របត់ថ្មីក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងអាមេរិកនិងគុយបា
ANH HUYEN -  
|
របត់ថ្មីក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងអាមេរិកនិងគុយបា (Reuters) |
Vovworld-នាថ្ងៃទី១៧ធ្នូឆ្នាំ២០១៤បានក្លាយទៅជារបត់ប្រវត្តិសាស្ត្រក្នុងទំនាក់
ទំនងពោពេញទៅដោយការលំបាករវាងគុយបានិងអាមេរិកក្នុងជាងពាក់កណ្ដាល
សតវត្សកន្លងមកខណៈដែលប្រធានរដ្ឋគុយបាលោក Raul Castro និងប្រធានាធិបតី
អាមេរិកលោក Barack Obama បានប្រកាសសេចក្តីសំរេចបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូត
ឡើងវិញ បើកផ្លូវឲ្យការប្រក្រតីភាពទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីនាពេលខាងមុខ។
រាល់ជំហានដំបូងសំរាប់ការប្រក្រតីភាពទំនាក់ទំនង
ក្នុងកាយវិការដំបូងមួយនៃដំណើរការប្រក្រតីភាពទំនាក់ទំនង ភ្នាក់ងារចារកម្ម
៣នាក់របស់គុយបាដែលត្រូវឃុំឃាំងនៅអាមេរិកត្រូវបានបញ្ជាក់ថាបានធ្វើមាតុភូមិ
និវត្តនាថ្ងៃទី១៧ធ្នូ។ ប្តូរទៅវិញគុយបាក៏ដំណើរការដោះលែងឲ្យពលរដ្ឋអាមេរិកនិង
ចារករមួយនាក់ដែលធ្វើការឲ្យរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកដែលត្រូវចាប់ខ្លួនមុននេះ២០ឆ្នាំ។
អាមេរិកក៏គ្រោងបើកស្ថានទូតនៅរដ្ឋធានី Havana របស់គុយបាក្នុងប៉ុន្មានខែខាងមុខ។
បញ្ហាលំបាកបំផុតមានចរិតលក្ខណៈសំរេចកំណត់គឺការដែលអាមេរិកលុបចោលទាំង
ស្រុងបទហ៊ុំព័ទ្ធចំពោះគុយបាក៏ទទួលបានសញ្ញាសកម្ម។ ប្រធានាធិបតី Barack Obama
អះអាងថា នឹងពិភាគ្សាជាមួយរដ្ឋសភាអាមេរិកស្ដីពីការលុបចោលបទហ៊ុំព័ទ្ធពាណិជ្ជកម្ម
របស់អាមេរិកចំពោះគុយបា ទន្ទឹមនឹងនោះបញ្ជាឲ្យរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកលោក
John Kerry ដំណើរការពិភាគ្សាជាមួយភាគីគុយបាស្ដីពីការអនុវត្តសកម្មភាពសំដៅប្រក្រតី
ភាពទំនាក់ទំនងនាប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមុខ។
សាធារណៈមតិស្វាគម
អាចនិយាយបានថាសេចក្តីប្រកាសប្រក្រតីភាពទំនាក់ទំនងការទូតអាមេរិក-គុយបា
ជាព្រឹត្តិការណ៍ត្រូវបានប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរគុយបានិងអាមេរិកក៏ដូចជាសហគមន៍
អន្តរជាតិរងចាំពីយូរណាស់មកហើយ។
ក្នុងប្រទេសអាមេរិកសេចក្តីសំរេចនេះទទួលបានការគាំទ្រដ៏ទូលំទូលាយមិនត្រឹមតែ
អ្នកនយោបាយអ្នកប្រាជ្ញអាជីវករប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងប្រជាជនទៀតផង។ រីឯនៅប្រទេស
កោះ Caribe បណ្ដាថ្នាក់ដឹកនាំនៃប្រទេសនេះបានអះអាងថា គុយបាមិនដែលជាការគំរាម
