(vovworld) - ກໍ່ເຊັ່ນດຽວກັບຊາວກິງ, ສຳລັບຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີ, ສາລາບ້ານແມ່ນແຫ່ງບູຊາ ແລະ ດຳເນີນບັນດາພິທີເຊື່ອຖືອັນສັກສິດຂອງບ້ານ, ສາລາບ້ານກໍ່ແມ່ນບ່ອນບູຊາຜີຫຼັກບ້ານ ແລະຜູ້ມີຄຸນງາມຄວາມດີຕໍ່ບ້ານ. ຖ້າຫາກສາລາບ້ານຂອງຊາວກິງມີບົດບາດສຳຄັນໃນການເຄື່ອນໄຫວປະຊາຄົມ, ແມ່ນແຫ່ງຈັດຕັ້ງບັນດາເຫດການຂອງບ້ານຕາແສງແລ້ວ, ສາລາຂອງຊາວເຜົ່າຊ໋ານຈີ ພັດມີບົດບາດດ້ານຈິດວິນຍານ ແລະ ເປັນແຫ່ງທຳພິທີບູຊາເປັນຕົ້ນ. ຕາມປົກກະຕິ, ແຕ່ລະປີພຽງແຕ່ຈັດພິທີບູຊາເທື່ອດຽວໃນວັນທີ 2 ເດືອນຈຽງເທົ່ານັ້ນ. ບົດຂຽນຂອງລານແອງ, ນັກຂ່າວວິທະຍຸກະຈາຍສຽງຫວຽດນາມ.
ພາບປະກອບ
ຢູ່ຕາແສງກຽນລາວ, ເຊິ່ງແມ່ນແຫ່ງດຳລົງຊີວິດຂອງຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີ, ໃນບ້ານໃດກໍ່ມີສາລາ. ສາລາບ້ານແມ່ນແຫ່ງບູຊາຜີຫຼັກບ້ານ, ແລະຜູ້ມີຄຸນງາມຄວາມດີຕໍ່ບ້ານ. ສາລາບ້ານຖືກກໍ່ສ້າງຕາມແບບທຳມະດາງ່າຍດາຍ, ດ້ວຍດິນຈີ່, ປູນ ແລະ ຂີ້ຊາຍ. ສັງເກດຈາກທາງນອກກໍ່ເຫັນວ່າສາລາບ້ານຄືດັ່ງເຮືອນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນ. ຢູ່ທາງໃນກໍ່ບໍ່ໄດ້ຮັບການປະດັບປະດາຕົກແຕ່ງຢ່າງສະຫງ່າຜ່າເຜີຍ, ບໍ່ມີພະພຸດທະຮູບ, ບໍ່ແຂວນປ້າຍຄຳຜະຫຍາ, ຫາກມີພຽງແທ່ນບູຊາ, ຢູ່ເທິງຕັ້ງໂຖປັກທູບເທົ່ານັ້ນ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ບ່ອນປຸກສ້າງສາລາບ້ານ ພັດໄດ້ຮັບການເລືອກເຟັ້ນຢ່າງລະອຽດທີ່ສຸດ. ທ່ານ ເລິມວັນແອງ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ສາລາບ້ານທ້າຍສະຕະວັດທີ່ 19, ຕົ້ນສະຕະວັດທີ 20 ຖືກກໍ່ສ້າງຢູ່ເຂດດິນດີທີ່ສຸດໃນບ້ານ ແລະ ໄດ້ຮັບການຮັກສາໄວ້ຈົນເຖິງປະຈຸບັນ, ດ້ວຍການບຸລະນະປະຕິສັງຂອນມາຫຼາຍຄັ້ງ”.
ເຖິງວ່າສາລາບ້ານບໍ່ມີສີສັນພິເສດສະເພາະກ່ຽວກັບສະຖາປັດຕະຍະ ກຳກໍ່ຕາມ, ແຕ່ຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີພັດມີບັນດາສິ່ງຄະລຳທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຖິງສາລາບ້ານທີ່ສັກສິດຂອງປະຊາຄົມຕົນຢ່າງເຂັ້ມງວດ. ທ່ານ ຫຼີຮົ່ງວຽນ, ຫົວໜ້າຄະນະປະຕິບັດວຽກງານແນວໂຮມບ້ານ ຫໍ້, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ງານບຸນສາລາບ້ານຖືກຈັດໃນວັນທີ 2 ເດືອນຈຽງ. ທຸກຄອບຄົວໃນບ້ານລ້ວນແຕ່ເຂົ້າຮ່ວມ ແລະ ປະກອບເງິນ, ເຄື່ອງຂອງບູຊາເພື່ອທຳພິທີ, ດ້ວຍຄວາມປາຖະໜາວ່າຜີຫຼັກບ້ານຈະບັນດານໃຫ້ປະຊາຊົນບ້ານທຳມາຫາກິນໄດ້ຮັບຜົນດີ, ມີຊີວິດອິ່ມໜຳສຳລານ, ດິນຟ້າອາກາດອຳນວຍຄວາມສຳດວກ. ນີ້ກໍແມ່ນແຫ່ງເພື່ອໃຫ້ປະຊາຊົນປຶກສາຫາລືວຽກງານສຳຄັນບາງຢ່າງຂອງບ້ານເພື່ອຜັນຂະຫຍາຍໃນປີ“.
