ແຂວງໄຕນິງມີຊາວເຜົ່າຈຳກວ່າ 3000 ຄົນພວມດຳລົງຊີວິດຢູ່. ພໍ່ແມ່ພີນ້ອງຊາວເຜົ່າຈຳຢູ່ທີ່ນີ້ຖືສາສະໜາອິດສະລາມ ແລະ ໂບດຂອງສາສະໜາອິດສະລາມແມ່ນກິດຈະກຳສະຖາປັດຕະຍະກຳສິລະປະ ແລະ ແມ່ນສູນວັດທະນະທຳ, ສະແດງໃຫ້ເຫັນນ້ຳໃຈສາມັກຄີຂອງໝູ່ບ້ານ ຈຳຊາຟີຢາ.
ໂບດອິດສະລາມ Darul Naim ທີ່ຕາແສງ 1 ເທດສະບານ ໄຕນິງ |
ໃນເຂດພໍ່ແມ່ພີນ້ອງຊາວເຜົ່າຈຳຢູ່ແຂວງໄຕນິງ ແມ່ນມີໂບດຫຼາຍແຫ່ງໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງເພື່ອແນໃສ່ຕອບສະໜອງຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການໃນການດຳເນີນຊີວິດວັດທະນະທຳການເຫຼື້ອມໃສຂອງ ພໍ່ແມ່ພີນ້ອງຊາວເຜົ່າຈຳ. ໜຶ່ງໃນບັນດາກິດຈະກຳທີ່ພົ້ນເດັ່ນທີ່ສຸດແມ່ນ ໂບດອິດສະລາມ Darul Naim ທີ່ຕາແສງ 1 ເທດສະບານ ໄຕນິງ, ແຂວງໄຕນິງ. ຢູ່ແຫ່ງນີ້, ໂບດໄດ້ຮັບຖືວ່າ ແມ່ນສູນ ດຳເນີນຊີວິດວັດທະນະທຳ, ແມ່ນກິດຈະກຳສະຖາປັດຕະຍະກຳສິລະປະອັນເປັນເອກະລັກ ດ້ວຍສີສັນສະເພາະ ແລະ ເຕັມໄປດ້ວຍລັກສະນະສາສະໜາຂອງເຜົ່າຈຳ. ໂບດອິດສະລາມ Darul Naim ໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງເມື່ອປີ 1957ດ້ວຍເນື້ອທີ່ 100 ຕາແມັດຢູ່ກາງບ້ານ. ກິດຈະກຳສະຖາປັດຕະຍະກຳນີ້ແມ່ນຜະລິດຕະພັນແຫ່ງພູມປັນຍາ ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນຂອງບັນດາຜູ້ມີຍົດສັກຕຳແໜ່ງໃນໝູ່ບ້ານຈຳເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງແມ່ນຈິດໃຈ, ຄວາມມຸ່ງຫວັງ ແລະ ການປະກອບສ່ວນຂອງທັງໝູ່ບ້ານຈຳອີກດ້ວຍ. ໂບດຂອງຊາວເຜົ່າຈຳຢູ່ແຫ່ງນີ້ ກໍມີຮູບຮ່າງຄືກັບໂບດອິດສະລາມ ຕ່າງໆໃນໂລກ. ກິດຈະກຳຖືກອອກແບບກໍ່ສ້າງຕາມການກຳນົດທາງດ້ານສະຖາປັດຕະຍະກຳກໍຄືວິທີຈັດວາງຢູ່ພາຍໃນຂອງຊາວມຸດສະລິມ. ໂບດຖືກກໍ່ສ້າງຕາມທິດຕາເວັນອອກ-ຕາເວັນຕົກ. ຍ້ອນໂບດແຫ່ງນີ້ແມ່ນບ່ອນເຕົ້າໂຮມຊາວເຜົ່າຈຳມາພາວະນາຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ, ດັ່ງນັ້ນ, ໂບດກໍມີຫຼາຍປະຕູເຂົ້າ-ອອກ. ບັນດາເສົາໂບດຖືກກໍ່ສ້າງຕາມແບບເສົາມົນໃຫຍ່ ແລະ ສະໝ່ຳສະເໝີ .
