สโมสรเพลงทำนองแทนและพิณติ๋งในเขตที่ราบสูงเตยเงวียน
Hoàng Hiền -  
(VOVWORLD) - เพลงทำนองแทนและพิณติ๋งเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ในชีวิตทางจิตใจและเป็นสิ่งที่ประชาชนชนเผ่าไตและชนเผ่าหนุ่งในจังหวัดต่างๆทางภาคเหนือเวียดนาม เช่น จังหวัดกาวบั่ง บั๊กก๋าน ห่ายางและเตวียนกวางได้นำติดตัวไปเพื่อจะได้ไม่ลืมรากเหง้าเมื่อไปตั้งถิ่นฐานในท้องถิ่นอื่น ซึ่งทำให้มีการจัดตั้งสโมสรเพลงทำนองแทนและพิณติ๋งในท้องถิ่นหลายแห่งทั่วประเทศ รวมทั้งเขตที่ราบสูงเตยเงวียนเพื่อเชื่อมโยงประชาชนชนเผ่าไตและชนเผ่าหนุ่งในท้องถิ่น
สโมสรเพลงทำนองแทนและพิณติ๋งเขตที่ราบสูงเตยเงวียน |
สโมสรเพลงทำนองแทนและพิณติ๋งเขตที่ราบสูงเตยเงวียนได้รับการจัดตั้งเมื่อปี 2013 ซึ่งในตอนนั้น มีสมาชิกหลากหลายวัย รวม 13คน โดยเป็นชนเผ่าไตและหนุ่งจากจังหวัดต่างๆในภาคเหนือ เช่น กาวบั่ง บั๊กก๋าน เตวียนกวางและหล่างเซิน เป็นต้นที่ไปตั้งถิ่นฐานใหม่ในจังหวัดดั๊กลั๊กในช่วงปี 1980-1990 ความคิดถึงบ้านเกิดทำให้พวกเขากระเถิบเข้าใกล้กันมากขึ้น โดยชมรมชนเผ่าไตและหนุ่งได้ร้องเพลงทำนองแทนและเล่นพิณติ๋งเพื่อคลายความคิดถึงบ้านทำให้มีการจัดตั้งสโมสรเพลงทำนองแทนและพิณติ๋งเพื่อสร้างโอกาสให้สมาชิกได้พบปะสังสรรค์และฝึกร้องเพลงกัน นาย หว่างวันแถ่ง ชนเผ่าหนุ่ง มีบ้านเกิดที่ตำบลห่งเหวียด อำเภอหว่าอาน จังหวัดกาวบั่งที่ได้ย้ายไปอยู่อาศัยกับครอบครัวในเขตที่ราบสูงเตยเงวียนมานานแล้ว ถึงแม้ปีนี้ จะอายุ 76ปี แต่ก็ยังคงขี่รถมอเตอร์ไซค์จากอำเภอกือกูอินไปเข้าร่วมกิจกรรมประจำเดือนของสโมสรฯในเมืองบวนเมถวด โดยเขาได้เริ่มเรียนการร้องเพลงทำนองแทนและเล่นพิณติ๋งเมื่อปี 2017“เพราะเป็นชนเผ่าไตและชนเผ่าหนุ่งจึงต้องฝึกเล่นพิณติ๋งให้ได้ ผมได้ซื้อพิณติ๋งไว้หัดเล่นเป็นเวลา 2- 3 ปีถึงจะสามารถเล่นพิณติ๋งเป็น แต่สิ่งที่ชอบที่สุดคือการเขียนเนื้อร้องเกี่ยวกับวิถีชีวิตใหม่ให้แก่เพลงทำนองแทน โดยผมได้เขียนบทเพลง 5-6 บทแล้ว บทเพลงส่วนใหญ่กล่าวถึงน้ำใจและความสัมพันธ์ระหว่างเขตเหวียดบั๊กและเขตที่ราบสูงเตยเงวียนทั้งในช่วงสงครามและในการสร้างหมู่บ้านใหม่”
เขตที่ราบสูงเตยเงวียนมีชนเผ่าไตและหนุ่งอาศัยเกือบ 5หมื่นคน แม้การร้องเพลงทำนองแทนและเล่นพิณติ๋งในเขตนี้ได้พัฒนาอย่างเข้มแข็งผ่านการจัดตั้งสโมสรเพลงทำนองแทนและพิณติ๋งจำนวนมาก แต่ก็ประสบอุปสรรคต่างๆ นาย ด่ามดึ๊กชิ้ง รองหัวหน้าสโมสรเพลงทำนองแทนและพิณติ๋งบวนเมถวดได้เผยว่า“สิ่งที่ยากที่สุดคือสโมสรเพลงทำนองแทนและพิณติ๋งบวนเมถวดเพิ่งได้รับการก่อตั้ง ซึ่งการรวบรวมเพลงทำนองแทนโบราณมีไม่มากนัก สองคือคนรุ่นใหม่ที่รู้จักเกี่ยวกับเพลงทำนองแทนและพิณติ๋ง รวมทั้งวัฒนธรรมของชนเผ่าไตและหนุ่งมีน้อยมากในขณะที่การสอนการร้องเพลงทำนองแทนประสบความยากลำบากต่างๆ พวกเรากำลังวางแผนสอนการร้องเพลงทำนองแทนและเล่นพิณติ๋งให้แก่ยุวชนและเยาวชนเพื่ออนุรักษ์และส่งเสริมวัฒนธรรมของชนเผ่าไตและหนุ่งในเขตที่ราบสูงเตยเงวียน”
การฝึกร้องเพลงทำนองแทนของสมาชิกในสโมสรฯ |
ภายใต้การสนับสนุนจากศูนย์วัฒนธรรม กีฬาและการท่องเที่ยวเมืองบวนเมถวด สโมสรฯนับวันมีสมาชิกเพิ่มขึ้น มีช่างศิลป์ที่สามารถทำพิณติ๋ง มีนักร้องเพลงทำนองแทนและผู้ที่มีความรู้เกี่ยวกับดนตรีและพร้อมช่วยเหลือสมาชิกคนอื่นในการเรียนการร้องเพลงทำนองแทนและเล่นพิณติ๋ง โดยสมาชิกทุกคนเข้าร่วมกิจกรรมประจำเดือนของสโมสรฯในเมืองบวนเมถวดเพื่อฝึกร้องเพลง อีกทั้งพบปะสังสรรค์และไปเยี่ยมเยือนกัน นอกจากนี้ ยังมีการสร้าง fanpage Facebook “สโมสรเพลงทำนองแทนและพิณติ๋งบวนเมถวด”เพื่อสนับสนุนการสื่อสารภายในกลุ่ม อีกทั้งแลกเปลี่ยนประสบการณ์และเชื่อมโยงกับชมรมชนเผ่าไตและหนุ่งในนครโฮจิมินห์ เขตตะวันออกภาคใต้และในภาคเหนือ นาง ลวนถิเลียน หัวหน้าสโมสรการร้องเพลงทำนองแทนสังกัดศูนย์วัฒนธรรม กีฬาและการท่องเที่ยวเมืองบวนเมถวด จังหวัดดั๊กลั๊กได้เผยว่า“ต้องพยายามผลักดันให้มีการแสดงการร้องเพลงทำนองแทนและเล่นพิณติ๋งในเขตที่ราบสูงเตยเงวียนและจังหวัดดั๊กลั๊ก พวกเราหวังว่า จะมีการแสดงการร้องเพลงทำนองแทนควบคู่กับการตีฆ้องของชนเผ่าเอเดในงานเทศกาลต่างๆและหวังว่า หน่วยงานที่เกี่ยวข้องจะให้ความสนใจต่อการอนุรักษ์เอกลักษณ์วัฒนธรรมของชนกลุ่มน้อยเผ่าต่างๆในท้องถิ่น”
เมื่อปี 2019 การร้องเพลงทำนองแทนของชนเผ่าไตและหนุ่งของเวียดนามได้รับการรับรองให้เป็นมรดกวัฒนธรรมนามธรรมของมนุษยชาติจากองค์การยูเนสโก นี่เป็นข่าวที่น่ายินดีแต่ก็ต้องตั้งคำถามว่า ต้องทำอย่างไรเพื่อสามารถทำการอนุรักษ์และส่งเสริมคุณค่าของการร้องเพลงทำนองแทนให้สมกับการเป็นมรดกวัฒนธรรมนามธรรมของมนุษยชาติ ซึ่งสมาชิกสโมสรเพลงทำนองแทนและพิณติ๋งบวนเมถวดกำลังร่วมกับชมรมชนเผ่าไตและหนุ่งในทั่วประเทศเพื่อมีส่วนร่วมอนุรักษ์ศิลปะแขนงนี้ในท้องถิ่นอย่างมีประสิทธิภาพ.
Hoàng Hiền