(vovworld) – ນັກດົນຕີ ຮ່ວາງຮຽບ ຫາກໍ່ເຖິງແກ່ມໍລະນະກຳ, ລວມອາຍຸ82 ປີ, ແຕ່ບັນດາບົດປະພັນດົນຕີຂອງທ່ານຄື ”ຄິດຮອດຮ່າໂນ້ຍ”,
”ສຽງຂັບຢູ່ແຄມຝັ່ງແມ່ນ້ຳຮ່ຽນເລືອງ”, ”ສາຍພູຫຼວງຕາເວັນອອກ - ສາຍພູຫຼວງຕາເວັນຕົກ”, ”ໃບໄມ້ສີແດງ”, “ລຳແມ່ນ້ຳໃນຍາມເຍົາໄວ“ ຍັງຄົງສ້າງຄວາມປະທັບໃຈຢ່າງເລິກເຊິ່ງໃຫ້ແກ່ຜູ້ຟັງຕະຫຼອດໄປ. ດົນຕີຂອງ ຮ່ວາງຮຽບ ກໍ່ປຽບເໝືອນນິດໄສໃຈດີຂອງທ່ານ.
ນັກດົນຕີ ຮ່ວາງຮຽບ
(ພາບ: ອີນເຕີເນັດ)
60 ປີ ແຫ່ງການປະພັນດົນຕີ, ນັກດົນຕີ ຮ່ວາງຮຽບ ສາມາດແຕ່ງບົດເພງໄດ້ນັບຮ້ອຍບົດ, ບັນດາບົດເພງຂອງທ່ານທັງມີລັກສະນະບັນດິດ, ທັນສະໄໝ, ແລະ ພື້ນເມືອງ. ມີຫຼາຍບົດຕິດພັນກັບຂີດໝາຍປະຫວັດສາດຂອງປະເທດ. ແຕ່ ສິ່ງສຳຄັນກວ່າ ນັ້ນແມ່ນ, ບັນດາບົດເພງຂອງທ່ານໄດ້ຝັງເລິກໃນຈິດໃຈຂອງຜູ້ຟັງ.. ໃນຊຸມປີທຳອິດ ພາຍຫຼັງສັນຍາປາຮີ ກ່ຽວກັບສັນຕິພາບຢູ່ອິນດູຈີນ ໄດ້ຮັບການລົງນາມ, ສອງພາກເໜືອ - ໃຕ້ ຫວຽດນາມ ຖືກຕັດແຍກຊົ່ວຄາວນັ້ນ, ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບຟັງທຳນອງເພງທີ່ອ່ອນຊອນຂອງບົດເພງ ”ສຽງຂັບຢູ່ແຄມຝັ່ງແມ່ນ່ຳຮ່ຽນເລືອງ”, ປ່ຽບເໝືອນຄຳປຸກລະດົມປະຊາຊົນຈົ່ງມີຄວາມເຊື້ອໝັ້ນຕໍ່ວັນປະເທດຊາດເປັນເອກະພາບ. ຜູ້ນິຍົມດົນຕີໄດ້ຮູ້ຈັກເຖິງນັກດົນຕີ ຮ່ວາງຮຽບ ຜ່ານບົດເພງດັ່ງກ່າວ.
