរួមនិងសម្រេចទៅលើការងារ
នានារបស់រដ្ឋ និងសង្គម រួមចំណែកកសាងនីតិរដ្ឋ សង្គមនិយម របស់ប្រជាជន
 ដោយប្រជាជននិងដើម្បីប្រជាជន។”

          ក្នុងកាលះទេសះ វៀតណាមកំពុងធ្វើសមាហរណកម្មអន្តរជាតិកាន់តែស៊ី​
ជំរៅនិងទូលំទូលាយ ការចេញផ្សាយច្បាប់បោះប្រជាមតិ នេះគឺចាំបាច់ និងជា​ជំ
ហានសំខាន់របស់ច្បាប់វៀតណាម។ តាមនោះ បង្កលក្ខណះដើម្បីប្រជាជន​ម្នាក់ៗ
អាចចូលរួមផ្ទាល់ក្នុងបញ្ហាសំខាន់ៗរបស់ប្រទេសជាតិ រួមចំណែក​ធានាចរិតលក្ខ
ណះឯកភាព និងព្រមៗគ្នារបស់ប្រព័ន្ធច្បាប់វៀតណាម៕