(vovworld)- ໃນສະພາບຫວຽດນາມເລີ່ມຕົ້ນເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບພາກພື້ນ, ປີ 1997, ມະຫາວິທະນາໄລ ວິທະຍາສາດສັງຄົມ ແລະ ມະນຸດສາດ ຂຶ້ນກັບມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ ຮ່າໂນ້ຍ ໄດ້ສ້າງຕັ້ງພະແນກຄົ້ນຄ້ວາອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ເພື່ອບຳລຸງສ້າງປະລິຍາຕີມີຄວາມຮູ້ຮອບດ້ານກ່ຽວກັບພາກພື້ນອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້. ໃນຊຸມປີຜ່ານມາ, ພະແນກຄົ້ນຄ້ວາອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ໄດ້ປະກອບສ່ວນສະຫນອງແຫລ່ງຊັບພະຍາກອນມະນຸດຮັບໃຊ້ວິວັດການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບພາກພື້ນນັບມື້ນັບແຂງແຮງຂອງປະເທດຊາດ.
ດ້ວຍຈຸດປະສົງບຳລຸງສ້າງປະລິຍາຕີ ຄົ້ນຄ້ວາສະເພາະອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້, ພະແນກຄົ້ນຄວ້າອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ແມ່ນສະຫນອງໃຫ້ນັກຮຽນບັນດາຄວາມຮູ້ລວມກ່ຽວກັບວິຊາຄົ້ນຄ້ວາຝ່າຍຕາເວັນອອກ, ຄວາມຮູ້ພື້ນຖານ, ເປັນລະບົບ, ທັນສະໄຫມ ແລະ ເກັບກຳຂໍ້ມູນຂ່າວສານກ່ຽວກັບອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ເປັນປະຈຳ, ລວມມີ: ບັນດາບັນຫາປະຫວັດສາດ ແລະ ທັນສະໄຫມ, ບັນຫາລວມຄື: ປະຫວັດສາດ, ເສດຖະກິດ, ການເມືອງ, ວັດທະນະທຳ ຂອງພາກພື້ນ, ການພົວພັນກັບສາກົນຂອງພາກພື້ນ, ກ່ຽວກັບ ອາຊຽນ ແລະ ບັນຫາອື່ນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຖິງຫວຽດນາມ.
ດຣ ມາຍງອກຈື່, ຫົວຫນ້າພະແນກຄົ້ນຄ້ວາອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້
ພາບ:internet
|
ໃນເບື້ອງຕົ້ນ, ພະແນກຄົ້ນຄວ້າອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ພຽງແຕ່ບຳລຸງສ້າງປະລິຍາຕີ, ຫລັງຈາກນັ້ນ ນັບແຕ່ປີ 2000 ເປັນຕົ້ນມາ, ພະແນກເປີດລະບົບບຳລຸງສ້າງປະລິຍາໂທລົງເລິກຂະແຫນງຄົ້ນຄ້ວາອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ແລະ ແຕ່ປີ 2007, ດຳເນີນການບຳລຸງສ້າງປະລິຍາເອກ. ໃນວິວັດການບຳລຸງສ້າງນັ້ນ, ພະແນກຄົ້ນຄ້ວາອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ໄດ້ເຊື້ອເຊີນບັນດາຄູສອນຈາກພະແນກຄົ້ນຄ້ວາສາກົນ, ພະແນກປະຫວັດສາດຂອງໂຮງຮຽນ, ຈາກສະຖາບັນເສດຖະກິດ ແລະ ການເມືອງໂລກ, ສະຖາບັນສາສະຫນາ. ນອກນັ້ນ, ພະແນກຍັງຮ່ວມສຳພັນກັບສະຖາບັນຄົ້ນຄ້ວາອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ຂຶ້ນກັບສະຖາບັນວິທະຍາສາດສັງຄົມຫວຽດນາມໃນການບຳລຸງສ້າງປະລິຍາຕີຮອດປະລິຍາເອກ, ແນະນຳການປ້ອງກັນບົດນິພົນປະລິຍາຕີ, ປະລິຍາໂທ, ປະລິຍາເອກ. ບັນດາຄູສອນຢູ່ພະແນກໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມລາຍການແລກປ່ຽນຄູອາຈານກັບບັນດາມະຫາວິທະຍາໄລຢູ່ພາກພື້ນອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ຄື: ມະຫາວິທະຍາໄລ ມາເລເຊຍ, ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດມາເລເຊຍ, ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດສິງກະໂປ, ມະຫາວິທະຍາໄລບາງແຫ່ງຂອງໄທຄື: ຈູລາລົງກອນ, ທຳມະຊາດ, ບູຣະພາ ແລະບັນດາມະຫາວິທະຍາໄລຢູ່ພາກອີສານຂອງໄທ, ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດລາວ, ມະຫາວິທະຍາໄລກຳປູເຈຍ. ລາຍການແລກປ່ຽນນັກສຶກສາກໍແມ່ນຫນຶ່ງໃນບັນດາບຸລິມະສິດຂອງພະແນກຄົ້ນຄ້ວາອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້. ສາດສະດາຈານ, ດຣ ມາຍງອກຈື່, ຫົວຫນ້າພະແນກອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ໃນຫລັກສູດກ່ຽວກັບປະເທດໄທຂອງພະແນກຄົ້ນຄວ້າອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້, ພາຍຫລັງຮຽນຈົບປະລີຍາຕີຢູ່ພະແນກນີ້ແລ້ວ ມີນັກສຶກສາຫລາຍຄົນໄດ້ໄປຮຽນປະລິຍາໂທ, ປະລິຍາເອກຢູ່ໄທ. ແຕ່ລະປີ ພວກຂ້າພະເຈົ້າລ້ວນແຕ່ສົ່ງນັກສຶກສາຂະແຫນງຄົ້ນຄ້ວາອາຊີຕາວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ໄປຄົ້ນຄ້ວາຢູ່ບັນດາໂຮງຮຽນຂອງໄທ ແລະ ມີນັກສຶກສາໄທຈຳນວນຫນຶ່ງກໍມານີ້ເພື່ອພົວພັນແລກປ່ຽນ. ປະຈຸບັນ ພວກຂ້າພະເຈົ້າຍັງສ້າງລາຍການແລກປ່ຽນນັກສຶກສາກັບມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດສິງກະໂປ.”