ບົດເພງ Cau ho ben ben Hien Luong
ນັກດົນຕີ ຮ່ວາງຮຽບ ກຳເນີດເມື່ອວັນທີ 1/10/1931, ຢູ່ຕາແສງ ມີ້ຮຽບ, ເມືອງເຈີ້ເມີ໋ຍ, ແຂວງອານຢາງ. ທ່ານເລີ່ມແຕ່ງບົດເພງນັບແຕ່ປີມີອາຍຸ 17 ປີ, ແຕ່ຮອດປີ 1957, ເມື່ອໄປເຕົ້າໂຮມຢູ່ພາກເໜືອ, ຜູ້ຟັງຈຶ່ງຮູ້ຈັກເຖິງທ່ານຜ່ານບົດເພງ “ສຽງຂັບຮ້ອງແຄມຝັ່ງແມ່ນ້ຳຮ່ຽນເລືອງ”. ມາຮອດປະຈຸບັນ, ນັກດົນຕີ ຮ່ວາງຮຽບ ສາມາດແຕ່ບົດເພງໄດ້ 400 ກວ່າບົດ. ໃນນັ້ນບົດເພງທີ່ທ່ານແຕ່ງນັບແຕ່ຊຸມປີຕົ້ນຂອງການຕໍ່ຕ້ານມາຮອດວັນປົດປ່ອຍພາກໃຕ້ແມ່ນປະມານ 200 ບົດ. ໜຶ່ງໃນບັນດາບົດເພງທີ່ມີຊື່ສຽງໃນໄລຍະນັ້ນແມ່ນບົດເພງ: ໃບໄມ້ແດງ; ສາຍພູຫຼວງຕາເວັນອອກ, ສາຍພູຫຼວງຕາເວັນຕົກ; ນາງສາວເຫຼົາໜາມ; ເສັ້ນທາງເຕັມໄປດ້ວຍໃບໄມ້ໝາກຂາມ… ຕາມນັກດົນຕີ ຟ້າມງອກຄອຍ, ຮອງປະທານສະມາຄົມນັກດົນຕີຫວຽດນາມ ແລ້ວ, ຮູບພາບປະເທດ ແລະ ຊາດຫວຽດນາມ ຍາມໃດກໍ່ປະກົດໃນບັນດາບົດເພງຂອງນັກດົນຕີ ຮ່ວາງຮຽບ.
“ພາລະກິດປະດິດແຕ່ງບົດເພງຂອງນັກດົນຕີ ຮ່ວາງຮຽບ ຊ້ອນແຝງດ້ວຍບົດຮຽນແຫ່ງການດຳລົງຊີວິດ ແລະ ລະດັບວັດທະນະທຳ, ລະດັບດົນຕີສູງ. ບັນດາບົດເພງທີ່ທ່ານແຕ່ງໃນຕະຫຼອດໄລຍະຕໍ່ຕ້ານ 2 ຄັ້ງ ແມ່ນມີຫຼາຍຮູບຫຼາຍສີ ດ້ານພາສາ. ອາດເວົ້າໄດ້ວ່າ, ຮ່ວາງຮຽບ ແມ່ນອະນຸສາວະລີແຫ່ງພາສາດົນຕີ”
ນອກຈາກບັນດາບົດເພງປະຕິວັດ ແລະ ບົດເພງກ່ຽວກັບຄວາມຮັກຕໍ່ບ້ານເກີດເມືອງນອນ, ຕໍ່ປະເທດຊາດແລ້ວ. ນັກດົນຕີ ຮ່ວາງຮຽບ ຍັງແຕ່ງຫຼາຍບົດເພງກ່ຽວກັບຄວາມຮັກລະຫວ່າງບ່າວສາວຄືບົດເພງ: ຍາມນົກແອ່ນບິນ; ນ້ອງລໍຖ້າອ້າຍກັບມາ; ບ່ອນອ້າຍພົບນ້ອງ; … ບົດເພງ ຄິດຮອດ ຮ່າໂນ້ຍຂອງນັກດົນຕີ ຮ່ວາງຮຽບ ແມ່ນບົດເພງທີ່ທ່ານແຕ່ງໃນຊຸມປີທ້າຍສະຕະວັດທີ 20 ເຊິ່ງເວົ້າເຖິງຄວາມຮັກທີ່ມີຕໍ່ນະຄອນຢູ່ແຄມແມ່ນ້ຳແດງ. ນີ້ກໍ່ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາບົດເພງທີ່ມີຊື່ສຽງກ່ຽວກັບ ຮ່າໂນ້ຍ. ບົດເພງນີ້ເວົ້າເຖິງຄວາມສະເທືອນໃຈຂອງຜູ້ທີ່ໄດ້ອອກໄປໄກຈາກນະຄອນຮ່າໂນ້ຍ, ແຕ່ສຳນວນ, ທຳນອງຂອງບົດເພງນີ້ຍັງເຮັດໃຫ້ຊາວຮ່າໂນ້ຍ ມີຄວາມສະເທືອນໃຈອີກນຳ ບົດເພງມີຕອນກ່າວວ່າ, “ຄິດຮອດຖະໜົນເຄິມທຽນເຕັມໄປດ້ວຍຮົ່ມໄມ້, ສຽງຈັກຈັນໃນຍາມແລ້ງ”, ແລະຄິດຮອດຖະໜົນທີ່ຄັບຄາໜາແໜ້ນ ແລະ ຟົດຟື້ນມ່ວນຊື່ນໃນຍາມຕ້ອນຮັບປີໃໝ່.
