(ພາບ:dantri.com.vn)
(vovworld)- ວາລະປະຊຸມປຶກສາຫາລືກ່ຽວກັບຮ່າງລັດຖະທຳມະນູນປີ 1992 ສະບັບປັບປຸງດຳເນີນໄປໃນວັນທີ 5/11 ໂດຍມີການເຂົ້າຮ່ວມຂອງ ສສຊ 42 ທ່ານ. ບັນດາຄຳເຫັນໄດ້ຕີລາຄາສູງເລື່ອງຄະນະຮຽບຮຽງປັບປຸງລັດຖະທຳມະນູນ ມີຄວາມມານະພະຍາຍາມຫຼາຍຢ່າງໃນການຮັບຟັງຄຳເຫັນປະກອບຂອງ ປຊຊ ເຂົ້າໃນຮ່າງລັດຖະທຳມະນູນປີ 1992 ສະບັບປັບປຸງ. ບັນດາ ສສຊ ກໍ່ປະກອບຄຳເຫັນກ່ຽວກັບຂໍ້ກຳນົດການຄວບຄຸມສິດອຳນາດ, ບົດບາດຂອງວິສາຫະກິດ, ກົນໄກເຄື່ອນໄຫວຂອງສະພາແຫ່ງຊາດກໍ່ຄືບັນດາຂໍ້ກຳນົດກ່ຽວກັບທີ່ດິນ.
ປະກອບຄຳເຫັນກ່ຽວກັບກົນໄກຄວບຄຸມສິດອຳນາດ, ທ່ານຮິງຫງອກດາງ ສສຊ ແຂວງບິ່ງເຢືອງ ຖືວ່າ:
“ຂ້າພະເຈົ້າເຫັນດີກັບເລື່ອງຄວບຄຸມສິດອຳນາດແຫ່ງລັດ. ແຕ່ວ່າບັນດາຫານີ້ບໍ່ທັນສະແດງອອກຢ່າງຈະແຈ້ງໃນພາກອື່ນໆ. ຂ້າພະເຈົ້າສະເໜີເພິ່ມເຕີມບັນດາຂໍ້ກຳນົດລະອຽດກ່ຽວກັບການຄວບຄຸມລະຫວ່າງບັນດາອົງການແຫ່ງລັດໃນບັນດາຂໍ້ມາດຕາ ແລະ ໝວດກ່ຽວກັບປະທານປະເທດ, ລັດຖະບານ, ສານ…“.
ບັນດາຂໍ້ກຳນົດກ່ຽວກັບທີ່ດິນແມ່ນເນື້ອໃນທີ່ ສສຊ ຫຼາຍທ່ານໄດ້ເຕື້ອງເຖິງ. ທ່ານບຸ່ຍແມັງຮຸ່ງ ສສຊ ແຂວງບິ່ງເຟືອກ ສະເໜີວ່າ:
“ຂ້າພະເຈົ້າສະເໜີລົບລ້າງຂັ້ນຕອນວາງແຜນຜັງໃນເນື້ອໃນກ່ຽວກັບການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນໃນຮ່າງລັດຖະທຳມະນູນ. ບັນຫາວາງແຜນຜັງ, ແຜນການນຳໃຊ້ທີ່ດິນຕ້ອງໄດ້ຮັບການປັບປຸງໃນກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນ. ກ່ຽວກັບສິດ ແລະ ພັນທະຂອງອົງການຈັດຕັ້ງ, ສ່ວນບຸກຄົນ ໂດຍລັດມອບສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນນັ້ນ, ຂ້າພະເຈົ້າຖືວ່າ: ສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນແມ່ນສິດຊັບສິນ, ສະນັ້ນ, ສະເໜີໃຫ້ລັດຖະທຳມະນູນຕ້ອງຢັ້ງຢືນສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນແມ່ນສິດຊັບສິນ ແລະ ເພື່ອເປັນພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ການວາງແຜນຜັງ, ບຸກເບີກ, ຖອນທີ່ດິນຄືນ. ດ້ານອື່ນ, ຜູ້ນຳໃຊ້ທີ່ດິນຕ້ອງມີພັນທະນຳໃຊ້, ຂຸດຄົ້ນຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ. ກ່ຽວກັບການຖອນທີ່ດິນຄືນ, ລັດຖະທຳມະນູນຕ້ອງກຳນົດແຈ້ງວ່າ ສະພາແຫ່ງຊາດ, ສະພາ ປຊຊ ຂັ້ນແຂວງແມ່ນອົງການຕາງໜ້າໃຫ້ ປຊຊ ໃນການພິຈາລະນາຄວາມຈຳເປັນຕ້ອງຖອນທີ່ດິນຄືນ”
