(vovworld) - ບັກນິງ ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາທ້ອງຖີ່ນຂອງຫວຽດນາມ ທີ່ມີວັນມ໋ຽວ, ເຊິ່ງແມ່ນແຫ່ງບູຊາ ຂົງຈື້, ບັນພະບຸລຸດຂອງທິດສະດີຈີນ ແລະ ຈາລຶກຊື່ບັນດາຜູ້ທີ່ມີຄວາມເກັ່ງກ້າສາມາດ, ໄດ້ຮັບຜົນງານສູງໃນການສອບເສັງໃນສະໄໝສັກດີນາ. ນັບແຕ່ດົນມາແລ້ວ, ວັນມ໋ຽວບັກນິງ ໄດ້ກາຍເປັນຄວາມເອກອ້າງທະນົງໃຈ, ແມ່ນກິດຈະກຳທີ່ເປັນສັນຍາລັກແຫ່ງມູນເຊື້ອມັກຮຽນຂອງຊາວກິງບັກ (ເຂດທິດເໜືອເມືອງຫຼວງທັງລອງໃນເມື່ອກ່ອນ ຫຼືຮ່າໂນ້ຍ ໃນປະຈຸບັນ).
ແທ່ນບູຊາຂົງຈື້ໃນວັນມ໋ຽວບັກນິງ
(ພາບອິນເຕີແນດ)
ໂດຍຕັ້ງຢູ່ໃຈກາງນະຄອນບັກນິງ (ຫ່າງຈາກນະຄອນຫຼວງຮ່າໂນ້ຍ ໄປທາງທິດຕາເວັນອອກສ່ຽງເໜືອປະມານ 30 ກມ) ວັນມ໋ຽວບັກນິງ ແມ່ນ 1 ໃນຈຳນວນວັນມ໋ຽວ 6 ແຫ່ງຢູ່ຫວຽດນາມ ທີ່ມີຄຸນຄ່າປະຫວັດສາດ, ວັດທະນະທຳ, ສ່ອງແສງໃຫ້ເຫັນມູນເຊື້ອແຫ່ງການຮ່ຳຮຽນ ຂອງເຂດບ້ານນາກິງບັກ ຜ່ານບັນດາໄລຍະແຫ່ງການສ້າງສາ ແລະ ປົກປັກຮັກສາປະເທດຊາດໃນສະໄໝສັກດີນາ. ຕາມທ່ານ ຫງວຽນຢູຍເຍິດ, ຫົວໜ້າຄະນະຄຸ້ມຄອງເຂດປູຊະນີຍະສະຖານບັກນິງແລ້ວ, ກ່ອນນີ້ວັນທ໋ຽວບັກນິງ ຕັ້ງຢູ່ເຂດພູເຈົາເຊີນ, ທິເກົ່າ, ແຕ່ຜ່ານການເວລາກິດຈະກຳນີ້ຖືກເປ່ເພ, ດັ່ງນັ້ນປີ 1893, ວັນມ໋ຽວຈຶ່ງຖືກຍ້າຍມາເຂດພູຟຸກດຶກ, ໃນຕາແສງດ້າຍຟຸກ, ນະຄອນບັກນິງ. ເພື່ອກະກຽມໃຫ້ວຽກງານນີ້, ປີ 1889, ຜູ້ອຳນວຍການໂຮງຮຽນ ໂດຈ້ອງວີ້ ໄດ້ໃຫ້ຈາລຶກຊື່ຜູ້ທີ່ຮັບຜົນງານສູງໃນການສອບເສັງ 677 ຄົນຂອງເຂດກິງບັກໃນສີລາ 12 ແຜ່ນ. ວັນມ໋ຽວບັກນິງ ໃນປະຈຸບັນລວມມີຫຼາຍເຂດຄື: ຕາມມົນ (ເຂດ 3 ປະຕູເຂົ້າວັນມ໋ຽວ), ຕ່ຽນເຕ໋ (ເຂດໜ້າແທ່ນບູຊາ), ເຫົ້າເດື່ອງ (ເຂດເຮືອນຢູ່ເບື້ອງໜ້າຫໍບູຊາ), ຕ່ຽນເດື່ອງ, ຕາວູ (ເບື້ອງຊ້າຍຫໍບູຊາ), ຫື້ວວູ (ເບື້ອງຂວາຫໍບູຊາ).
