Mức thuế chống bán phá giá cao ảnh hưởng đến người nuôi cá da trơn (Ảnh: internet)

Theo quyết định của DOC, thuế suất đánh vào mặt hàng cá tra, cá ba sa filet đông lạnh của các doanh nghiệp Việt Nam sẽ tăng hàng chục lần, từ vài cent/kg lên tới vài chục cent hoặc vài USD/kg. Đơn cử như, doanh nghiệp Vĩnh Hoàn, đơn vị có doanh số lớn nhất về xuất khẩu cá tra, cá ba sa vào thị trường nước này, từng được hưởng thuế suất 0%, tới đây sẽ phải chịu thuế ở mức 0,19 USD/kg. 16 doanh nghiệp khác của Việt Nam, trong đó có các công ty Bình An, Hùng Vương, Cadovimex, Anvifish, Docifish... cũng sẽ phải chịu mức thuế cao hơn từ 0,77 USD tới 3,87 USD/kg. Tính trung bình mỗi kg cá tra, người nuôi cá Việt Nam lỗ 2.000 – 3.000 đồng/kg do giá đầu vào tăng mạnh, trong khi giá bán ngày càng thấp. Nếu giá cá tra xuất khẩu tiếp tục giảm, lại gánh thêm thuế chống phá giá sẽ làm cho các doanh nghiệp đầu tư nuôi cá nguyên liệu bị thiệt hại kép. Lúc đó, người nuôi cá tra, cá ba sa ở Đồng bằng sông Cửu Long phải bỏ nghề vì giá bán không đủ chi phí sản xuất. Thông tin tính thuế chống bán phá giá đối với cá tra, cá ba sa Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ thêm một lần nữa tạo sự lo lắng cho người nuôi cá. Ông Trần Văn Trung, người nuôi cá tra ở Châu Phú, tỉnh An Giang, cho biết: “Lỗ 2 năm liền nông dân chịu không nổi. Có người không chịu được nên bỏ nghề nuôi. Một số hộ thì còn gắng gượng. Hiện nay giá thức ăn nguyên liệu đang lên, chi phí thuốc men, con giống, lãi suất ngân hàng...  nên bị lỗ”.

Như vậy, khó khăn từ khâu đầu tiên tại các bè nuôi sẽ tạo ra phản ứng liên hoàn, gây ảnh hưởng không nhỏ tới khâu sản xuất, chế biến tại các doanh nghiệp chuyên thu mua, sản xuất và xuất khẩu cá tra, cá basa filet Việt Nam. 

Trở lại với quyết định cuối cùng của đợt xem xét hành chính lần thứ 8 ngày 14/03 mới đây, DOC đã căn cứ vào nghiên cứu về giá của Chính phủ Indonesia để tính toán giá cá tra sống nguyên con dùng chế biến filet. Nghiên cứu này không căn cứ vào giá thực tế, chỉ dựa vào giá trung bình của cả nước, được tính toán từ số liệu một vài địa phương, dẫn đến chênh lệch lớn về giá đối với sản phẩm cá da trơn. Trưởng Đại diện Thương vụ Việt Nam tại Mỹ, ông Đào Trần Nhân, cho rằng: “Tôi nghĩ, đã có tác động của sự vận động rất mạnh của các nhóm lợi ích của Hoa Kỳ. Cụ thể, Hiệp hội cá nheo Hoa Kỳ đã vận động hành lang rất mạnh để Bộ Thương mại Hoa Kỳ tìm mọi cách thay đổi nước thay thế từ Bangladesh sang Indonesia nhằm tăng thuế để ngăn cản cá tra và cá basa của Việt Nam cạnh tranh với cá nheo của Mỹ trên thị trường này”.

Quyết định của Bộ Thương mại Mỹ gây khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu cá da trơn VN (Ảnh: internet)