(VOV5) - Sau hơn 2 năm triển khai xây dựng Nông thôn mới, bộ mặt nông thôn VN đã có nhiều chuyển biến tích cực, đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng nâng cao… giúp bà con nông dân ngày càng tin vào những hiệu quả mà phong trào này mang lại. Tuy nhiên, để hoàn thành mục tiêu đến năm 2020 hoàn thành xây dựng Nông thôn mới, nhiều địa phương đang tổ chức sơ kết, rút kinh nghiệm nhằm giải quyết một số khó khăn, bất cập như: công tác tuyên truyền; công tác quy hoạch; về sử dụng nguồn vốn; đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng; môi trường, văn hóa nông thôn…
Bấm để nghe âm thanh:
Sau 2 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, đến nay, đã có 68% xã tiến hành xong việc quy hoạch chung và 44% số xã đã phê duyệt xong đề án xây dựng nông thôn mới. Hiện nay, ngoài 11 xã thực hiện thí điểm do Ban Bí thư chỉ đạo đã đạt được 15 – 18 tiêu chí, còn hơn 980 xã đạt từ 10 tiêu chí trở lên. Về nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới, ngoài ngân sách của Trung ương, đến nay có 53 tỉnh, thành bố trí ngân sách địa phương với tổng kinh phí hơn 14 nghìn tỷ đồng, cao nhất là Tp.Hồ Chí Minh, Vĩnh Phúc, Hà Nội. Tuy nhiên, từ thực tế ở nhiều địa phương cho thấy: trong số 19 tiêu chí đề ra, có một số tiêu chí còn chưa phù hợp. Ông Nguyễn Hữu Đức, Bí thư xã Phước Hậu, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận, cho rằng: “Trong 19 tiêu chí về xây dựng nông thôn mới thì khó khăn nhất là tiêu chí số 12 về cơ cấu lao động nông thôn, tiêu chí này đặt ra 30% lao động làm nông nghiệp, thì đối với địa phương ở đây rất khó thực hiện, vì vậy đề nghị Bộ Nông nghiệp trình lại với Ban chỉ đạo để chỉnh sửa cho nó phù hợp với từng vùng, từng miền, để các xã thực hiện. Còn các phần việc của Nhà nước ví dụ như hỗ trợ xây trường chuẩn quốc gia, bê tông hóa các tuyến kênh mương cấp II thì còn khó khăn về vốn, kiến nghị với các cấp các ngành tiếp tục quan tâm vấn đề này.”
Ông Lê Trường Lưu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới tỉnh Thừa Thiên Huế, cho biết: “Chương trình nông thôn mới địa phương chúng tôi triển khai tương đối tốt. Tuy nhiên, cũng còn nhiều vấn đề đặt ra. Thứ nhất là nguồn lực huy động thực hiện chương trình nông thôn mới vẫn còn hạn chế. Vấn đề thứ 2 là đối với nông thôn của tỉnh Thừa Thiên Huế thì điều kiện để phát triển sản xuất, tăng thu nhập cũng rất khó…”
Thực tế những khó khăn đang gặp phải trong xây dựng nông thôn mới hiện nay chủ yếu là do hiệu quả của công tác tuyên truyền để thống nhất nhận thức về xây dựng nông thôn mới chưa tốt. Tuy thời gian qua, để thay đổi nhận thức về chương trình, nhiều Bộ, ngành đã xây dựng được một số chuyên trang trên cổng thông tin điện tử, báo in, truyền hình; biên tập và phát sóng hàng chục ngàn tin, bài nhằm kịp thời phổ biến chủ trương, chính sách mới để thực hiện chương trình, bước đầu đã mang lại hiệu quả thiết thực. Một thực tế là tại các địa phương làm tốt công tác tuyên truyền, góp phần khuyến khích các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm ủng hộ, hỗ trợ cho phong trào bằng cách hỗ trợ kinh phí, vật tư. Đồng thời, nhiều người dân đã tự nguyện hiến đất, đóng góp công sức để chỉnh trang, nâng cấp giao thông nông thôn, tu sửa nơi ở và các công trình công cộng… Chính vì thế, công tác tuyên truyền cần tạo ra sự lan tỏa, thống nhất từ trung ương đến tỉnh, huyện, xã, thôn, bản và mỗi người dân.
Ngoài ra, một vấn đề nữa được nhiều địa phương kiến nghị trong xây dựng nông thôn mới đó là nguồn vốn, trong đó bao gồm vốn để xây dựng các công trình dân sinh như điện, đường, trường học, trạm y tế và nguồn vốn cho các hộ gia đình phát triển sản xuất. Theo Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương Chương trình Mục tiêu Quốc gia Xây dựng nông thôn mới, Chính phủ và các địa phương từ nay đến năm 2015 sẽ rà soát lại nhằm phát huy hơn nữa hiệu quả của nguồn vốn tín dụng, kêu gọi các tổ chức tín dụng ưu tiên dành nguồn vốn cho xây dựng nông thôn mới. Phó Thủ tướng nhấn mạnh: “Về nguồn lực hiện nay rất khó khăn, rất nhiều nguồn từ Nhà nước, Doanh nghiệp, tín dụng… chưa phát huy được. Tuy nhiên nhiều khoản tín dụng của nhà nước và Ngân hàng lãi xuất 0% thì nhiều địa phương chưa dùng hết. Chúng tôi sẽ đề nghị các ngân hàng các khoản tín dụng cần có sự hướng dẫn rõ ràng hơn và tạo điều kiện cho người dân vay theo đề án. Vốn thì trước hết ngân sách phải có được một mức nhất định và Bộ Kế hoạch Đầu tư sẽ tính cân đối nguồn lực cho cả 5 năm (đến năm 2015). Có thể năm nay nguồn lực phân bổ còn khó khăn, rồi những năm sau khá hơn thì chúng ta sẽ bù lại, nhưng vẫn phải trong tổng mức 5 năm mà quyết tâm phải bố trí cho bằng được.”
Để hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM đến năm 2015, các địa phương cần tăng cường sự tham gia của các cấp chính quyền. Tiếp tục kiện toàn và củng cố Ban chỉ đạo các cấp theo hướng tăng cường chuyên trách; Tập trung hoàn thành công tác quy hoạch và lập đề án nông thôn mới cấp xã đảm bảo đúng tiến độ và và chất lượng. Thời gian tới, Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về xây dựng NTM sẽ hướng dẫn, kiểm tra, rà soát uốn nắn về quy hoạch, kể cả đối với những quy hoạch đã được phê duyệt, cần có hướng dẫn cụ thể, phù hợp với tình hình thực tiễn, xác định nhiệm vụ trọng tâm thực hiện một cách phù hợp. Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh nêu rõ: “Tôi cho rằng một điều quan trọng là phải tổng kết mô hình, phát hiển cách làm hay, sáng tạo, điển hình ở các địa phương. Đồng thời phải quan tâm đến việc hướng dẫn, kiểm tra rồi rà soát về quy hoạch ở các xã; đặc biệt việc xây dựng đề án cũng phải phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương.”
Ban chỉ đạo Trung ương về xây dựng NTM cho biết điều quan tâm nhất của Đảng, Chính phủ VN là xây dựng nông thôn mới không phải là bằng mọi giá phải thực hiện đủ 19 tiêu chí để được công nhận danh hiệu, mà điều quan trọng là việc thay đổi căn bản đời sống, phát triển sản xuất của người dân mới là quan trọng nhất./.