“ປີ 1928, ວັນມ໋ຽວບັກນິງ ສືບຕໍ່ໄດ້ຮັບການບຸລະນະປະຕິສັງຂອນອີກຄັ້ງໜຶ່ງ ແລະ ໃຫ້ຄວັດສີລາ “ແຂວງບັກນິງບຸລະນະປະຕິສັງຂອນວັນມ໋ຽວ”. ດ້ວຍຄວາມໝາຍວ່າ, ວັນມ໋ຽວບັກນິງ ທັງແມ່ນແຫ່ງຮັກສາ, ເຊີດຊູ, ທັງແມ່ນກິດຈະກຳວັດທະນະທຳບູຊາຂົງຈື້ ແລະ ບັນດາ ຜູ້ໄດ້ຮັບຜົນງານສູງໃນການສອບເສັງຄັ້ງຕ່າງໆຂອງບັກນິງ - ກິງບັກ.”
ແຜ່ນສີລາຄວັດຊື່ຜູ້ມີຜົນງານສູງໃນການສອບເສງໃນວັນມ໋ຽວບັກນິງ
(ພາບອິນເຕີແນດ)
ອາດເວົ້າໄດ້ວ່າ, ໜຶ່ງໃນບັນດາຄຸນຄ່າພົ້ນເດັ່ນທີ່ຍັງຮັກສາໄວ້ຢູ່ວັນມ໋ຽວບັກນິງ ນັ້ນແມ່ນ ສີລາ 15 ແຜ່ນ ທີ່ມີມາແຕ່ປີ 1889, ໃນນັ້ນໄດ້ຄວັດຊື່ຂອງຜູ້ທີ່ຮັບຜົນງານສູງໃນການສອບເສັງ 700 ຄົນ ຂອງເຂດກິງບັກ, ເຊິ່ງແມ່ນບັນດາຜູ້ທີ່ໄດ້ ສ້າງເປັນມູນເຊື້ອແຫ່ງການມັກຮຽນ, ແລະ ມີຄຸນງາມຄວາມດີໃນພາລະກິດສ້າງສາ ແລະ ປົກປັກຮັກສາປະເທດຊາດ, ກໍ່ຄືພັດທະນາພື້ນຖານວັດທະນະທຳຂອງຫວຽດນາມ. ແຜ່ນສີລາ “ແຂວງບັກນິງບຸລະນະ, ປະຕິສັງຂອນວັນມ໋ຽວ” ທີ່ມີຂະໜາດໃຫຍ່ເກືອບ 10 ຕາລາງແມັດນັ້ນ, ໄດ້ຮັບຖືວ່າ ແມ່ນວັດຖຸອັນລ້ຳຄ່າຂອງວັນມ໋ຽວ, ໃນນັ້ນໄດ້ຍ້ອງຍໍບົດບາດ, ຄວາມໝາຍຂອງວັນມ໋ຽວ, ກໍ່ຄືເຊີດຊູບັນດາຜູ້ທີ່ມີຄວາມເກັ່ງກ້າສາມາດ. ທ່ານ ຫງວຽນຢູຍເບິດ, ຫົວໜ້າຄະນະຄຸ້ມຄອງເຂດປູຊະນີຍະສະຖານແຂວງບັກນິງ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ດ້ວຍບັນດາຄຸນຄ່ານັ້ນ, ສາມາດຢັ້ງຢືນໄດ້ວ່າ ວັນມ໋ຽວບັກນິງ ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາປູຊະນີຍະສະຖານທີ່ເປັນສັນຍາລັກແຫ່ງມູນເຊື້ອມັກຮຽນຂອງບັກນິງ. ບັກນິງ ແມ່ນທ້ອງຖີ່ນນຳໜ້າທົ່ວປະເທດກ່ຽວກັບຈຳນວນຜູ້ໄດ້ຮັບຜົນງານສູງໃນການສອບເສັງຄັ້ງຕ່າງໆໃນສະໄໝສັກດີນາ ແລະ ກວມ1/3 ຈຳນວນປະລິຍາເອກໃນທົ່ວປະເທດ”.