ກ່ຽວກັບການຈັດຕັ້ງອຳນາດການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ, ທ່ານ ເລດັກເລີມ ສສຊ ແຂວງບິງດິ້ງ ມີຄຳເຫັນດັ່ງນີ້ (ເທບ)
“ ປະຈຸບັນ, ພວກເຮົາພວມຢູ່ໃນໄລຍະປະຕິບັດທົດລອງ ແລະ ຍັງບໍ່ທັນມີການ ສະຫຼຸບຕີລາຄາກ່ຽວກັບການບໍ່ຈັດຕັ້ງສະພາປະຊາຊົນຂັ້ນເມືອງ, ຕາແສງ. ເນື້ອໃນນີ້ແມ່ນໃກ້ຊິດຕິດແທດກັບເອກະສານຂອງກອງປະຊຸມຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 10 ຂອງພັກ. ເລື່ອງເປັນຄັ້ງທຳອິດທີ່ລັດຖະທຳມະນູນ ໄດ້ກຳນົດ ຄວາມສຳນຶກ ກ່ຽວກັບອຳນາດການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນເພື່ອແນໃສ່ເຊີດຊູບົດບາດຂອງຂັ້ນຮາກຖານ ”
ມີສສຊ ບາງທ່ານກໍເຫັນດີກັບເນື້ອໃນກ່ຽວກັບສາສະໜາ, ຊົນເຜົ່າໃນຮ່າງ ລັດຖະທຳມະນູນ ສະບັບປັບປຸງ. ທ່ານ ຫງວຽນແຢງອຸດ ສສຊ ແຂວງກຽນຢາງ ມີຄຳເຫັນດັ່ງນີ້ (ເທບ)
“ ກ່ຽວກັບບັນຫາຊົນເຜົ່າ ໄດ້ຖືກເຕື້ອງເຖິງຫຼາຍສົມຄວນໃນຮ່າງລັດຖະ ທຳມະນູນສະບັບປັບປຸງ ແລະ ໄດ້ຮັບການຕີລາຄາສູງຈາກປະຊາຊົນ. ແຕ່ກ່ຽວກັບການກຳນົດຊົນຊາດເປັນເອກະພາບຂອງບັນດາຊົນເຜົ່າ ແມ່ນພຽງກຳນົດ ປະເທດ ສາທາລະນະລັດສັງຄົມນິຍົມ ຫວຽດນາມ ແມ່ນປະເທດເປັນເອກະພາບຂອງບັນດາເຜົ່າຫວຽດນາມ. ມີການກຳນົດເຊັນນັ້ນ, ບັນດາຜູ້ຄົນພວມດຳລົງຊີວິດຢູ່ຕ່າງປະເທດ ແຕ່ຖືສັນຊາດຫວຽດນາມ ກໍມີປະເທດຊາດແມ່ນຫວຽດນາມ”
ກ່າວຄຳເຫັນສະຫຼຸບວາລະປຶກສາຫາລື, ທ່ານຮອງປະທານສະພາແຫ່ງຊາດຫວຽດນາມ ອວງຈູລິວ ຢືນຢັນວ່າ ຄະນະກຳມະການປັບປຸງລັດຖະທຳມະນູນ ຈະສົມທົບກັບບັນດາອົງການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ຈະຄົ້ນຄ້ວາ, ຮັບເອົາການປະກອບຄຳເຫັນຂອງບັນດາ ສສຊ.
ໂດຍມີຄວາມເຫັນດີຕໍ່ການປັບປຸງລັດຖະທຳມະນູນປີ 1992, ທ່ານ ໝາກຍືມາຍ ຜູ້ມີສິດເລືອກຕັ້ງຢູ່ເມືອງດ້ຽນບານ ແຂວງ ກວາງນາມ ຖືວ່າ (ເທບ)
“ ຂ້າພະເຈົ້າເຫັນວ່າ ການປະກອບຄຳເຫັນຂອງບັນດາ ສສຊ ແມ່ນສອດຄ່ອງກັບສະພາບຕົວຈິງຂອງສັງຄົມພວກເຮົາໃນປະຈຸບັນ. ສະພາແຫ່ງຊາດຄວນມີຄວາມເອົາໃຈໃສ່, ພິຈາລະນາເພື່ອນຳລັດຖະທຳມະນູນປີ 1992 ສະບັບປັບປຸງ ເຂົ້າສູ່ປະຕິບັດຢ່າງເຕັມສ່ວນຮອບດ້ານກ່ວາໃນຊຸມປີຕໍ່ໆໄປ ຕາມສະພາບການປ່ຽນແປງໃໝ່ຂອງປະເທດຊາດ ກໍຄືໃນໂລກ ”