Tổng thống Ireland Michael Daniel Higgins đang thực hiện chuyến thăm cấp nhà nước Việt Nam theo lời mời của Chủ tịch nước Trần Đại Quang. Diễn ra từ ngày 5 đến 14/11, chuyến thăm cấp cao này nhằm đánh dấu 20 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam - Ireland (1996-2016) và mở ra một giai đoạn phát triển mới trong quan hệ hợp tác giữa hai nước.

Đây là chuyến thăm cấp nhà nước đầu tiên của một nguyên thủ Ireland đến Việt Nam. Điều này thể hiện chính sách ưu tiên của Ireland trong việc thúc đẩy quan hệ hợp tác với Việt Nam.

Lễ đón Tổng thống Ireland Michael D. Higgins và Phu nhân tại sân bay quốc tế Nội Bài.

Dấu ấn chặng đường 20 năm thiết lập quan hệ ngoại giao

Việt Nam và Ireland thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 5/4/1996. Sau 20 năm chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao, mối quan hệ hợp tác, hữu nghị giữa Việt Nam và Ireland đã gặt hái nhiều thành tựu. Hai bên thường xuyên trao đổi một số đoàn cấp cao và phối hợp tốt tại các diễn đàn quốc tế.

Quan hệ thương mại giữa hai nước đang gia tăng với tốc độ nhanh. Nếu như năm 2015, kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước mới đạt 402 triệu USD thì chỉ trong chín tháng đầu năm 2016 đã đạt gần 800 triệu USD. Các sản phẩm chủ yếu của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Ireland là gỗ và sản phẩm gỗ, giày dép các loại, hàng dệt may...Hiện, Ireland có 17 dự án đầu tư tại Việt Nam. Một số công ty Ireland có mặt tại Việt Nam từ đầu những năm 1990, điển hình như EBS International của ngành điện lực Ireland. Hai nước có quan hệ hợp tác phát triển mạnh nhất là trong lĩnh vực năng lượng và điện lực. Việt Nam hiện là quốc gia châu Á duy nhất trong số 9 nước đối tác ưu tiên nhận viện trợ phát triển của Chính phủ Ireland. Nguồn vốn viện trợ phát triển của Ireland dành ưu tiên cho các lĩnh vực hỗ trợ giảm nghèo, phát triển khu vực tư nhân Mekong, hỗ trợ chuyển đổi kinh tế và phát triển khu vực tư nhân, tăng cường năng lực của các cơ quan dân cử, triển khai sáng kiến “Một Liên hợp quốc” tại Việt Nam, hỗ trợ các chương trình, dự án thực hiện tại các địa phương...

Năm 2011, trong chuyến thăm Việt Nam của Bộ trưởng Thương mại và Phát triển Ireland, phía Ireland công bố Chiến lược Quốc gia về Hợp tác phát triển Việt Nam – Ireland giai đoạn 2011 - 2015 với tổng trị giá 55 triệu Euro. Mục tiêu tổng quát là nhằm hỗ trợ thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế xã hội giai đoạn 2011 - 2015 của Chính phủ Việt Nam và sắp tới đây Chính phủ Ireland công bố Chiến lược quốc gia về hợp tác phát triển với Việt Nam giai đoạn 2017 - 2020.

Trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo, hai nước cũng đang tích cực kết nối hợp tác. Trong những năm qua Ireland đã cung cấp cho Việt Nam khoảng 185 suất học bổng thông qua hai chương trình: Chương trình học bổng toàn phần Irish Aid (IDEAS 1) được triển khai từ 2009, dành cho các ngành thạc sỹ về quản trị kinh doanh, tài chính, kinh tế, marketing, quản lý dự án, kinh doanh quốc tế và Chương trình học bổng kỹ thuật Irish Aid (IDEAS 2) triển khai từ 2013, chủ yếu dành cho các ngành thạc sỹ về kỹ thuật như công nghệ thông tin, khoa học máy tính, kỹ thuật, dược, ngôn ngữ ứng dụng. Cộng đồng người Việt Nam tại Ireland hiện có khoảng 4.000 người, hòa nhập tốt với sở tại và luôn hướng về đất nước.

Hai bên đang thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực khắc phục hậu quả bom mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh, hợp tác xử lý hậu quả chất độc da cam, tìm kiếm cứu nạn. Trong lĩnh vực nông nghiệp, tháng 9 vừa qua, Việt Nam đề xuất 4 lĩnh vực thúc đẩy hợp tác với Ireland thời gian tới bao gồm: Đào tạo quản lý nền nông nghiệp hiện đại; chia sẻ kinh nghiệm phát triển nền nông nghiệp hữu cơ; xây dựng hệ thống quản lý thực phẩm nông sản an toàn; truy xuất nguồn gốc và xúc tiến đẩy mạnh đầu tư phát triển hợp tác về chăn nuôi bò. 

Mở ra giai đoạn hợp tác mới

Trong chuyến thăm Việt Nam lần này, Tổng thống Michael Daniel Higgins có cuộc hội đàm với Chủ tịch nước Trần Đại Quang, hội kiến với các nhà lãnh đạo Việt Nam. Tổng thống Higgins cũng đi thăm các dự án rà phá bom mìn và xóa đói giảm nghèo do Ireland tài trợ tại Huế và Quảng Trị, thăm thành phố Hồ Chí Minh. Dự kiến, dịp này, hai nước ký kết văn kiện hợp tác ở lĩnh vực giáo dục -đào tạo và hai dự án phát triển năng lượng tái tạo (điện gió) tại Bình Thuận và Sóc Trăng do doanh nghiệp của Ireland đầu tư.