ສິລະປະການສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳແມ່ນປະເພດວັດທະນະທຳທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳແດງຕິດພັນກັບພື້ນຖານອະລິຍະທຳປູກເຂົ້ານາທາມຂອງຊາດຫວຽດນາມ. ບ້ານໂບເຢືອງ, ຕາແສງຮົ່ງຟອງ, ເມືອງນິງຢາງ, ແຂວງຫາຍເຢືອງ ກໍແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາສະຖານທີ່ພວມຮັກສາປະເພດສິລະປະພື້ນເມືອງນີ້.
ລາຍການສະແດງຂອງກອງສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳ ຮົ່ງຟອງ |
ຮົ່ງຟອງແມ່ນຕາແສງນອນຢູ່ທາງທິດຕາເວັນຕົກສ່ຽງໃຕ້ຂອງເມືອງນິງຢາງ, ແຂວງຫາຍເຢືອງ. ຕາມບັນດາຜູ້ອາຍຸສູງໃນບ້ານໂບເຢືອງແລ້ວ, ລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳຢູ່ແຫ່ງນີ້ໄດ້ມີມາແຕ່ດົນນານແລ້ວ ແລະ ຍາກທີ່ຈະກຳນົດຢ່າງຊັດເຈນ ກ່ຽວກັບເວລາທີ່ມັນໄດ້ປະກົດຕົວມາແຕ່ປີໃດ. ແຕ່ຜ່ານການຄົ້ນຄວ້າປະຫວັດສາດກ່ຽວກັບການກໍ່ສ້າງພ້ອມກັບບັນດາຮູບແກະຄວັດສະຫຼັກຢູ່ສາລາບ້ານໂບເຢືອງເຊັ່ນ: ທ້າວເຕ້ວ, ເທວະດາ, ການຕີມວຍປ້ຳ… ແມ່ນສາມາດຄາດຄະເນໄດ້ວ່າ : ລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳຢູ່ບ້ານໂບເຢືອງໄດ້ປະກົດຕົວນັບແຕ່ສະຕະວັດ 17. ຕໍ່ໜ້າສາລາຂອງໝູ່ບ້ານແມ່ນສະນ້ອຍແຫ່ງໜຶ່ງ, ແມ່ນບ່ອນໃຊ້ເພື່ອສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳ. ບັນດາຜູ້ຜະລິດຕົວລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳທີ່ມີວິນຍານນີ້ ກໍແມ່ນພວກນາຍຊ່າງເຟີນີເຈີໃນບ້ານໂບເຢືອງ. ທ່ານຝ້າມວັນຕ່ອງ, ຫົວໜ້າ ກອງສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳຕາແສງຮົ່ງຟອງໃຫ້ຮູ້ວ່າ ພາຍຫຼັງຊຸມວັນເດືອນປີຖືກຕັດຕອນຍ້ອນສົງຄາມ ແລະ ເນື່ອງຈາກເງື່ອນໄຂເສດຖະກິດທີ່ປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ, ຮອດປີ 1989, ກອງສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳ ຮົ່ງຟອງໄດ້ຮັບການຟື້ນຟູ. ທ່ານຝ້າມວັນຕ່ອງ ເວົ້າວ່າ :
“ ພາຍຫຼັງບັນດາໄລຍະທາງທີ່ມີການຜັນແປແຫ່ງປະຫວັດສາດ, ກອງສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳ ຮົ່ງຟອງໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນ, ແລ້ວກໍຖືກຍຸບເລີກຍ້ອນສົງຄາມ. ແຕ່ໃນໄລຍະ 30 ປີທີ່ຜ່ານມາ, ບັນດາລູກຮັກຫຼານແພງໄດ້ຊອກຫາຄືນ ແລະ ຟື້ນຟູກອງສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳ. ໃນຈຸດເວລາເລີ່ມຟື້ນຟູນັ້ນ, ພື້ນຖານໂຄງລ່າງແມ່ນປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທີ່ສຸດ. ເງິນໃຊ້ຈ່າຍຂາດເຂີນ, ແຕ່ເມື່ອໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຈາກຄະນະກຳມະການປະຊາຊົນຕາແສງ, ຜູ້ມີຈິດໃຈໂອບອ້ອມອາລີນັ້ນ, ບັນດາຜູ້ໃນກອງສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳໄດ້ແກະຄວັດສະຫຼັກບັນດາຕົວລະຄອນ, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍຟື້ນຟູການສະແດງລະຄອນ ຕຸກກະຕານ້ຳກ່ຽວກັບເລື່ອງນິທານຕ່າງໆ ”
ໃນຊຸມປີທີ່ຜ່ານມາ, ກອງສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳ ຮົ່ງຟອງໄດ້ຮັບການເອົາໃຈໃສ່ລົງທຶນທາງດ້ານພາຫະນະອຸປະກອນຈາກການນຳແຂວງຫາຍເຢືອງ ແລະ ກະຊວງວັດທະນະທຳ, ກິລາ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ. ທ່ານຝ້າມວັນຕ່ອງ, ຫົວໜ້າ ກອງສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳຕາແສງຮົ່ງຟອງໃຫ້ຮູ້ຕື່ມອີກວ່າ:
