Nhà máy lọc dầu Dung Quất - Ảnh: Báo Công lý

Mục tiêu đến năm 2020 đưa Việt Nam cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại đã được xác định từ Đại hội VIII của Đảng. Trên thực tế, 20 năm qua, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đã nỗ lực phấn đấu thực hiện mục tiêu này. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khách quan, chủ quan nên nhiều chỉ tiêu, tiêu chí trong mục tiêu trên không đạt được.

Đảng đánh giá đúng sự thật

Theo các chuyên gia nghiên cứu, có 9 thành tựu và 10 hạn chế của tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam thời gian qua. Trong đó, những thành tựu quan trọng nhất là nông nghiệp, nông dân, nông thôn được quan tâm thúc đẩy theo hướng đồng bộ, bền vững; tỷ trọng các ngành công nghiệp, xây dựng và dịch vụ tăng nhanh. Nhưng những thành tựu nổi trội trên chưa đủ kéo giảm 10 hạn chế khi đất nước tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Trong đó, đáng chú ý là cơ cấu kinh tế chuyển dịch chậm và vẫn còn lạc hậu; công nghiệp hóa, hiện đại hóa thiên về phát triển theo chiều rộng; tốc độ đổi mới công nghệ còn thấp, không đồng đều.

Nhiều đại biểu dự Đại hội Đảng lần thứ XII cho rằng việc Đảng CSVN thẳng thắn thừa nhận không đạt được nhiều chỉ tiêu, tiêu chí trong mục tiêu đến năm 2020 đưa Việt Nam cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại là Đảng đã nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật. Đại biểu Đặng Quốc Vinh, đoàn đại biểu tỉnh Hà Tĩnh, cho rằng: “Đây là đánh giá rất thẳng thắn, nghiêm túc của Đảng. Còn vì sao không đạt được thì trong thảo luận chúng tôi đã đề xuất phải đánh giá cho kỹ là do nguyên nhân khách quan hay chủ quan. Tôi rất mừng là Đảng đã nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, không né tránh. Đảng làm được như vậy thì tôi tin  Đảng CSVN sẽ tiếp tục tiến lên.”

Phải có tầm  nhìn dài hạn

Đại biểu Trương Giang Long, đoàn đại biểu Bộ Công an, cho rằng mục tiêu “đưa Việt Nam sớm trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại" là  đích đến của một quá trình phấn đấu liên tục, trong đó có việc kế thừa và phát triển thành tựu của 30 năm đổi mới. Vì vậy, định hướng chính sách và giải pháp cho mục tiêu đó phải trên cơ sở tầm nhìn dài hạn. Trước mắt, đột phá quan trọng và có tính quyết định vẫn là phải tập trung vào đầu tư, khai thác tốt nhất nguồn lực con người. Bởi chính nguồn lực con người là nguồn tài nguyên góp phần tạo ra sự đột phá. Cùng với đó, phải ưu tiên phát triển khoa học công nghệ và ứng dụng những thành tựu khoa học công nghệ của nhân loại vào quá trình phát triển của đất nước: “Lĩnh vực này cần phải có những biện pháp như đã đề xuất trong văn kiện là cần phải đi tắt, đón đầu. Thậm chí theo quan điểm cá nhân của tôi, cần thiết phải đi nhanh hơn để nhanh chóng ứng dụng có hiệu quả nhất những thành tựu khoa học, công nghệ của thế giới. Qua đó, vận dụng vào khai thác tốt nhất các tiềm năng, lợi thế của đất nước. Để cho khoa học công nghệ phát triển, nhanh chóng đuổi kịp các nước như mục tiêu Nghị quyết Đại hội đã đặt ra, chúng ta phải tranh thủ mọi nguồn lực và phải tranh thủ thời cơ. Bởi đây là một vận hội chưa từng có để đất nước ta hội nhập và phát triển.”

Đồng tình với quan điểm này, đại biểu Vương Quốc Tuấn, đoàn Đại biểu tỉnh Bắc Ninh, cho rằng để đưa Việt Nam sớm trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại thì toàn Đảng, toàn dân phải nỗ lực hơn nữa. Một trong những đột phá là cần quan tâm đến việc tăng cường nội lực tự chủ của nền kinh tế: “Theo tôi, chúng ta cần quan tâm đến Đề án phát triển công nghiệp phụ trợ cho đối tượng doanh nghiệp khởi sự thuộc nền kinh tế tư nhân tạo động lực xây dựng thương hiệu quốc gia của doanh nghiệp để cạnh tranh. Thứ hai là quan tâm đến nông nghiệp, nông dân, nông thôn đời sống dân sinh và giảm nghèo bền vững.”

Một giải pháp quan trọng cũng được các đại biểu đề cập đó là phải đẩy mạnh tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước với trọng tâm là tái cơ cấu lại các tập đoàn, Tổng công ty. Theo đại biểu Nghiêm Xuân Thành, đoàn đại biểu Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương, thực hiện điều này sẽ nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp Nhà nước. Từ đó, tránh được tình trạng đầu tư dàn trải, đầu tư vào các ngành, lĩnh vực không phải là ngành kinh doanh chính của doanh nghiệp: “Chúng ta cần tiếp tục đẩy mạnh việc cơ cấu lại nợ xấu, đảm bảo an toàn nợ công. Đối với khối doanh nghiệp Nhà nước, trọng tâm là cơ cấu lại các Tập đoàn tổng công ty, đây đều là những nhiệm vụ rất lớn. Tôi tin tưởng sau Đại hội lần này, chúng ta sẽ thực hiện thắng lợi mục tiêu dân giàu, nước mạnh.”