ຕາມທ່ານ ເລິມວັນແອງ, ນອກຈາກງານບຸນທີ່ຈັດຂຶ້ນໃນວັນທີ 2 ເດືອນຈຽງແລ້ວ, ເມື່ອມີວຽກງານສຳຄັນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຖິງປະຊາຄົມ, ເຂົາເຈົ້າກໍ່ຈັດພິທີບູຊາໃນສາລາບ້ານອີກ.
“ສຳລັບບັນດາບັນຫາສຳຄັນຈຳເປັນຕ້ອງໄດ້ຮັບການປຶກສາຫາລືໃນບ້ານ, ເຂົາເຈົ້າຈະຈັດພິທີເພື່ອພາວະນາຂໍຜີຫຼັກບ້ານບັນດານໃຫ້ປະຊາຊົນມີຊີວິດຢູ່ເຢັນເປັນສຸກ, ການທຳມາຫາກິນໄດ້ຮັບຜົນດີ. ນີ້ແມ່ນການເຄື່ອນໄຫວດ້ານຈິດວິນຍານທີ່ມີລັກສະນະປະຊາຄົມສູງສຸດ“.
ມາຮອດປະຈຸບັນ, ຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີຍັງຄົງປະຕິບັດບັນດາສິ່ງຄະລຳດ້ວຍຄວາມນັບຖືຢູ່. ໃນປີ, ຄອບຄົວໃດມີຄົນເສຍຊີວິດ, ຄອບຄົວນັ້ນຈະບໍ່ໄດ້ເຂົ້າສາລາບ້ານ. ປ້າ ຫຼີທິນາມ, ຊາວບ້ານຫໍ້, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ເຄື່ອງຂອງທີ່ນຳມາບູຊາຢູ່ສາລາບ້ານມີແກ້ວເຫຼົ້າ, ເຂົ້າຕົ້ມ, ບາງຄອບຄົວກໍ່ນຳເອົາຖ້ວຍຊີ້ນ ຫຼືຖ້ວຍເຝີມາບູຊາ. ເຄື່ອງຂອງບູຊາໂດຍຜູ້ຊາຍຕົ້ມເອງ. ສິ່ງດັ່ງກ່າວຕ້ອງປະຕິບັດຢ່າງເຂັ້ມງວດ, ຖ້າລະເມີດຈະຖືກລົງໂທດ ແລະ ທັງໝູ່ບ້ານຈະຖືກຮັບຜົນຮ້າຍ“.
ຕາມປົກກະຕິ, ຜູ້ຊາຍເຄີຍແຕ່ງເຄື່ອງຂອງບູຊາ. ທ່ານ ເລິມວັນແອງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ, ຜູ້ຊາຍຕ້ອງຕື່ນນອນແຕ່ຮຸ່ງເຊົ້າເພື່ອແຕ່ງອາຫານນຳໄປບູຊາຢູ່ສາລາບ້ານ. ກ່ອນອຶ່ນໝົດອາຫານຕ້ອງສະອາດ, ໃນການແຕ່ງອາຫານ, ວັດຖຸ, ເຄື່ອງຂອງໃຊ້ເພື່ອປຸງແຕ່ງຕ້ອງສະອາດ.
“ນັບແຕ່ກ່ອນມານີ້, ຂ້າພະເຈົ້າເຄີຍເຮັດວຽກນີ້. ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າ, ລຸ້ນກ່ອນຢາກໃຫ້ແມ່ຍິງພັກຜ່ອນໃນຊຸ່ມວັນບຸນປີໃໝ່, ເພື່ອມີເວລາເບິ່ງແຍງລູກຫຼານ ແລະ ຜູ້ຊາຍກໍ່ຕ້ອງຮູ້ວຽກງານຂອງແມ່ຄົວແມ່ນຄືແນວໃດ“.
ມາຮອດປະຈຸບັນ, ເມື່ອຊີວິດໄດ້ມີການປ່ຽນແປງ, ທັນສະໄໝກວ່າ, ແຕ່ຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີຍັງຄົງຮັກສາບັນດາພິທີໂດຍບັນພະບຸລຸດປະໄວ້. ເຂົາເຈົ້າທຸກຄົນຕ່າງກໍ່ປາຖະໜາວ່າ, ຖ້າຕົນເອງປະຕິບັດຢ່າງຖືກຕ້ອງ, ທັງຄອບຄົວ ແລະ ປະຊາຄົມບ້ານຕາແສງຂອງຕົນຈະປະສົບຄວາມໂຊກດີ, ທຳມາຫາກິນໄດ້ຮັບຜົນດີ ແລະ ດິນຟ້າອາກາດກໍ່ອຳນວຍຄວາມສະດວກ. ໂດຍຜ່ານຫຼາຍລຸ້ນຄົນ, ສາລາບ້ານຂອງຊາວເຜົ່າ ຊ໋ານຈີຍັງຄົງແມ່ນບ່ອນອີງດ້ານຈິດວີນຍານທີ່ໝັ້ນຄົງຂອງປະຊາຄົມຊົນເຜົ່ານີ້, ຊ່ວຍໃຫ້ເຂົາເຈົ້າມີຄວາມເຊື່ອໝັ້ນ, ມີມານະຈິດໃນການກໍ່ສ້າງ ແລະ ພັດທະນາຊີວິດຄອບຄົວກໍ່ຄືຊົນເຜົ່າຂອງຕົນ.