(vovworld)- ອາຊຽນ ແລະ 6 ປະເທດຄູ່ເຈລະຈາ ຊື່ງລວມມີ: ອົດສະຕາລີ, ນິວເຢີແລນ, ຍີ່ປຸ່ນ, ອິນເດຍ, ສເກົາຫລີ ແລະ ຈີນ ຈະເລີ່ມຕົ້ນການເຈລະຈາສັນຍາການຄ້າເສລີ (FTA) ຂອງພາກພື້ນ. ຄາດວ່າ ຂໍ້ຕົກລົງນີ້ ຈະຖືກຍົກອອກມາໃນທ້າຍເດືອນ 11/2012 ຢູ່ ກຳປູເຈຍ, ຊື່ງແມ່ນປະທານ ອາຊຽນ. ເມື່ອໄດ້ຮັບການປະຕິບັດ, ສັນຍາການຄ້າເສລີໃຫມ່ນີ້ຈະເປີດກາລະໂອກາດໃຫມ່, ມີຄວາມຂະຫຍັນຂັນເຂື່ອນກວ່າໃຫ້ແກ່ປະເທດສະມາຊິກ ອາຊຽນ ທັງໝົດກໍຄືບັນດາປະເທດຄູ່ເຈລະຈາຂອງ ອາຊຽນ.
ກອງປະຊຸມທາບທາມຄຳເຫັນລະຫວ່າງລັດຖະມົນຕີເສດຖະກິດ ອາຊຽນ ແລະ ບັນດາປະເທດຄູ່ເຈລະຈາ
ພາບ:TTXVN |
ສັນຍາການຄ້າເສລີລວມຂອງພາກພື້ນໂດຍທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ ອາຊຽນ ສຸຣິນ ພິດສຸວັນ ປະກາດຢ່າງເປັນທາງການໃນທ້າຍອາທິດຜ່ານມາ ທີ່ເວທີປາໄສວິສາຫະກິດ ອາຊີ - ເອີລົບ ຄັ້ງທີ 13 ຊື່ງຈັດຂຶ້ນຢູ່ນະຄອນຫລວງ ວຽງຈັນ. ຕາມທ່ານ ສຸຣິນ ພິດສຸວັນ ແລ້ວ, ການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືເສດຖະກິດຮອບດ້ານໃນພາກພື້ນ ແມ່ນສ່ວນຫນຶ່ງໃນໂຄງປະກອບການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືເສດຖະກິດຂອງ ອາຊຽນ. ມາຮອດປະຈຸບັນ, ອາຊຽນ ໄດ້ລົງນາມໃນສັນຍາການຄ້າເສລີ 5 ສະບັບ ກັບ 6 ປະເທດຄູ່ເຈລະຈາ (ໃນນັ້ນມີສັນຍາການຄ້າເສລີລວມກັບ ອົດສະຕາລີ ແລະ ນິວເຊີແລນ). ສັນຍາ FTA ລວມໄດ້ຮັບການເລີ່ມຕົ້ນແມ່ນຄວາມຈຳເປັນໃນໄລຍະປະຈຸບັນ ເພາະວ່າ ອາຊຽນ ພວມຕ້ອງການຄວາມມານະພະຍາຍາມຈາກບັນດາຄູ່ຮ່ວມມື ຄູ່ເຈລະຈາຂອງຕົນໃນສະພາບພວມມານະພະຍາຍາມສູ້ຊົນສ້າງຕັ້ງປະຊາຄົມລວມໃນປີ 2015. ສັນຍາການຄ້າເສລີລວມຈະແມ່ນການກະທຳຢ່າງແຂງແຮງກວ່າເພື່ອຊຸກຍູ້ພາກພື້ນເສດຖະກິດພັດທະນາຢ່າງຂະຫຍັນຂັນເຂື່ອນກວ່າໃນອະນາຄົດ. ທ່ານ ສຸຣີນ ພິດສຸວັນ ເລຂາທິການໃຫຍ່ ອາຊຽນ ຊີ້ແຈງວ່າ:
“ອາຊຽນ ແມ່ນພື້ນຖານເສດຖະກິດໃຫຍ່ອັນດັບ 3 ຢູ່ ອາຊີຕາເວັນອອກ. ອາຊຽນ ຈະມີປະຊາຄົມຂອງຕົນໃນປີ 2015 ດ້ວຍ 3 ເສົາຄ້ຳຕົ້ນຕໍ ແລະ ອາຊຽນມີຜູ້ອຸປະໂພກບໍລິໂພກນັບຮ້ອຍລ້ານຄົນ. ອາຊຽນ ຮັບຮູ້ໄດ້ຄວາມຮັບຜິດຊອບນັ້ນ ແລະ ປາດຖະຫນາວ່າ ອາຊຽນ ອາດຈະກ່ຽວພັນເຖິງວິວັດການແລກປ່ຽນການຄ້າໃນທົ່ວໂລກຫລາຍກວ່າ.”
ໃນໄລຍະຜ່ານມາ, ບັນດາສັນຍາ FTA ຊື່ງໄດ້ລົງນາມລະຫວ່າງ ອາຊຽນ ກັບແຕ່ລະປະເທດຄູ່ຮ່ວມມື, ຄູ່ເຈລະຈາ ໄດ້ ແລະ ພວມຜັນຂະຫຍາຍຄຸນປະໂຫຍດ, ນຳມາເຊິ່ງບັນດາໝາກຜົນອັນຕັ້ງຫນ້າ. ບັນດາສັນຍາດັ່ງກ່າວໄດ້ສ້າງຄວາມສະດວກ ແລະ ຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມືຂອງບັນດາຝ່າຍໃນບັນດາຂົງເຂດຄື: ແລກປ່ຽນສິນຄ້າ, ບໍລິການ, ການລົງທຶນ, ບໍລິການການເງິນ, ໂທລະຄົມມະນາຄົມ, ເຄື່ອງເອເລັກໂຕນິກ, ຊັບສິນທາງປັນຍາ, ນະໂຍບາຍແກ້ງແຍ້ງ ແລະ ການຮ່ວມມືທາງດ້ານເສດຖະກິດ. ຜ່ານບັນດາ ສັນຍາ FTA ນີ້, ພາກພື້ນ ອາຊຽນ ໄດ້ສຳພັດກັບເຕັກໂນໂລຊີຂອງບັນດາປະເທດນອກພາກພື້ນ, ໃນຂະນະນັ້ນບັນດາປະເທດຄູ່ຮ່ວມມືຄູ່ເຈລະຈາໄດ້ສຳພັດກັບຕະຫລາດທີ່ມີພົນລະເມືອງກວ່າ 600 ລ້ານຄົນຂອງ 10 ປະເທດສະມາຊິກອາຊຽນ. ສຳລັບແຕ່ລະປະເທດສະມາຊິກ ອາຊຽນ, FTA ເປີດປະຕູໃຫ້ແກ່ຜະລິດຕະພັນຕ່າງໆຂອງຕົນໄດ້ສຳພັດກັບຕະຫລາດບັນດາປະເທດຢ່າງງ່າຍດາຍກວ່າ. ຍ້ອນມີຄຳໝັ້ນສັນຍາກ່ຽວກັບການເປີດກວ້າງຕະຫລາດຕາມສັນຍາ FTA ໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ສະພາບແລກປ່ຽນສິນຄ້າຢ່າງສະດວກກວ່າ, ຊຸກຍູ້ການແລກປ່ຽນສິນຄ້າ ແລະ ບໍລິການ, ເພື່ອນຳມາເຊິ່ງຜົນປະໂຫຍດທາງດ້ານເສດຖະກິດໃຫ້ແກ່ສອງຝ່າຍ. ຄວາມຈິງແລ້ວ,ໃນ 2 ປີແຫ່ງການຜັນຂະຫຍາຍສັນຍາ FTA ລະຫວ່າງ ອາຊຽນ ແລະ ອົດສະຕາລີ - ນິວເຊີແລນ, ດຣ Ganeshan Wignaraja ຜູ້ຊ່ຽວຊານເສດຖະກິດ ຜູ້ອຳນວຍການທະນາຄານພັດທະນາອາຊີ ຖືວ່າ:
