(vovworld) - ຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີ ມີຊີວິດທາງດ້ານຈິດໃຈອຸດົມສົມບຸນທີ່ສຸດ. ມີຫຼາຍຮູບການຂັບເພງພື້ນເມືອງທີ່ຈັບອົກຈັບໃຈ, ໃນນັ້ນຂັບ ສິ່ງ ໄດ້ຮັບຖືວ່າແມ່ນຮູບການຂັບຮ້ອງທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍອາລົມຈິດ ແລະ ສະແດງໃຫ້ເຫັນການດຳລົງຊີວິດຂອງຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີ. ໂດຍແມ່ນຮູບການສິລະປະພື້ນເມືອງທີ່ພັນລະນາເຖິງພຶດຕິກຳຕົວຈິງແຫ່ງການດຳລົງຊີວິດ, ດັ່ງນັ້ນຂັບສິ່ງ ຍັງຄົງໄດ້ຮັບການຮັກສາໄວ້ໃນແຕ່ລະຄອບຄົວ, ແຕ່ລະໝູ່ບ້ານຂອງຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີ ຢູ່.
ຊາວເຜົ່າ ຊ໋ນຈີຂັບເພງພື້ນເມືອງຂອງຊົນເຜົ່າຕົນ
(ພາບ:vietbao.vn)
ຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີ ມີເລື່ອງບູຮານຫຼາຍເລື່ອງ, ພ້ອມກັບບົດກະວີ, ສຸພາສິດ, ຄຳຜະຫຍາ… ພິເສດແມ່ນຂັບສິ່ງ, ເຊິ່ງແມ່ນຮູບການດຳເນີນຊີວິດທີ່ອຸດົມສົມບຸນ, ຈັບອົກຈັບໃຈ, ທັງແມ່ນຈຸດວັດທະນະທຳທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະໃນສາງວັດທະນະທຳຂອງຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີ. ຂັບສິ່ງແມ່ນຂັບກ້ຽວກັນລະຫວ່າງບ່າວສາວ ແລະ ມີເນື້ອໃນທຳມະດາສາມັນ, ດັ່ງນັ້ນເຂົາເຈົ້າຈຶ່ງເມົາມົວຂັບແກ່ຍາວໝົດຕອນນີ້ເຖິງຕອນອື່ນໄດ້. ຂັບສິ່ງໄດ້ຊຶມເລິກໃນດວງໃຈຂອງບ່າວສາວ ຊ໋ານຈີ ແຕ່ລະຄົນ.
ຊາວເຜົ່າໄຕ່, ນຸ່ງ ຂັບ Sli, ຂັບ Sluon, ຊາວກິງຂັບກວານຫໍ້ໃນໂອກາດງານບຸນ. ແຕ່ສຳລັບຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີ, ເຂົາເຈົ້າພັດຂັບສິ່ງ ໃນທຸກແຫ່ງ, ທຸກເວລາ. ຂັບໃນຍາມກາງເວັນ, ກາງຄືນ ແລະ ໃນເວລາໄປທ່ຽວ. ເມື່ອໄປຕະຫຼາດ, ໄປເຮັດນາ ຖ້າພົບກັນຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີ ກໍ່ຂັບຕອບກັນ. ໄປຫາເຮືອນກັນເຂົາເຈົ້າກໍ່ຂັບຄຳນັບເຈົ້າຂອງເຮືອນ, ຂັບໃນງານດອງ ແລະ ຂັບເມື່ອພົບກັບເພື່ອນມິດ. ຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີຂັບເພງພື້ນເມືອງເພື່ອສະແດງຄວາມຮັກຂອງຕົນຕໍ່ຊີວິດປະຈຳວັນ. ເພງພື້ນເມືອງຂອງຊົນເຜົ່າ ຊ໋ານຈີໄດ້ສ້າງຄວາມດູດດື່ມໃຫ້ທັງຜູ້ຂັບ ແລະ ຜູ້ຟັງ, ນີ້ແມ່ນວິທີເພື່ອໃຫ້ເຂົາເຈົ້າສະແດງອາລົມຈິດຂອງຕົນຕໍ່ກັນ. ການຂັບກໍ່ງ່າຍດາຍ, ບໍ່ຕ້ອງໃຊ້ເຄື່ອງດົນຕີ, ດັ່ງນັ້ນສາມາດຂັບຢູ່ທຸກແຫ່ງຫົນ. ເນື້ອໃນບົດເພງແມ່ນທຸກສິ່ງທຸກຢ່າງທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຖິງການດຳລົງຊີວິດຂອງເຂົາເຈົ້າ, ດັ່ງນັ້ນເຂົາເຈົ້ານິຍົມທີ່ສຸດ. ຕ້ອງເວົ້າໄດ້ວ່າ, ນີ້ແມ່ນຮູບການພົວພັນຜ່ານດົນຕີທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະ, ເຊິ່ງບໍ່ເຄີຍມີໃນຊົນເຜົ່າອື່ນໆ. ທ່ານ ເລິມຫໍ້, ຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີ ຢູ່ມ໋ອງກ໋າຍ, ແຂວງ ກວາງນິງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ກ່ອນນີ້, ຄົນລຸ້ນກ່ອນຮູ້ຂັບໄດ້ສອນໃຫ້ລູກຫຼານສືບທອດ, ດັ່ງນັ້ນຜູ້ໃດກໍ່ສາມາດຂັບໄດ້. ສ່ວນຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຟັງຫຼາຍກໍ່ຮູ້ຂັບເລີຍ ໂດຍບໍ່ຕ້ອງຮຽນອີກ“.
