hủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh

Với chủ đề "Đối tác ASEAN-Ấn Độ vì hòa bình và thịnh vượng chung", Hội nghị cấp cao kỷ niệm 20 năm quan hệ đối thoại ASEAN-Ấn Độ tập trung vào thảo luận định hướng tương lai quan hệ đối thoại ASEAN-Ấn Độ và thông qua Tuyên bố tầm nhìn với việc nâng quan hệ đối thoại ASEAN-Ấn Độ lên đối tác chiến lược.

Được thiết lập từ năm 1992, quan hệ đối thoại ASEAN-Ấn Độ trong suốt 20 năm qua đã đạt nhiều kết quả tích cực trên nhiều lĩnh vực, nổi bật là về kinh tế. Hai bên đã ký một số Hiệp định khung về hợp tác kinh tế toàn diện, tạo cơ sở thiết lập khu vực Thương mại và Đầu tư ASEAN-Ấn Độ. Hai bên hiện cũng đã hoàn tất đàm phán Hiệp định thương mại hàng hóa, Hiệp định giải quyết tranh chấp ASEAN-Ấn Độ. Đây là những điều kiện hết sức thuận lợi để Ấn Độ tăng cường hợp tác đầu tư với một thị trường ASEAN rộng lớn với hơn 600 triệu dân và ngược lại, ASEAN có thể khai thác tiềm năng to lớn từ nền kinh tế lớn thứ 2 ở Châu Á, phục vụ cho mục tiêu hình thành cộng đồng ASEAN vào năm 2015. Từ năm 2009, ASEAN và Ấn Độ nhất trí đặt mục tiêu nâng kim ngạch thương mại song phương lên 70 tỷ USD vào năm 2012. Tuy nhiên, năm 2011, tổng kim ngạch thương mại hai bên đã đạt gần 75 tỷ, vượt xa mục tiêu ban đầu. Chính vì vậy, cả ASEAN và Ấn Độ đều đang nỗ lực để khai thác hết tiềm năng to lớn này.

Trong bối cảnh hiện nay, cả ASEAN và Ấn Độ đều đang có những bước phát triển mạnh mẽ, bởi vậy, Hội nghị Cấp cao kỷ niệm lần này là một sự kiện quan trọng đối với hai bên với hy vọng thông qua đó, đẩy mạnh hơn nữa quan hệ hợp tác, hữu nghị, hỗ trợ lẫn nhau nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược của mỗi bên. Trước thềm Hội nghị diễn ra, Đại sứ Ấn Độ tại Việt Nam Ranjit Rae nhấn mạnh: "Bối cảnh khu vực và toàn cầu mà chúng ta đang thúc đẩy quan hệ đang ở trạng thái lỏng. Mô hình An ninh và Kinh tế Mới đang tiến triển trong khu vực và trên thế giới. Sau hai thập kỷ không ngừng tập trung, Chính sách Hướng Đông của Ấn Độ đã trở nên hoàn thiện. Bản thân Ấn Độ đã trở thành một phần không thể thiếu trong khu vực ASEAN năng động này. Những quan hệ hợp tác mạnh mẽ với ASEAN sẽ được thể hiện mạnh mẽ tại Hội nghị Thượng đỉnh Ấn Độ - ASEAN tổ chức tại New Delhi vào ngày 20-21/12".

Với Việt Nam, do có nền tảng vững chắc từ trong lịch sử giao lưu văn hóa những năm đầu Công nguyên, lại thêm các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước không ngừng vun đắp và gìn giữ nên hai nước dễ dàng đạt được nhận thức chung về rất nhiều vấn đề. Trong những năm gần đây, Việt Nam và Ấn Độ đã có mối quan hệ hợp tác chặt chẽ và hiệu quả trong khuôn khổ hợp tác không chỉ trong ASEAN mà còn trên các diễn đàn quốc tế. Trong một bài viết của Giáo sư P.K. Patasani, Nghị sĩ Quốc hội Ấn Độ, trước thềm chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đến Ấn Độ, đã nhấn mạnh: Mặc dù Việt Nam và Ấn Độ không cùng chung biên giới, khác nhau về vị trí địa lý, song hầu như đều nhận thức được sự cần thiết hợp tác trong một loạt vấn đề ở mức độ khu vực và toàn cầu. Bài viết cũng khẳng định: Sự hội tụ những lợi ích chính trị, kinh tế và chiến lược, cùng những khát vọng và mối quan tâm chung đã thúc đẩy quan hệ đối tác giữa hai nước. Mối quan hệ đối tác này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho Việt Nam và Ấn Độ khai thác tiềm năng to lớn của các mối quan hệ song phương, bổ sung sức mạnh cho nhau và cùng nhau giải quyết những thách thức khu vực và toàn cầu. Trong chính sách “hướng Đông” của mình, Ấn Độ luông đánh giá cao vai trò của Việt Nam trong khu vực ASEAN, mong muốn cùng Việt Nam hợp tác vì một khu vực châu Á phát triển năng động, hòa bình và ổn định: "Những chuyển biến về bối cảnh kinh tế, địa lý chính trị toàn cầu đã tác động tích cực tới mối quan hệ toàn diện của chúng ta. Các chương trình cải cách kinh tế của từng nước và quá trình hội nhập toàn cầu của hai nền kinh tế đã mở ra vô số cơ hội hợp tác đôi bên cùng có lợi. Chúng ta đã nâng tầm quan hệ lên thành Quan hệ Đối tác Chiến lược, dựa trên sự tương đồng về lợi ích và nhận thức chung về sự phát triển của khu vực và toàn cầu. Cả Ấn Độ và Việt Nam đều có chung tầm nhìn về một cấu trúc khu vực và toàn cầu rộng mở, bao quát và dân chủ nơi mọi quốc gia đều có thể đóng vai trò đúng đắn của mình. Điều này sẽ đóng góp vào nền hòa bình, an ninh và ổn định và tạo điều kiện thúc đẩy hợp tác vì sự thịnh vượng của nhân dân hai nước".

Trong chuyến thăm Ấn Độ lần này, ngoài tham dự các hoạt động chính của Hội nghị cấp cao kỷ niệm 20 năm quan hệ đối thoại ASEAN-Ấn Độ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng có nhiều cuộc tiếp xúc song phương với lãnh đạo Ấn Độ và các nước ASEAN. Qua đó, vừa góp phần tích cực thúc đẩy quan hệ ASEAN-Ấn Độ phát triển thực chất và hiệu quả, đồng thời góp phần tăng cường hiệu quả đối tác chiến lược và hợp tác song phương giữa Việt Nam và Ấn Độ./.