(vovworld)- ເດືອນ 7 ຂອງທຸກປີ, ບັນດາເສັ້ນທາງໄປເຖິງສຸສານ ເຈື່ອງເຊີນ (ຢູ່ ຕາແສງ ຫວີງເຈືອງ ເມືອງຢໍລີງ ແຂວງ ກວ໋າງຈີ້ ) ຊື່ງແມ່ນສະຖານທີ່ຝັງສົບຂອງບັນດາພະນັກງານ, ນັກຮົບທີ່ເສຍສະຫລະຊີວິດບົນເສັ້ນທາງໂຮ່ຈິມີນ ຍາມໃດກໍຄັບຄາຫນາແຫນ້ນ ດ້ວຍລົດລາງ ແລະ ຂະບວນຄົນມາໄຫວ້ອາໄລເປັນຈຳນວນຫລວງຫລາຍ.. ໃນນັ້ນ ມີນັກຮົບເກົ່າຫລາຍຄົນມາຢ້ຽມຢາມເພື່ອນຮ່ວມກົມກອງ, ມີຜູ້ເປັນເມຍ, ເປັນລູກຫລາຍຄົນມາຖະຫວາຍທູບທຽນໄຫວ້ອາໄລດວງວິນຍານຜົວ, ພໍ່. ນອກນັ້ນ ຍັງມີແຂກທີ່ມາຈາກທຸກສາລະທິດເພື່ອຖະຫວາຍທູບທຽນອາໄລຫາບັນດານັກຮົບທີ່ໄດ້ເສຍສະຫລະຊີວິດເພື່ອເອກະລາດ, ເສລີພາບຂອງປະເທດຊາດ. ເນື່ອງໃນໂອກາດສະເຫລີມສະຫລອງວັນທະຫານເສຍອົງຄະ ແລະ ນັກຮົບເສຍສະຫລະຊີວິດເພື່ອຊາດ (27/7), ໃນລາຍການຄົ້ນຫາຫວຽດນາມພາກນີ້ ພວກເຮົາຂໍແນະນຳບົດຂອງນັກຂ່າວ ຫວີງຟອງທີ່ມີຫົວຂໍ້ວ່າ: ສຸສານເຈື່ອງເຊີນ: ສັນຍາລັກຂອງເຈດຈຳນົງແຫ່ງການຕໍ່ສູ້ຍາດເອົາເອກະລາດຂອງຊາດຫວຽດນາມ
ສຸສານນັກຮົບເສຍສະຫລະຊີວິດເພື່ອຊາດ ເຈື່ອງເຊີນ
|
ສຸສານນັກຮົບເສຍສະຫລະຊີວິດເພື່ອຊາດ ເຈື່ອງເຊີນ (ສາຍພູຫລວງ) ຕັ້ງຢູ່ໂນນ ເບນຕັດ, ແຄມທາງຫລວງ 15 ຫ່າງຈາກນະຄອນ ດົງຮ່າ ແຂວງ ກວ໋າງຈີ້ ປທາງທິດຕາເວັນຕົກສຽງເຫນືອປະມານ 30 ກິໂລແມັດ. ສຸສານເຈື່ອງເຊີນ ແມ່ນບ່ອນຝັງສົບນັກຮົບເສຍສະຫລະຊີວິດເພື່ອຊາດກວ່າ 10.000 ຄົນ ຊື່ງແມ່ນບັນດານາງສາວ, ຊາຍຫນຸ່ມມີອາຍຸພຽງ 18 – 20 ປີ ທີ່ໄດ້ເສຍສະຫລະຊີວິດຢ່າງອົງອາດກ້າຫານ ເມື່ອເປີດ ແລະ ປ້ອງກັນເສັ້ນທາງເຈື່ອງເຊີນ ໃນ ຕະຫລອດ 6000 ວັນ ແລະຄືນ. ນີ້ແມ່ນກິດຈະກຳສະແດງຄວາມຮູ້ບຸນຄຸນ, ການເຊີດຊູຂອງລັດ, ຂອງກອງທັບ ແລະ ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ທີ່ມີຕໍ່ບັນດານັກຮົບທີ່ໄດ້ເສຍສະຫລະຊີວິດເພື່ອພາລະກິດປົດປ່ອຍຊາດ ແລະ ໂຮມປະເທດຊາດເປັນເອກະພາບ.
ພົນຈັດຕະວາ ເລືອງຊີ້ຍູງ, ອະດີດຜູ້ບັນຊາການພົນລະພາກຫລວງ 12- ພົນລະພາກຫລວງ ເຈື່ອງເຊີນ ຊື່ງແມ່ນຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມການອອກແບບ, ກໍ່ສ້າງສຸສານ ເຈື່ອງເຊີນ (ກ່ອນນີ້ແມ່ນ ກອງ 559) ແບ່ງປັນວ່າ: ພາຍຫລັງສັນຍາ ປາຣີ ໄດ້ຮັບການລົງນາມ, ເດືອນ 1/1973, ກອງ 559 ໂດຍພົນຕີ ດົງຊີ້ງວຽນເປັນຫົວໜ້າໄດ້ ຕົກລົງກໍ່ສ້າງສຸສານແຫ່ງຫນຶ່ງ ແລະ ຈັດສົ່ງຫຼາຍຄະນະໄປຊອກຫາ ແລະ ທ້ອນໂຮມອັດຖິບັນດານັກຮົບທີ່ເສຍສະຫລະຊີວິດບົນເສັ້ນທາງ ເຈື່ອງເຊີນ. ແລະ ວັນທີ 24/10/1975 ສຸສານເຈື່ອງເຊີນ ໄດ້ຮັບການລົງມືກໍ່ສ້າງ ແລະ ກໍ່ສ້າງສຳເລັດໃນວັນທີ 10/4/1977.