“ການແລກປ່ຽນດ້ານການຄ້າ ລະຫວ່າງ ອາຊຽນ ແລະ ອົດສະຕາລີ ນີວເຊີແລນ ໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງນັບແຕ່ເມື່ອສອງປະເທດລົງນາມໃນສັນຍາການຄ້າເສລີ FTA. ແຕ່ນັ້ນພຽງແຕ່ແມ່ນການເລີ່ມຕົ້ນໃນເບື້ອງຕົ້ນ. ກາລະໂອກາດຮ່ວມມືເສດຖະກິດລະຫວ່າງ ອາຊຽນ ແລະ ອົດສະຕາລີ, ນິວເຊີແລນ ຍັງໃຫຍ່ຫລວງຢູ່. ຖ້າສັງເກດທ່າອ່ຽງປະຈຸບັນ, ໃນເວລາ 10 ປີຈະມາເຖິງ, ແງ່ຫວັງການແລກປ່ຽນດ້ານການຄ້າ ອາຊຽນ, ອົດສະຕາລີ ແລະ ນິວເຊີແລນ ອາດຈະຂຶ້ນເຖິງ 150 -200 ຕື້ USD, ປະກອບສ່ວນອັນໃຫຍ່ຫລວງໃຫ້ແກ່ການຄ້າທົ່ວໂລກ.”
ອາດຈະເຫັນວ່າ, ດ້ວຍຄຸນຄ່າດ້ານຍຸດທະສາດ, ການເມືອງ ແລະ ເສດຖະກິດນັບມື້ນັບເພີ່ມຂຶ້ນ, ອາຊຽນ ພວມໄດ້ຮັບຖືວ່າແມ່ນປະຕູອອກສູ່ຕ່າງປະເທດເພື່ອສຳພັດ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍຜົນສະທ້ອນຂອງຕົນຢູ່ ອາຊີ ນັບທັງເສດຖະກິດ, ການຄ້າ ແລະ ຄວາມໝັ້ນຄົງ. ຕາມການປະກາດຫວ່າງແລ້ວນີ້ຂອງທະນາຄານພັດທະນາອາຊີ ADB ແລ້ວ, ລະດັບການຈະເລີນເຕີບໂຕເສດຖະກິດຂອງບັນດາປະເທດພາຍໃນກຸ່ມ ອາຊຽນຄື: ອິນໂດເນເຊຍ, ຫວຽດນາມ, ຟິລີບຟິນ, ມາເລເຊຍ, ໄທ, ສິງກະໂປ ເຖິງວ່າຖືກຜົນສະທ້ອນຈາກວິກິດການການເງິນທົ່ວໂລກ ແຕ່ໃນປີນີ້ອາດຈະບັນລຸລະດັບດີພໍສົມຄວນ. ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ ເລື່ອງລັດຖະບານບັນດາປະເທດ ອາຊຽນ ສືບຕໍ່ຢືດໝັ້ນບັນດານະໂຍບາຍປະຕິຮູບ ແລະ ພັດທະນາເສດຖະກິດ ແມ່ນເງື່ອນໄຂສະດວກເພື່ອໃຫ້ພາກພື້ນນີ້ສືບຕໍ່ກາຍເປັນສະຖານທີ່ລົງທຶນຢ່າງປອດໄພໃຫ້ແກ່ແຫລ່ງທຶນທົ່ວໂລກ.
ຕະຫລາດລວມ, ເຂດເສດຖະກິດລວມແມ່ນຈຸດໝາຍສຳຄັນໃນເສົາຄ້ຳປະຊາຄົມເສດຖະກິດ ອາຊຽນ. ເລື່ອງເລີ່ມຕົ້ນຂໍ້ຕົກລົງການຄ້າເສລີລວມລະຫວ່າງ ອາຊຽນ ແລະ ບັນດາປະເທດຄູ່ຮ່ວມມື,ຄູ່ເຈລະຈາແມ່ນບາດກ້າວໃນວິວັດການເຊື່ອມໂຍງຂອງອາຊຽນ.