ແຜ່ນສີລາໜາດໃຫຍ່ໃນວັນມ໋ຽວບັກນິງ
(ພາບອິນເຕີແນດ)
ພ້ອມກັບນະຄອນຫຼວງຮ່າໂນ້ຍ, ກຸງເກົ່າ ເຫວ໋ ແລ້ວ, ບັກນິງ ແມ່ນທ້ອງຖີ່ນ ທີ 3 ທີ່ໄດ້ກໍ່ສ້າງວັນມ໋ຽວ ດ້ວຍຂະໜາດໃຫຍ່. ເຂດປູຊະນີຍະສະຖານວັນມ໋ຽວບັກນິງ ໃນປະຈຸບັນໄດ້ ແລະ ພວມກາຍເປັນສະຖານທີ່ເຄື່ອນໄຫວວັດທະນະທຳທີ່ມີເນື້ອໃນສຶກສາ, ເສີມຂະຫຍາຍມູນເຊື້ອມັກຮຽນຂອງທ້ອງຖີ່ນ. ຢູ່ທີ່ນີ້ເຄີຍຕ້ອນຮັບນັກຮຽນເກັ່ງລະດັບຊາດ, ລະດັບໂລກຂອງບັກນິງ ມາຖະຫວາຍທູບທຽນ, ແຈ້ງຜົນງານໃນການສອບເສັງ. ທ່ານ ຮ່ວາງຮູຍເລີ້ຍ, ຄະນະຄຸ້ມຄອງເຂດປູຊະນີຍະສະຖານວັນທ໋ຽວບັກນິງ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
”ໃນຍາມຕົ້ນປີ ຫຼືໃນຍາມສອບເສັງທ້າຍສົກຮຽນ, ມີນັກຮຽນເປັນຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍມາຖະຫວາຍທູບທຽນ, ເພື່ອເຊີດຊູບັນດາຜູ້ທີ່ຮັບຜົນງານສູງໃນການສອບເສັງໃນເມື່ອກ່ອນ. ແນໃສ່ຮຳ່ຮຽນຕາມແບບຢ່າງຂອງບັນພະບຸລຸດ, ພະຍາຍາມຮຽນເກັ່ງ, ກາຍເປັນຜູ້ມີປະໂຫຍດໃຫ້ແກ່ປະເທດຊາດ ແລະ ສັງຄົມ”.
ນັກທ່ອງທ່ຽວມາຢາມວັນມ໋ຽວບັກນິງ
(ພາບອິນເຕີແນດ)
ວັນມ໋ຽວ, ດ້ວຍຄຸນຄ່າດ້ານປະຫວັດສາດ, ວັດທະນະທຳ, ແລະ ການສຶກສາທີ່ຍັງຮັກສາໄວ້ໃນປະຈຸບັນ, ແມ່ນບັນດາວັດຖຸພັນທີ່ລຳ້ຄ່າກ່ຽວກັບພື້ນຖານອະລິຍະທຳຂອງເຂດກິງບັກໃນເມື່ອກ່ອນ. ຍ້ອນເຫດນັ້ນ, ວັນມ໋ຽວບັກນິງ ຈະກາຍເປັນສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວວັດທະນະທຳທີ່ເປັນມູນເຊື້ອ ເພື່ອດຶງດູດແຂກມາຢ້ຽມຢາມ, ຢ້ຽມຊົມທັດສະນີຍະພາບ ເພື່ອມີຄວາມຮູ້ຢ່າງເລິກເຊິ່ງກວ່າອີກ ກ່ຽວກັບຄຸນຄ່າທີ່ເປັນມູນເຊື້ອທາງດ້ານວັດທະນະທຳ, ການສຶກສາ, ສິລະປະ… ຂອງຊາວກິງບັກ ເວົ້າສະເພາະ ແລະ ຊາວຫວຽດນາມ ເວົ້າລວມໃນປະຫວັດສາດ, ໃນປະຈຸບັນ ແລະ ໃນອະນາຄົດ.