ຕາມປົກກະຕິ, ການຂັບສິ່ງ ເຄີຍແກ່ຍາວແຕ່ 5 – 7 ຄືນ ແລະ ເຂົາເຈົ້າສາມາດຂັບແຕ່ 700 – 1.000 ບົດເພງ. ຜູ້ຂັບຕ້ອງມີຄວາມສຸມຈິດສຸມໃຈ ແລະ ຈື່ຈຳໄດ້ດີ, ເພາະເມື່ອຂັບຜິດຄຳສັບ ຫຼືພະຍາງໃດໜຶ່ງ ແມ່ນບໍ່ສາມາດຂັບຕໍ່ໄປອີກ, ແລະ ບໍ່ໄດ້ຂັບຮ້ອງບັນດາບົດເພງທີ່ໄດ້ຂັບແລ້ວ. ນີ້ແມ່ນຫຼັກການທີ່ບໍ່ສາມາດປ່ຽນແປງໄດ້, ເຊິ່ງຄູ່ຂັບຕ້ອງປະຕິບັດຢ່າງເດັດຂາດ. ຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີ ເຄີຍຂັບສິ່ງແຕ່ເວລາ 19-20 ໂມງ ເຖິງເຊົ້າມື້ຕໍ່ໄປ. ບັນດາຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມຖືກແບ່ງເປັນສອງໜ່ວຍຍິງ ແລະ ຊາຍ ແລະ ຂັບຕາມແບບຕອບກັນ. ແຕ່ລະໜ່ວຍມີຫົວໜ້າໜ່ວຍເປັນຜູ້ຕາງໜ້າ, ນີ້ແມ່ນຜູ້ຂັບມ່ວນ, ຕອບກັນເກັ່ງ ແລະ ມີຄວາມສາມາດໃນການເວົ້າຈາ. ສະມາຊິກທຸກຄົນໃນໜ່ວຍລ້ວນແຕ່ບໍ່ທັນສ້າງຄອບຄົວ, ບໍ່ຮ່ວມເລືອດເນື້ອເຊື້ອສາຍດຽວກັນ. ຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີ ຖືຂັບສິ່ງ ແມ່ນຂັບກ້ຽວກັນ ເພື່ອສ້າງຄວາມຮັກຄູ່ບ່າວສາວນຳກັນ, ດັ່ງນັ້ນຜູ້ສ້າງຄອບຄົວແລ້ວຈະບໍ່ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມ. ທ່ານ ເຫົ່າແທງຕິ້ງ, ຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີ ຢູ່ ມ໋ອງກ໋າຍ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ນັບແຕ່ກ່ອນມານີ້, ຊາວໜຸ່ມຍິງ-ຊາຍໄປທ່ຽວໃນຍາມບຸນເຄີຍຂັບຮ້ອງເພື່ອຊອກຮູ້ກັນ. ນີ້ແມ່ນການພົວພັນລະຫວ່າງຄູ່ຍິງ-ຊາຍ ເພື່ອຈາກນັ້ນສາມາດສ້າງເປັນຄູ່ຮັກກັນໄດ້“.
ຂັບສິ່ງແມ່ນຮູບການເຄື່ອນໄຫວວັດທະນະທຳທີ່ມີລັກສະນະເສລີ, ຍ້ອນເຫດນັ້ນເຂົາເຈົ້າຈຶ່ງສາມາດຂັບຮ້ອງຢູ່ທຸກແຫ່ງ. ຍິງ-ຊາຍພົບປະກັນ, ຖ້າຮັກແພງກັນຈະສ້າງເປັນໜ່ວຍຂັບໃນທັນທີ. ອາດເວົ້າໄດ້ວ່າຂັບສິ່ງ ແມ່ນຈຸດວັດທະນະທຳສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມກົມກຽວລະຫວ່າງລັກສະນະພິທີການ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວໃນງານດອງຂອງຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີ. ພາຍຫຼັງການຂັບກ້ຽວກັນແຄມເນີນພູ, ໃນງານບຸນຕ່າງໆ, ຫຼືຢູ່ງານດອງໃນບ້ານນັ້ນ ໄດ້ສ້າງເປັນຄວາມຮັກລະຫວ່າງຄູ່ບ່າວສາວ. ງານດອງ ເປັນຂີດໝາຍທຳອິດແຫ່ງຄວາມສຸກຂອງຄູ່ບ່າວສາວ ຊ໋ານຈີ, ຜ່ານຄວາມຮັກບໍລິສຸດທີ່ໄດ້ຮັບການສ້າງຂຶ້ນດ້ວຍຂັບສິ່ງ, ບົດເພງພື້ນເມືອງທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີ.