(vovworld)- ໂດຍຕັ້ງຢູ່ໃຈກາງນະຄອນຫລວງ ຮ່າໂນ້ຍ, ຫນອງ ໂຮ່ເກືອມ ງາມດັ່ງຮູບພາບແຜ່ນຫນຶ່ງ. ພ້ອມກັບບັນດາສະຖາປັດຕະຍະກຳບູຮານຄື: ທາດເຕົາ, ຂົວເທຮຸກ, ວິຫານ ຫງອກເຊີນ.. ໂຮ່ເກືອມ ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນສະຖານທີ່ດຶງດູດນັກທ່ອງທ່ຽວມາຢ້ຽມຢາມເປັນຈຳນວນຫລວງຫລາຍເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງແມ່ນບ່ອນສະຫນິດຕິດພັນ, ແມ່ນຄວາມຮັກແພງ ແລະ ຄວາມເອກອ້າງທະນົງໃຈຂອງຊາວ ຮ່າໂນ້ຍອີກດ້ວຍ. ສຳລັບຊາວຮ່າໂນ້ຍ ເຖິງວ່າໄປໃສຫລືອາໄສຢູ່ບ່ອນໃດກໍຕາມ ແຕ່ເມື່ອເວົ້າເຖິງ ຮ່າໂນ້ຍ ຜູ້ໃດກໍ່ເຕື້ອງເຖິງຫນອງ ໂຮ່ເກືອມ ດ້ວຍຄວາມຄິດຮອດຄິດເຖິງຫລາຍ. ບົດຂຽນຂອງນັກຂ່າວ ບູ່ຍຮັ່ງ ທີ່ພາດຫົວຂໍ້ວ່າ: ຫນອງໂຮ່ເກືອມ ໝາກຫົວໃຈຂອງ ນະຄອນຫລວງ
ໂຮ່ເກືອມ
photo:internet
|
ຫນອງໂຮ່ເກືອມ ຫລື ເອີ້ນວ່າ ຫນອງ ຮ່ວານກຽມ ປະກົດອອກເມື່ອຕົ້ນສັດຕະວັດທີ 15 (ປີ 1428) ແມ່ນຕິດພັນກັບເລື່ອງລາວທີ່ເລົ່າສືບກັນມາແຕ່ບູຮານນະການວ່າ ເຈົ້າຊີວິດ ເລທາຍໂຕ ໄດ້ສົ່ງດາບອັນລຳ້ຄ່າຄືນໃຫ້ແກ່ເທວະດາເຕົາ ພາຍຫລັງຕີຂັບໄລ່ສັດຕູອອກຈາກປະເທດຊາດ. ຜ່ານການຜັນແປຂອງໄລຍະເວລາ, ຫນອງໂຮ່ເກືອມ ໄດ້ກາຍເປັນມໍລະດົກສະຖາປັດຕະຍະກຳວັດທະນະທຳ ຢູ່ໃຈກາງນະຄອນຫລວງຮ່າໂນ້ຍນັບພັນປີ. ກ່ອນນີ້ ສະຖາປັດຕະຍະກຳຢູ່ອ້ອມແອ້ມຫນອງ ໂຮ່ເກືອມ ສ່ວນຫລາຍແມ່ນອາຄານ ສອງສາມຊັ້ນ ຢູ່ໃຕ້ຮົ່ມໄມ້ທີ່ຂຽວອຸ່ມທຸ່ມ, ນັບທັງສຳນັກງານການປົກຄອງນະຄອນຮ່າໂນ້ຍ. ໃນບໍລິເວນໜອງໂຮ່ເກືອມຍັງມີບັນດາສະຖາປັດຕະຍະກຳນ້ອຍຄື: ທາດເຕົາ, ວິຫານ ຫງອກເຊີນ, ຂົວເທຮຸກ ກໍແມ່ນບັນດາກິດຈະກຳສະຖາປັດຕະຍະກຳທີ່ສ້າງຄວາມປະທັບໃຈໃຫ້ແກ່ແຂກທ່ອງທ່ຽວ. ທ່ານ ບຸ່ຍແອງຕວນ, ອາຍຸເກືອບ 60 ປີ ດຳລົງຊີວິດຢູ່ຖະຫນົນແຄມຫນອງ ໂຮ່ເກືອມ ດີງຕຽນຮ່ວາງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ແຕ່ປີ 1975 ມາຮອດປະຈຸບັນ, ຮ່າໂນ້ຍ ມີການປ່ຽນແປງຫລາຍຢ່າງ ພິເສດ ແມ່ນບໍລິເວນອ້ອມແອ້ມຫນອງ ໂຮ່ເກືອມ. ຖະຫນົນ ດີງຕຽນຮວ່າງ ກ່ອນນີ້ ມີລົດໄຟຟ້າແລ່ນຜ່ານ, ການທຳມາຫາກິນຂອງປະຊາຊົນຢູ່ທີ່ນີ້ ບໍ່ຟົດຟື້ນຄືປະຈຸບັນ. ກອ່ນນີ້ ລະບົບໂທລະໂຄ່ງຢູ່ອ້ອມຫນອງໂຮ່ເກືອມ ແມ່ນພາຫະນະສື່ມວນຊົນຖືກນຳໃຊ້ຫລາຍ ແຕ່ມາຮອດປະຈຸບັນ ບໍ່ໃຊ້ອີກ.”
ໂດຍຕັ້ງຢູ່ໃຈກາງນະຄອນຫລວງ ຮ່າໂນ້ຍ, ຫນອງ ໂຮ່ເກືອມ ແມ່ນບ່ອນເຊື່ອມຕໍ່ລະຫວ່າງຄຸ້ມຖະຫນົນເກົ່າຕ່າງໆຄື: ຮ່າງງາງ, ຮ່າງດາວ, ເກົາໂກ, ເລືອງວັນການ, ຫລໍ່ສູ …ກັບຄຸ້ມຖະຫນົນໂດຍຊາວຝລ່ັງອອກແບບຕາມສະຖາປັດຕະຍະກຳຂອງ ເອີລົບກ່ອນນີ້ກວ່າສັດຕະວັດຄື: ຖະຫນົນ ບ໋າວແຄງ, ຍາເທີ່, ຈາງທີ, ຮ່າງບາຍ, ດີງຕຽນຮ່ວາງ… ຫນອງໂຮ່ເກືອມ ບໍ່ພຽງແຕ່ສວຍງາມດ້ວຍ ນ້ຳສີຂຽວເທົ່ານັ້ນ ຫາກດ້ວຍຕົ້ນໄມ້ທີ່ ສວຍສົດງົດງາມຢູ່ອ້ອມແອ້ມຫນອງ ອີກດ້ວຍ. ຄຽງຂ້າງນັ້ນ ຂົວເທຮຸກ ຄືດັ່ງແຜ່ນແພໄຫມສີແດງພາດກ່າຍລະຫວ່າງຝັ່ງກັບວິຫານ ຫງອກເຊີນ. ບັນດາສະຖາປັດຕະຍະກຳກ່ຽວຂ້ອງເຖິງ ໂຮ່ເກືອມຄື: ທາດບຸດ, ທາດຮ່ວາຟອງ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ທັດສະນີຍະພາບຂອງໂຮ່ເກືອມມີຄວາມກົມກຽວ. ທ່າມກາງສະພາບແວດລ້ອມທີ່ອຶກກະທຶກຄືກໂຄມໃນເຂດຕົວເມືອງນັ້ນ, ຫນອງ ໂຮ່ເກືອມ ພັດແມ່ນແຫ່ງທີ່ສ້າງບັນຍາກາດສະຫງົບງຽບ, ດ້ວຍອາກາດປອດໂປ່ງ, ທັດສະນີຍະພາບສວຍງາມ. ນັ້ນກໍແມ່ນຫນຶ່ງໃນບັນດາສາຍເຫດທີ່ດຶງດູດປະຊາຊົນຫຼາຍຄົນມາທ່ຽວ, ຍ່າງຫລິ້ນ, ຫັດກາຍ ຫລືນັ່ງໂອ້ລົມນຳກັນເທິງຕັ່ງຫິນອ້ອມໜອງ. ຄວາມງາມແບບເກົ່າແກ່ຂອງຫນອງ ໂຮ່ເກືອມ ນັບມື້ນັບດຶງດູດແຂກຄົນມາຢ້ຽມຢາມເປັນຈຳນວນຫລວງຫລາຍ. ອ້າຍ ໂດຢູຍກວາງ ຢູ່ ຖະຫນົນ ຮ່າງກາຍ ຮ່າໂນ້ຍ ແບ່ງປັນວ່າ:
“ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ກຳເນີດ ແລະ ເຕີບໃຫຍ່ ຢູ່ໃກ້ກັບຫນອງ ໂຮ່ເກືອມມາເປັນເວລາ ກວ່າ 30 ປີ ແລ້ວ ສະນັ້ນ ມີອະນຸສອນຫລາຍຢ່າງກັບຫນອງໂຮ່ເກືອມ. ໃນຄາວຍັງນ້ອຍ, ພໍ່ແມ່ເຄີຍພາ ຂ້າພະເຈົ້າໄປຫລິ້ນຢູ່ຫນອງ ໂຮ່ເກືອມ, ເຂົ້າຢ້ຽມວິຫານ ຫງອກເຊີນ, ປ່ອຍວ່າວຢູ່ເທິງຂົວ ເທຮຸກ. ກ່ອນນີ້ ບັນດາກິດຈະກຳຢູ່ອ້ອມຫນອງໂຮ່ເກືອມ ບໍ່ໃຫຍ່ໂຕມະໂຫຖານ ແລະ ທັນສະໄຫມຄືປະຈຸບັນ. ຂ້າພະເຈົ້າຕິດພັນກັບຫນອງໂຮ່ເກືອມ ມາແຕ່ນ້ອຍ, ສະນັ້ນ ໄປໃສກໍຄິດຮອດຄິດເຖິງບ່ອນນີ້. ຂ້າພະເຈົ້າມີໂອກາດໄດ້ໄປທ່ອງທ່ຽວຫລາຍແຫ່ງແລ້ວ ແຕ່ບໍ່ເຫັນຢູ່ແຫ່ງໃດມີທັດສະນີຍະພາບສວຍງາມ ແລະ ເກົ່າແກ່ຄືຢູ່ຫນອງໂຮ່ເກືອມ”.
ນັກທ່ອງທ່ຽວຕ່າງປະເທດກໍມັກນັ່ງພັກຜ່ອນຢູ່ແອ້ມຫນອງ
ໂຮ່ເກືອມ
photo:internet
|
ໃນໂອກາດວັນບຸນສຳຄັນຂອງປະເທດຊາດ ຄື: ວັນຊາດ ຫລື ບຸນປີໃຫມ່ປະຈຳຊາດ, ຫນອງ ໂຮ່ເກືອມ ແມ່ນສະຖານທີ່ເຕົ້າໂຮມແຂກມາຈາກທຸກສາລະທິດເປັນຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍ, ເພື່ອລະຫລິ້ນ, ຢ່ອນອາລົມ. ທ່ານ ບູ່ຍແອງຕວນໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ຫນອງໂຮ່ເກືອມ ນັບມື້ນັບກາຍເປັນສູນວັດທະນະທຳໃຫຍ່ຂອງນະຄອນຫລວງ, ນອກຈາກສະຫນາມຫລວງ ບາດີງ, ຫນອງໂຮ່ເກືອມ ຍັງແມ່ນສະຖານທີ່ຈັດຕັ້ງຫລາຍເຫດການທີ່ສຳຄັນໃນປີ. ໃນໂອກາດສະເຫລີມສະຫລອງວັນສຳຄັນຂອງປະເທດຊາດ, ຫນອງໂຮ່ເກືອມ ໄດ້ຮັບການປະດັບປະດາຢ່າງສວຍງາມ. ບັນດາເຫດການວັດທະນະທຳ, ກິລາ, ສິລະປະນັ້ນ ໄດ້ດຶງດູດຜູ້ມາຊົມເປັນຈຳນວນຫລວງຫລາຍ, ນອກນັ້ນໜອງໂຮ່ເກືອມຍັງອຶງດູດແຂດສາກົນຫຼາຍຄະນະມາຢ້ຽມຢາມອີກດ້ວຍ. ປະຊາຊົນ ດຳລົງຊີວິດຢູ່ອ້ອມແອ້ມຫນອງ ໂຮ່ເກືອມ ກໍຮູ້ສຶກເອກອ້າງທະນົງໃຈຫຼາຍ ເພາະວ່ານີ້ແມ່ນສະຖານທີ່ຮູ້ຈັກກັນດີຂອງ ປະຊາຊົນໃນທົ່ວປະເທດ ແລະ ແຂກສາກົນ. ໂດຍແມ່ນຜູ້ດຳລົງຊີວິດຢູ່ທີ່ນີ້ ຂ້າພະເຈົ້າ ກໍພະຍາຍາມຈົນສຸດຄວາມສາມາດຂອງຕົນເພື່ອຮັກສາໂຮ່ເກືອມໃຫ້ສວຍງາມກວ່າ.”
ຫນອງໂຮ່ເກືອມ ບໍ່ພຽງແຕ່ສວຍງາມໃນສາຍຕາຂອງປະຊາຊົນນະຄອນຫລວງ ຮ່າໂນ້ຍ ເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງແມ່ນສະຖານທີ່ດູດດື່ມສຳລັບນັກທ່ອງທ່ຽວຕ່າງປະເທດເມື່ອມາຢ້ຽມຢາມຮ່າໂນ້ຍອີກດ້ວຍ. ອ້າຍ Diego, ນັກທ່ອງທ່ຽວມາຈາກ ແອດສະປາຍ ແບ່ງປັນວ່າ:
“ຂ້າພະເຈົ້າ ມັກຊົມທັດສະນີຍະພາບຫນອງໂຮ່ເກືອມ ທີ່ສຸດ, ເພາະຢູ່ທີ່ນີ້ ມີຕົ້ນໄມ້ໃບຫຍ້າທີ່ສວຍງາມ. ຢູ່ອ້ອມຫນອງໂຮ່ເກືອມ ກໍມີກິດຈະກຳທີ່ສວຍງາມຫລາຍແຫ່ງ ທີ່ໄດ້ ສ້າງຄວາມປະທັບໃຈໃຫ້ແກ່ຂ້າພະເຈົ້າ. ເມື່ອກັບຄືນເມືອປະເທດ, ຂ້າພະເຈົ້າຈະແນະນຳຫນອງ ໂຮ່ເກືອມ ໃຫ້ໝູ່ເພື່ອນໄດ້ຮັບຊາບ.”
ເຖິງວ່າ ບໍ່ແມ່ນຫນອງທີ່ມີເນື້ອທີ່ກວ້າງໃຫຍ່ກວ່າໝູ່ຢູ່ ຮ່າໂນ້ຍ ກໍຕາມ, ແຕ່ຫນອງໂຮ່ເກືອມ ພັດຕິດພັນກັບຊີວິດ ແລະ ຈິດໃຈຂອງຊາວຫວຽດນາມຫລາຍຄົນ. ຜ່ານການຜັນແປຂອງໄລຍະເວລາ, ຫນອງໂຮ່ເກືອມ ຍັງຄົງຮັກສາຄວາມງາມທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະໄວ້ເໝືອນເດີມ, ເຮັດໃຫ້ຜູ້ໃດມາຢ້ຽມຢາມແລ້ວ ກໍຢາກກັບຄືນມາຢາມອີກຄັ້ງໃຫມ່.