“ ໃນເບື້ອງຕົ້ນ, ກອງສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳມີສະມາຊິກກວ່າ 30 ຄົນ. ຜູ້ມີອາຍຸສູງກວ່າໝູ່ແມ່ນ 75 ປີ. ປະຈຸບັນ, ກອງສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳ ຮົ່ງຟອງມີສະມາຊິກ 16 ຄົນ, ໃນນັ້ນມີຫຼາຍຄົນເຮັດວຽກງານເປັນທີ່ປຶກສາ, ຫນູນຊ່ວຍໃຫ້ແກ່ຕາແສງ. ຫຼາຍປີມານີ້, ກອງສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳໄດ້ຂະຫຍາຍຕົວຢ່າງແຂງແຮງ ແລະ ໄດ້ຮັບການເອົາໃຈໃສ່ຊ່ວຍເຫຼືອຈາກບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງທັງຢູ່ພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ”
ຈຸດທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງສິລະປະການສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳ ຮົ່ງຟອງແມ່ນວິທີບັນຊາຕົວລະຄອນຕຸກກະຕາ. ບັນດານັກສິລະປະການຢູ່ຮົ່ງຟອງໄດ້ບັນຊາຕົວລະຕອນຕຸກກະຕານ້ຳດ້ວຍລະບົບເຊືອກ. ທ່ານ ຫງວຽນວັນເຈືອງ ຮອງຫົວໜ້າກອງສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳຕາແສງຮົ່ງຟອງເປີດເຜີຍວ່າ: (ເທບ) “ ບັນດາຕົວລະຕອນຕຸກກະຕານ້ຳສ່ວນຫຼາຍໂດຍແມ່ນບັນດາຜູ້ອາຍຸສູງໃນກອງສະແດງເຮັດເອງ, ສ່ວນສຳລັບບັນດາຕົວລະຕອນຕຸກກະຕານ້ຳທີ່ຕ້ອງເຮັດດ້ວຍຄວາມລະອຽດອ່ອນ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າຈຶ່ງສັ່ງພວກນ່າຍຊາງເຟີນີເຈີເຮັດ. ຕື່ນເຊົ້າມາ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າຍັງໄປເຮັດໄຮ່ໄຖນາ, ແຕ່ຮອດຍາມຕອນທຽງ, ຕອນບ່າຍ, ຊ້ຳພັດກາຍເປັນນັກສິລະປະສະແດງລະຕອນຕຸກກະຕານ້ຳ ຮັບໃຊ້ແຂກທ່ອງທ່ຽວ ”
ປີ 1994, ທີ່ງານມະໂຫລານສະແດງລະຕອນຕຸກກະຕານ້ຳທົ່ວປະເທດຊຶ່ງຈັດຂຶ້ນຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ, ກອງສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳ ຮົ່ງຟອງ ໄດ້ຮັບຫຼຽນຄຳດ້ວຍລະຄອນ “ ສຽງກອງຮ້າຮົ່ງເຈົາ ”. ໂດຍສືບຕໍ່ປະສົບຜົນສຳເລັດນີ້, ບັນດານັກສິລະປະຊາວນາຂອງຕາແສງຮົ່ງຟອງໄດ້ນຳປະເພດສິລະປະນີ້ເຂົ້າຮ່ວມງານ Festival ເຫ້ວ 2004 ແລະ ເຂົ້າຮ່ວມຫຼາຍເຫດການວັດທະນະທຳໃນທົ່ວປະເທດ. ລຸງວູ້ວັນຢ້ວານ ອາຍຸ 79 ປີ, ສະມາຊິກກອງສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳ ຕາແສງຮົ່ງຟອງໃຫ້ຮູ້ວ່າ :
“ ມາຮອດປະຈຸບັນ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຟື້ນຟູບັນດາລາຍການສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳ, ຮັກສາ ແລະ ຂະຫຍາຍຮູບການສະແດງໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ. ພວກຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງສຸດໃຈ, ບໍ່ນັບທັງວັນ ແລະ ຄືນ. ເມື່ອຟື້ນຟູອາຊີບ, ອ້າຍນ້ອງພວກຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ສົນເຖິງເງິນທອງ. ຈາກການເອົາໄມ້ເດື່ອຕະຫຼອດຮອດການແກະຄວັດສະຫຼັກຕົວລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າກໍລ້ວນແຕ່ເຮັດເອງ, ບໍ່ຫວາດຫວັ່ນຕໍ່ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ. ພວກຂ້າພະເຈົ້າເຮັດແມ່ນເພື່ອຮັກສາສິ່ງທີ່ຍອດຍິ່ງຂອງປູ່ຍ່າຕາຍາຍເມື່ອກ່ອນນີ້ ”
ມາຢ້ຽມຢາມຕາແສງຮົ່ງຟອງ, ແຂກທ່ອງທ່ຽວທັງຢູ່ພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດຈະມີໂອກາດໄດ້ເຊື່ອມຕົວເຂົ້າກັບບັນຍາກາດທີ່ຟົດຟື້ນມ່ວນຊື່ນຂອງບັນດາລາຍການສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳ. ປະຈຸບັນ, ນອກຈາກບັນດາລາຍການສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳເພື່ອຮັບໃຊ້ແຂກທ່ອງທ່ຽວແລ້ວ, ບັນດາຜູ້ອາຍຸສູງຢູ່ຕາແສງຮົ່ງຟອງ ໄດ້ ແລະ ພວມຈັດຕັ້ງຊຸດຮຽນກ່ຽວກັບການສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕານ້ຳໃຫ້ໄວໜຸ່ມໃນບ້ານ ເພື່ອແນໃສ່ຮັກສາສິ່ງທີ່ຍອດຍິ່ງຂອງປະເພດສິລະປະນີ້ໃຫ້ຄົນລຸ່ນຫຼັງ.