កំហែងចំពោះសន្តិសុខជាតិរបស់អាមេរិកឡើយនិង Lahabana ត្រៀមខ្លួនជាស្រេចបង្កើត
ទំនាក់ទំនងទៅវិញទៅមកជាមួយវ៉ាស៊ីងតោនសមភាពនិងគោរពគ្នាទៅវិញទៅមកលើ
មូលដ្ឋានច្បាប់អន្តរជាតិនិងធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ។
ខណៈពេលនោះ សេចក្តីសំរេចប្រក្រតីភាពទំនាក់ទំនងអាមេរិក-គុយបាត្រូវបានសាធារណៈមតិអន្តរជាតិស្វាគម។ អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិលោក Ban Ki
Moon បានស្វាគមសេចក្តីសំរេចចិត្តប្រវត្តិសាស្ត្រនេះទន្ទឹមនឹងនោះអះអាងថា អង្គការ
សហប្រជាជាតិត្រៀមខ្លួនជាស្រេចធ្វើអ្វីៗទាំងអស់ដើម្បីជួយប្រទេសទាំងពីរអភិវឌ្ឍន៍
នូវទំនាក់ទំនងថ្មី។ សម្ដេចបាប Francis បានអំណរស្វាគមអាមេរិកនិងគុយបាអំពីការ
លុបចោលសង្គ្រាមត្រជាក់ប្រវត្តិសាស្ត្រក្នុងទំនាក់ទំនងនៃប្រទេសទាំងពីរ។
គោលនយោបាយមួយហួសសម័យ
ទំនាក់ទំនងរវាងអាមេរិកនិងគុយបាត្រូវត្រជាក់តាំងពីបដិវត្តនៅគុយបានាឆ្នាំ១៩៥៩មក។
គិតតាំងពីពេលគុយបាដណ្ដើមរដ្ឋអំណាចពីអតីតផ្ដាច់ការ Fulgenci Batista បង្កើតរដ្ឋគុយបា
នោះ អាមេរិកបានរក្សាបទហ៊ុំព័ទ្ធគុយបាដល់ឥឡូវ។
លើស្ថានភាពជាក់ស្ដែង តាមការប៉ាន់ស្មានថា គិតតាំងពីពេលរដ្ឋអំណាចអាមេរិក
អនុវត្តបទហ៊ុំព័ទ្ធមក គុយបាត្រូវរងកំរិតការខូចខាតដ៏ធំធេងប្រមាណឡើងដល់ជាង១
លានលានដុល្លារអាមេរិក។ បណ្ដាបទហ៊ុំព័ទ្ធរបស់អាមេរិកប្រឆាំងនឹងគុយបាមិនត្រឹមតែ
បណ្ដាផលអាក្រក់ចំពោះគុយបាប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងបណ្ដាលការខូចខាតចំពោះប្រទេស
ជាច្រើនទៀតផង។ ហេតុនេះហើយគោលនយោបាយឯកតោគុយបារបស់អាមេរិកត្រូវជួប
នឹងការប្រឆាំងជំទាស់របស់ប្រទេសជាច្រើនលើពិភពលោក។
ក្នុងសន្ទរកថាលើទូរទស្សន៍នាថ្ងៃទី១៧ធ្នូ អ្នកប្រមុខសេតវិមានបានទទួលស្គាល់ថា បណ្ដាគោលនយោបាយហ៊ុំព័ទ្ធប្រឆាំងនឹងគុយបាក្នុងអំឡុងជាង៥០ឆ្នាំកន្លងមកបានហួស
សម័យទៅហើយនិងការកែលំអរគោលនយោបាយជាមួយគុយបានឹងបង្កលក្ខណៈដើម្បី
ភាគីទាំងពីរខិតមកជិតគ្នា ស្វែងរកជំនឿជាក់គ្នាទៅវិញទៅមកដើម្បីឆ្ពោះទៅអនាគត
អភិវឌ្ឍន៍ចីរភាពនិងស្ថិរភាពមួយនៅដំបន់។ ដំណើរការប្រក្រតីភាពនេះ តាមអ្នកសង្កេត
ការមួយចំនួនថា អាចជួបនឹងឧបសគ្គមួយចំនួន ពិសេសគឺក្នុងពេលលោក Obama ត្រូវ
ទទួលបានការយល់ព្រមរបស់រដ្ឋសភាដើម្បីអនុម័តលើការលុបចោលបទហ៊ុំព័ទ្ធ។ ទោះ
ជាដូច្នេះក្តី ប៉ុន្តែព្រឹត្តិការណ៍នេះក៏ជារបត់សំរេចចិត្តសមស្របនឹងនិន្ននាការសម័យកាល
ឆ្លើយតបនឹងបំណងប្រាថ្នាសមស្របរបស់ប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរ៕
ANH HUYEN