ບົດເພງ Nho Ha Noi
ນັກຮ້ອງ ເຕີ໋ນມິນ, ແມ່ນໜຶ່ງໃນຈຳນວນນັກຮ້ອງສະແດງບົດເພງຂອງນັກດົນຕີ ຮ່ວາງຮຽບ ປະສົບຜົນສຳເລັດທີ່ສຸດ ແບ່ງປັນວ່າ:
“ອາດເວົ້າໄດ້ວ່າບົດເພງຄິດຮອດຮ່າໂນ້ຍ ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາບົດເພງມ່ວນທີ່ສຸດກ່ຽວກັບຮ່າໂນ້ຍ, ນະຄອນຫຼວງຂອງປະເທດຊາດ. ບົດເພງນີ້ຈະຍືນຍົງຄົງຕົວໃນໃຈຂອງຊາວ ຮ່າໂນ້ຍຕະຫຼອດໄປ. ຄຽງຂ້າງນັ້ນ, ນັກດົນຕີ ຮ່ວາງຮຽບ ຍັງມີບົດເພງອື່ນໆທີ່ມີລັກສະນະພິເສດສະເພາະຫຼາຍບົດອີກ. ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າ, ບັນດາບົດເພງນີ້ແມ່ນສາງດົນຕີທີ່ມີຄ່າ, ບໍ່ແມ່ນວ່ານັກດົນຕີຜູ້ໃດກໍ່ມີ.”
ນັກດົນຕີ ຮ່ວາງຮຽບ ແລະ ເມຍ
(ພາບ: ອີນເຕີເນັດ)
ທ່ານຍັງມີຄວາມສາມາດໃນການຫັນບົດກະວີເປັນບົດເພງອີກ, ຕົວຢ່າງຄືບົດ: ໄຫວ້ອາໄລສຸສານລຸງໂຮ່, ສຽງຂັບຮ້ອງແຄມແມ່ນ້ຳຮ່ຽນເລືອງ, ໃບໄມ້ແດງ… ນັກປະພັນ ຫງວຽນກວາງຊ໋າງ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ຂ້າພະເຈົ້າເອີ້ນ ຮ່ວາງຮຽບ ວ່າ ນັກດົນຕີ, ນັກກະວີ. ເຖິງວ່າທ່ານບໍ່ແຕ່ງບົດກະວີ ແຕ່ຄວາມຮັບຮູ້ກ່ຽວກັບບົດກະວີຂອງທ່ານພັດເລິກເຊິ່ງ ແລະ ລະອຽດລະອໍທີ່ສຸດ. ດ້ວຍຄວາມສາມາດປະສານສຽງດົນຕີຂອງຕົນ, ບັນດາບົດກະວີໄດ້ກາຍເປັນບົດເພງທີ່ອອນຊອນ, ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມສະເທືອນໃຈ. ”
ເມື່ອສຳນວນໃນບົດກະວີໄດ້ກາຍເປັນສຳນວນໃນບົດເພງຂອງທ່ານແລ້ວ, ຍັງຄົງຮັກສາຄວາມໝາຍແລະຄຸນຄ່າເດີມໄວ້ໄດ້, ມັນໄດ້ສ້າງເປັນປະສິດທິຜົນຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງ.
ບົດເພງ Nho ve dong song tuoi tho
ປີ 2000, ນັກດົນຕີ ຮ່ວາງຮຽບ ໄດ້ຮັບລາງວັນ ໂຮ່ຈີມິນ ກ່ຽວກັບສິລະປະວັດທະນະທຳໃຫ້ບັນດາບົດ ”ສຽງຂັບຢູ່ແຄມຝັ່ງແມ່ນ້ຳຮ່ຽນເລືອງ”, ”ສາຍພູຫຼວງຕາເວັນອອກ - ສາຍພູຫຼວງຕາເວັນຕົກ”, “ໄຫວ້ຂ່ຳນັບສຸສານລຸງໂຮ່”, “ຄິດຮອດຮ່າໂນ້ຍ”. ປະຈຸບັນຜູ້ແຕ່ງບັນດາບົດເພງທີ່ມີຊື່ສຽງດັ່ງກ່າວໄດ້ລ່ວງລັບໄປແລ້ວ, ແຕ່ບັນດາບົດເພງຂອງທ່ານຍັງຄົງຍື່ນຍົງຄົງຕົວກັບການເວລາຢູ່.