ศิลปะการแสดงหุ่นกระบอกน้ำสามารถดึงดูดใจผู้ชมทุกเพศทุกวัย

หมู่บ้านด่าวถูกเป็นท้องถิ่นที่มีวัฒนธรรมพื้นเมืองอันหลากหลายของภาคเหนือเวียดนาม โดยเฉพาะศิลปะการแสดงหุ่นกระบอกน้ำที่มีมานานเกือบ 300 ปี โดยผู้ที่ริเริ่มและทุ่มเทการถ่ายทอดเผยแพร่ศิลปะพื้นเมืองนี้ให้ชนรุ่นหลังคือขุนนางเหงียนดังวิงห์ ซึ่งก็เป็นชาวบ้านด่าวถูก และชาวบ้านได้ขอให้รัชกาลสมัยของกษัตริย์เลอี๊ตงทรงยกย่องให้เป็นเทพประจำหมู่บ้านและมีการตั้งศิลาจารึกเมื่อปี 1735 นับตั้งแต่นั้นมา ในทุกๆปี ชาวบ้านด่าวถูกจึงจัดพิธีสักการะบูชาในวันที่ 24 เดือนสองตามจันทรคติซึ่งเป็นวันถึงแก่อสัญกรรมของขุนนางเหงียนดังวิงห์ เพื่อแสดงถึงความสำนึกในบุณคุญของขุนนางผู้นี้

ชาวบ้านด่าวถูกมักจะประดิษฐ์หุ่นกระบอกด้วยตนเอง หุ่นกระบอกแต่ละตัวสูงประมาณ 30-40 เซนติเมตร ทำจากไม้ และทาสีกันน้ำ โดยจะประดิษฐ์หุ่นตามรูปร่างของตัวละครและสัตว์ในเรื่องราวต่างๆที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของชาวบ้าน เช่น การทำนา การเลี้ยงควาย จับปลา การละเล่นพื้นบ้านต่างๆ และตำนานต่างๆของเวียดนาม คุณดิงหิวตื๋อ สมาชิกของคณะแสดงหุ่นกระบอกน้ำด่าวถูก ซึ่งทำการแสดงมากว่า 30 ปีแสดงความคิดเห็นว่า “ตอนยังเป็นเด็ก ผมเคยดูคนรุ่นครูเชิดหุ่นกระบอกน้ำ ทำให้รู้สึกหลงใหลและตัดสินใจสานต่ออาชีพนี้ ในตอนแรก ต้องฝึกการเคลื่อนไหวง่ายๆก่อน ฝึกแสดงบนบกก่อนที่จะฝึกในน้ำ ในขณะที่แสดงต้องมีความใส่ใจเพื่อให้การเคลื่อนไหวของตนเข้ากับจังหวะ”

ปัจจุบันนี้ คณะแสดงหุ่นกระบอกน้ำของด่าวถูกมีสมาชิกกว่า 30 คน ซึ่งศิลปินที่มีอายุมากที่สุดคืออายุ 70 ปีกว่าและน้อยที่สุดคือนักเรียนมัธยม ตารางกำหนดการในการจัดแสดงของคณะฯก็มีอย่างน้อย 1 รอบต่อวัน โดยเฉพาะตั้งแต่วันที่ 2 เดือนอ้ายตามจันทรคติ คณะฯต้องแสดงหลายรอบให้ชาวบ้านและนักท่องเที่ยวได้รับชม ซึ่งนี่เป็นแรงจูงใจให้เยาวชนในหมู่บ้านผูกพันและสานต่ออาชีพของบรรพบุรุษ นายดิงหว่างเวิน ที่เข้าเป็นสมาชิกของคณะตั้งแต่ตอนอายุ 15 ปีเผยว่า “ผมเป็นชาวบ้านด่าวถูกจึงชอบหุ่นกระบอกน้ำตั้งแต่ตอนเป็นเด็ก แล้วก็หลงใหลและขอสมัครเข้าเป็นสมาชิกเพื่อรักษาอาชีพพื้นเมืองของบรรพบุรุษ ส่วนผู้ชมก็ชอบเรื่องสนุกสนานและตำนานต่างๆ เช่น “นายแถกแซงตีงูหลามยักษ์” เป็นต้น”

สมาชิกส่วนใหญ่ชอบหุ่นกระบอกน้ำตั้งแต่ตอนเป็นเด็ก

ในระหว่างการชมหุ่นกระบอกน้ำ ผู้ชมจะได้ฟังเพลงพื้นเมืองที่ไพเราะของหมู่บ้านด่าวถูกอีกด้วย  ส่วนคณะแสดงหุ่นกระบอกน้ำของหมู่บ้านด่าวถูกได้พยายามคิดค้นการแสดงใหม่ๆอยู่เรื่อยๆเพื่อดึงดูดความสนใจของผู้ชมมากขึ้น นอกจากนี้ยังร่วมมือกับบริษัทนำเที่ยวต่างๆทั้งภายในและต่างประเทศเพื่อประชาสัมพันธ์การเชิดหุ่นกระบอกน้ำของหมู่บ้านผ่านทางโทรทัศน์ เว็บไซต์ด้านการท่องเที่ยวและวัฒนธรรม เพื่อดึงดูดให้นักท่องเที่ยวมาชมการเชิดหุ่นกระบอกน้ำที่หมู่บ้าน นายเหงียนห่งด่าย ผู้อำนวยการบริษัทนำเที่ยว FPT Travel เผยว่า “นี่คือสถานที่ท่องเที่ยวด้านวัฒนธรรมที่ดึงดูดใจนักท่องเที่ยวเป็นอย่างมาก เราได้จัดทัวร์ชมการแสดงหุ่นกระบอกน้ำในเส้นทางท่องเที่ยวรอบๆ อำเภอดงแองและกรุงฮานอย”

ในตลอดเกือบ 300 ปีที่ผ่านมา ชาวบ้านด่าวถูกได้พยายามรักษาอาชีพและศิลปะการแสดงพื้นเมืองนี้เหมือนสมบัติอันล้ำค่าของหมู่บ้าน ตระกูลต่างๆก็มีศิลปินเชิดหุ่นกระบอกน้ำถึง 5 รุ่น ซึ่งสืบทอดเคล็ดลับอาชีพให้แก่คนรุ่นหลังเพื่อร่วมกันฟันฝ่าอุปสรรคและเปลี่ยนแปลงใหม่เพื่อตอบสนองความต้องการในยุคแห่งการผสมผสานในปัจจุบัน.