“ຄວາມຈິງແລ້ວ, ໄດ້ມີພະນັກງານ, ນັກຮົບເຈື່ອງເຊີນເສຍສະຫລະຊີວິດກວ່າ 33.000 ຄົນ, ແຕ່ເມື່ອໄປຊອກຫາພຽງແຕ່ພົບເຫັນອັດຖິ ເກືອບ 13.000 ຊຸດເທົ່ານັ້ນ, ສ່ວນຍັງເຫລືອຖືກຫາຍສາບສູນຍ້ອນຖືກລະເບີດທຳລາຍຫຼືຖືກນ້ຳຖ້ວມຊຸໄປ,. ສຸສານເຈື່ອງເຊີນມີທີ່ຕັ້ງສວຍງາມ ແລະ ສະດວກ, ຕັ້ງຢູ່ໂນນພູ. ຖ້າຫາກສັງເກດຈາກທາງໄກກໍ່ເຫັນວ່າສຸສານມີຮູບຄ້າຍຄືນົກອິນຊີພວມບິນ.”
ດ້ວຍເນື້ອທີ່ 140.000 ຕາລາງແມັດ, ສຸສານເຈື່ອງເຊີນ ຖືກແບ່ງເປັນຫລາຍເຂດ, ຕາມແຂວງ, ນະຄອນ ຫຼືເຂດສະຫງວນໃຫ້ວິລະຊົນທີ່ເສຍສະຫຼະຊີວິດ, ເຂດສຳລັບນັກຮົບນິລະນາມ. ຢູ່ໃຈກາງສຸສານເທິງໂນນທີ່ມີຄວາມສູງ 32 ແມັດມີອະນຸສາວະລີນັກຮົບທີ່ເສຍສະຫຼະຊີວິດເພື່ອຊາດດ້ວຍຫີນຂາວທີ່ສູງພໍສົມຄວນ. ຢູ່ທີ່ນີ້ ມີຮູບຄວັດແກະສະຫລັກດ້ວຍຫິນ 6 ແຜ່ນ ທີ່ວາດພາບບັນດາເຫຼົ່າຮົບດີເດັ່ນຂອງທະຫານເຈື່ອງເຊີນ ດ້ວຍຄຳຂວັນທີ່ວ່າ: “ເປີດເສັ້ນທາງເພື່ອເຄື່ອນທັບ- ຕີສັດຕູເພື່ອກ້າວຂຶ້ນ”. ທາງໄປໃນສຸສານລ້ວນແຕ່ຖືກປູດ້ວຍຫີນຫລືດິນຂໍ, ຢູ່ສອງຟາກທາງມີດອກໄມ້ທຸກຊະນີດພວມເບັ່ງບານ. ເຂດຝັງສົບນັກຮົບເສຍສະຫລະຊີວິດຂອງແຕ່ລະແຂວງ, ນະຄອນ ລ້ວນແຕ່ມີອະນຸສອນສະຖານໄດ້ຮັບການອອກແບບຕາມຮູບພາບເຂດບ້ານນາ. ພົນຈັດຕະວາ ເລືອງຊີ້ຍູງ ໃຫ້ຮູ້ຕື່ມອີກວ່າ:
“ສຸສານ ເຈື່ອງເຊີນ ມີຈຸດພິເສດສະເພາະ. ການອອກແບບ, ວາງແຜນກຳນົດ ແລະ ກໍ່ສ້າງ, ຄຸ້ມຄອງລ້ວນແຕ່ໂດຍທະຫານເຈື່ອງເຊີນຮັບຜິດຊອບ. ບັນດາຂຸມຝັງສົບນັກຮົບເສຍສະຫລະຊີວິດເພື່ອຊາດ ກໍ່ແມ່ນເພື່ອນຮ່ວມກົມກອງ ທີ່ເຄີຍຮ່ວມກັນຕໍ່ສູ້ຢູ່ເຈື່ອງເຊີນເປັນຜູ້ຊອກຫາ, ທ້ອນໂຮມ, ນຳມາປົງແລະ ເບິ່ງແຍງຢູ່ທີ່ນີ້ເອງ. ມາຮອດປະຈຸບັນ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າຍັງສືບຕໍ່ໄປຊອກຫາອັດຖິບັນດານັກຮົບເສຍສະຫລະຊີວິດເພື່ອຊາດຢູ່ປ່າເຈື່ອງເຊີນ ແລະ ລາວ ເພື່ອນຳມາປົງສົບຢູ່ສຸສານເຈື່ອງເຊີນ.”