ນອກນັ້ນ, ການນຳພະແນກຄົ້ນຄ້ວາອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ພວມສົ່ງເສີມການປະສານສົມທົບກັບມະຫາວິທະຍາໄລຈຳນວນຫນຶ່ງຂອງບັນດາປະເທດອາຊຽນ ຮຽບຮຽງຫລັກສູດກ່ຽວກັບອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ລວມໃຫ້ແກ່ທົ່ວພາກພື້ນ. ສາດສະດາຈານ, ດຣ ມາຍຫງອກຈື໋ ໃຫ້ຮູ້ຕື່ມອີກວ່າ:
“ປະຈຸບັນ ພວກຂ້າພະເຈົ້າ ແລະ ມະຫາວິທະຍາໄລຈຳນວນຫນຶ່ງຢູ່ ມາເລເຊຍ, ໄທ, ລາວ ພວມສ້າງຫລັກສູດລວມກ່ຽວກັບອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ໃຫ້ແກ່ພາກພື້ນ ແລະ ສິດສອດດ້ວຍພາສາອັງກິດ ແລະ ພາສາປະຈຳຖິ່ນ. ພວກຂ້າພະເຈົ້າຮັບຮູ້ຄະແນນທີ່ນັກສຶກສາຮຽນວິຊານີ້ຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລຂອງປະເທດອື່ນ ເພື່ອສ້າງເຄືອຂ່າຍການສຶກສາລວມຂອງພາກພື້ນອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້. ພວກຂ້າພະເຈົ້າເລີ່ມຜັນຂະຫຍາຍວຽກງານນີ້ ແລະ ຄິດວ່າ ນັ້ນແມ່ນວິທີເພື່ອສ້າງ ການຮ່ວມສຳພັນ.”
ພາຍຫລັງຮຽນຈົບຢູ່ພະແນກຄົ້ນຄ້ວາອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້, ນັກສຶກສາສາມາດເວົ້າພາສາອັງກິດ ແລະ ພາສາຂອງປະເທດອາຊຽນຈຳນວນຫນຶ່ງໄດ້ ພ້ອມທັງກຳໄດ້ວິທີຄົ້ນຄ້ວາພາກພື້ນ ແລະ ທັກສະໃນການພົວພັນກັບສາກົນ. ຕໍ່ຫນ້າທ່າອ່ຽງເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບພາກພື້ນນັບມື້ນັບແຂງແຮງປະຈຸບັນ, ພະແນກຄົ້ນຄ້ວາອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ໄດ້ດຶງດູດນັກສຶກສາເຂົ້າຮ່ວມເປັນຈຳນວນຫລວງຫລາຍ. ນອ້ງ ຢວານຮ່ວາງອານ, ນັກສຶກສາພະແນກຄົ້ນຄ້ວາອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ນ້ອງສົນໃຈເຖິງວິຊາຄົ້ນຄ້ວາອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ເພາະວ່າ ການພົວພັນແລກປ່ຽນຮ່ວມມືລະຫວ່າງບັນດາປະເທດອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ນັບມື້ນັບເປີດກວ້າງ ແລະ ພັດທະນາ, ພິເສດແມ່ນ ອາຊຽນພວມມຸ່ງໄປເຖິງການສ້າງປະຊາຄົມລວມໃນປີ 2015.ໃນຂະນະນັ້ນ ບັນດານັກຮຽນຄົ້ນຄ້ວາກ່ຽວກັບອາຊຽນຍັງຈຳກັດຢູ່, ສະນັ້ນ ນ້ອງຄິດວ່າ ຕົນເອງແມ່ນຊາວຫວຽດນາມ ແລະ ກໍແມ່ນພົນລະເມືອງຂອງອາຊຽນ ຍິ່ງກວ່າເວລາໃດໝົດຕ້ອງມີຄວາມເຂົ້າໃຈກ່ຽວກັບອາຊຽນ, ກ່ຽວກັບແຫ່ງທີ່ຕົນເອງພວມດຳລົງຊີວິດ. ນ້ອງຈະພະຍາຍາມຮຳ່ຮຽນດີ, ພາຍຫລັງຮຽນຈົບຖ້າມີໂອກາດນ້ອງຈະໄປຮຽນຕໍ່ປະລິຍາໂທຢູ່ປະເທດສະມາຊິກອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ຈຳນວນຫນຶ່ງ, ຫລັງຈາກນັ້ນນ້ອງຈະກັບຄືນເມືອຫວຽດນາມເພື່ອເຮັດວຽກງານກ່ຽວຂ້ອງເຖິງອາຊຽນ ຫລືບໍ່ວ່າປະເທດໃດຫນຶ່ງໃນອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້.”
ໃນ 16 ປີຜ່ານມາ, ພ້ອມກັບຄວາມານະພະຍາຍາມປ່ຽນແປງໃຫມ່ ແລະ ພັດທະນາ, ພະແນກຄົ້ນຄ້ວາອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ ພວມປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບພາກພື້ນຂອງຫວຽດນາມ ແລະ ນຳບັນດາປະເທດອາຊຽນຫຍັບມໍ່ໃກ້ກັບຫວຽດນາມກວ່າ.