ແຕ່ລະປີ, ຢູ່ໂບດແຫ່ງນີ້, ຍັງຈັດຕັ້ງບັນດາງານບຸນໃຫຍ່ຕື: ເທດສະການນະມັດສະການ Haji( ໃນວັນທີ 10 ຫາວັນທີ 12 ໂດຍໄລ່ຕາມປະຕິທິນອິດສະລາມ ກົງກັບ ວັນທີ 3 ກໍລະກົດ). ເທດສະການ Ramada ( ໃນເດືອນ 9 ໂດຍໄລ່ຕາມປະຕິທິນອິດສະລາມ ກົງກັບ ວັນທີ 27ເມສາ). ເທດສະການ Ramada ຂອງຊາວມຸດສະລິມຖືກເອີ້ນວ່າ ແມ່ນ “ເດືອນກິນເຈ” ຫຼື “ ເດືອນອົດອາຫານ” ຖືກຈັດຂຶ້ນຢ່າງສະເໝີ. ໃນໂອກາດນີ້, ສາສະນິກກະຊົນເຊື່ອຖືສາສະໜາອິດສະລາມຕ້ອງອົດອາຫານ, ອົດດື່ມນ້ຳໃນຈຸດເວລາດວງຕາເວັນອອກຈົນຮອດດວງຕາເວັນຕົກດິນ. ນອກຈາກນັ້ນ, ກໍຍັງຈັດໃຫ້ມີພິທີສວດມົນພາວະນາໃຫ້ມີຄວາມຢູ່ເຢັນເປັນສຸກ, ພິທີສົມມະນາຄຸນ…ໃນບັນດາວັນບຸນໃຫຍ່, ພໍ່ແມ່ພີນ້ອງຊາວເຜົ່າຈຳ ແລະ ພໍ່ແມ່ພີນ້ອງຊາວເຜົ່າອື່ນໆຢູ່ອ້ອມເຂດ ຕ່າງກໍພາກັນມາດຳເນີນຊີວິດຢູ່ນີ້ຢ່າງຟົດຟື້ນມ່ວນຊື່ນ. ລຸງຈຳຊາ ຢູ່ຕາແສງ 1, ເທດສະບານ ໄຕນິງ, ແຂວງ ໄຕນິງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ :
“ ພາຍຫຼັງເຂົ້າຮ່ວມພິທີກຳທາງສາສະໜາ, ທຸກໆຄົນກໍຢູ່ຕໍ່ໃນໂບດເພື່ອພ້ອມກັນແລກປ່ຽນລະດັບຄວາມຮູ້ດ້ານວັດທະນະທຳ, ຕ້ອງສາມັກຄີກັນ, ບໍ່ປະໃຫ້ເກີດສະພາບຂາດຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍໃນໝູ່ບ້ານ, ພ້ອມກັນປຶກສາຫາລືກ່ຽວກັບບາງບັນຫາທີ່ເຮັດແນວໃດເພື່ອພັດທະນາເສດຖະກິດຄອບຄົວ ”
ໂດຍຫ່າງຈາກນະຄອນໄຕນິງປະມານ 30 ກມ, ໂບດ Almu Barak ຢູ່ຕາແສງແທ້ງບີງ, ເມືອງເຕີນບຽນໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງຢ່າງໃຫຍ່ໂຕໂອຖົງ. ປະຕູໂຂງມີຮູບໂຄ້ງ, ຢູ່ເທິ່ງທາດມີຮູບໄຂ່, ຢູ່ຕີນທາດມີຮູບຊິກວົງເດືອນ ແລະ ດວງດາວຊຶ່ງເປັນສັນຍາລັກໃຫ້ແກ່ສາສະໜາອິດສະລາມ. ຫຼຽວເບິ່ງຈາກທາງໄກ, ໂບດ Almu Barak ກໍເຫັນຄ້າຍຄືສະຖາປັດຕະຍະກຳຢູ່ອາຣັບ ຊຶ່ງພົ້ນເດັ່ນດ້ວຍສະຖາປັດຕະຍະກຳສິລະປະອັນເປັນເອກະລັກ, ຄືທາງດ້ານຈິດຕະກຳກໍແປກປະຫຼາດ. ໂບດ Almu Barak ຖືກອອກແບບກໍ່ສ້າງເປັນຕຶກອາຄານກ້ວາງ, ມີລະບຽງຍາວຢຽດ. ຢູ່ທາງໃນ ແລະ ທາງນອກຂອງໂບດມີພຽງແຕ່ສັນຍາລັກຮູບຊິກວົງເດືອນ ແລະ ດວງດາວ, ບໍ່ບູຊາເທວະດາຟ້າແຖນ. ສາສະນິກກະຊົນເຊື່ອຖືສາສະໜາອິດສະລາມ ນັບຖືພະເຈົ້າ ອານລາ ແມ່ນພະເຈົ້າສູງສຸດ. ອ້າຍ ຊາຟີອີ ຊຶ່ງແມ່ນອ້າຍຄູສອນໜັງສືຈຳ ຢູ່ຕາແສງເຕີນຮຶງ, ເມືອງເຕີນເຈົາ, ແຂວງ ໄຕນິງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ :
“ ຂ້າພະເຈົ້າມີຄວາມເອກອ້າງທະນົງໃຈຕໍ່ໂບດຂອງຊາວເຜົ່າຈຳໃນບ້ານພວກຂ້າພະເຈົ້າເພາະໂບດແມ່ນກິດຈະກຳສະຖາປັດຕະຍະກຳເປັນເອກະລັກ. ນີ້ແມ່ນບ່ອນເພື່ອໃຫ້ພໍ່ແມ່ພີນ້ອງຊາວເຜົ່າຈຳມາທຳພິທີກຳໃນແຕ່ລະວັນ ”
ໂບດບໍ່ພຽງແຕ່ເພື່ອໃຫ້ຊາວມຸດສະລິມມາພາວະນາເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງແມ່ນບ່ອນເພື່ອໃຫ້ຊາວເຜົ່າຈຳ ຮັກສາ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍສີສັນວັດທະນະທຳຂອງເຜົ່າຕົນອີກດ້ວຍ. ລະດູບານໃໝ່ວຽນມາ ຄືເປັນການໝັ້ນໝາຍທຸກສິ່ງທີ່ດີງາມຈະມາສູ່ກັບພໍ່ແມ່ພີນ້ອງຊາວເຜົ່າຈຳຢູ່ແຫ່ງນີ້. ເຂົາເຈົ້າຍາມໃດກໍລະດົມກຳລັງໃຈ ແກ່ກັນ ແລະ ຊ່ວຍເຫຼືອກັນເພື່ອພ້ອມກັນບືນຕົວຂຶ້ນໃນການຜະລິດ, ທຳມາຫາກິນເພື່ອໃຫ້ຊີວິດການເປັນຢູ່ນັບມື້ນັບດີຂຶ້ນ.