ແຕ່ລະປີ, ສຸສານ ເຈື່ອງເຊີນ ໄດ້ຕ້ອນຮັບ 4 ລ້ານເທື່ອຄົນມາໄຫວ້ອາໄລ. ຕາມຄະນະຄຸ້ມຄອງສຸສານແລ້ວ, ມີບາງຄອບຄົວຢູ່ລ້າງເຊີນ, ຮ່າຢາງ, ຮ່າໂນ້ຍ,ຫລື ຢູ່ ນະຄອນໂຮ່ຈິມີ, ກາເມົາ ….ປີໃດກໍມາຖະຫວາຍທູບທຽນໄຫວ້ອາໄລດວງວິນຍານນັກຮົບເສຍສະຫລະຊີວິດເພື່ອຊາດ. ນອກນັ້ນຍັງມີອົງການຈັດຕັ້ງມະຫາຊົນຫລາຍຄະນະກໍໄດ້ຜ່ານຜ່າໄລຍະທາງນັບພັນກິໂລແມັດມາແຫ່ງນີ້ເພື່ອຖະຫວາຍທູບທຽນອາໄລຫາດວງວິນຍານບັນດານັກຮົບເສຍສະຫລະຊີວິດເພື່ອຊາດ.
ພັນເອກ ຫງວຽນຢາກາມ, ນັກຮົບເກົ່າກອງ 559 ແບ່ງປັນວ່າ: ໃນກວ່າ 20 ປີຜ່ານມາ, ປີໃດ ທ່ານກໍມາຢ້ຽມຢາມ ແລະ ຖະຫວາຍທູບທຽນບັນດາເພື່ອນຮ່ວມກົມກອງ. ຢູ່ສຸສານນີ້, ນອກຈາກຂຸມຝັງສົບຂອງບັນດາເພື່ອນຮ່ວມກົມກອງແລ້ວ ຍັງມີຂຸມຝັງສົບຂອງເພື່ອນຜູ້ສະໜິດສະໜົມທີ່ໄດ້ໃກ້ຊິດສະຫນິດສະຫນົມກັບທ່ານມາແຕ່ຄາວຍັງນ້ອຍ. ພັນເອກ ຫງວຽນຢາກາມ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ພວກຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ພ້ອມກັນເຕີບໃຫຍ່ ແລະ ພ້ອມກັນເຄື່ອນທັບອອກສູ່ສະຫນາມຮົບ.. ສະນັ້ນແຕ່ລະເທື່ອເມື່ອມາແຫ່ງນີ້ ຂ້າພະເຈົ້າກໍ່ຮູ້ສຶກຕື້ນຕັນໃຈ. ເມື່ອມາຮອດ ກວ໋າງຈີ້ ວຽກງານທຳອິດທີ່ຂ້າພະເຈົ້າຕ້ອງເຮັດ ນັ້ນແມ່ນມາຢ້ຽມຢາມ ແລະ ຖະຫວາຍທູບທຽນບັນດາເພື່ອນຮ່ວມກົມກອງ, ດ້ວຍຄວາມຫວັງວ່າເຂົາເຈົ້າຈະມາຄວາມອຸ່ນອ່ຽນໃຈ ແລະ ເຊື່ອໝັ້ນຕໍ່ຜູ້ທີ່ຍັງມີຊີວິດຢູ່ ແລະ ພວກຂ້າພະເຈົ້າກໍ່ໝັ້ນໝາຍຈະຮັກສາມູນເຊື້ອຂອງທະຫານເຈື່ອງເຊີນ, ທະຫານລຸງໂຮ່, ກໍຄືສຶກສາໃຫ້ລູກຫລານຮັກສາເອກະລາດ, ເສລີພາບຂອງປະເທດຊາດ.”
ສຸສານນັກຮົບເສຍສະຫລະຊີວິດເພື່ອຊາດ ເຈື່ອງເຊີນ ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນສະຖານທີ່ຝັງສົບບັນດານັກຮົບວິລະຊົນເສຍສະຫລະຊີວິດເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງແມ່ນສັນຍາລັກແຫ່ງນ້ຳໃຈ, ເຈດຈຳນົງຕໍ່ສູ້ຍາດເອົາເອກະລາດ ແລະ ຄວາມມູ່ງຫວັງສັນຕິພາບຂອງຊາດຫວຽດນາມ. ທັງແມ່ນສະຖານທີ່ເພື່ອໃຫ້ບັນດາຄອບຄົວນັກຮົບເສຍສະຫລະຊີວິດເພື່ອຊາດ, ບັນດາຄະນະຜູ້ແທນຂອງພັກ, ລັດ, ບັນດາທ້ອງຖິ່ນ, ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ແລະ ເພື່ອນມິດສາກົນ ມາຢ້ຽມຢາມໄຫວ້ອາໄລ ຕາມຮີດຄອງປະເພນີຂອງຊາດຫວຽດນາມທີ່ວ່າ: ກິນເຂົ້າຄິດຮອດຄຸນນາ - ກິນປາຄິດຮອດຄຸນນ້ຳ.