Thôn Chì, xã Xuân Giang, huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang, nằm cách Hà Nội khoảng 300km, từ lâu đã là một địa điểm du lịch thu hút khách du lịch trong nước và nước ngoài. Nhằm khai thác, phát huy tiềm năng du lịch của địa phương, những năm qua thôn Chì đẩy mạnh phát triển mô hình du lịch cộng đồng, từ đó bảo tồn, phát huy những nét văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc nơi đây.

Nghe âm thanh bài viết tại đây:

Thôn Chì nằm xen giữa núi rừng và những cánh đồng lúa xanh mướt. Vẻ đẹp hoang sơ, gần gũi với thiên nhiên cùng những nét văn hóa độc đáo của đồng bào các dân tộc nơi đây đã lôi cuốn du khách đến với vùng đất này.

Trên con đường làng rợp bóng cây, hai bên là những căn nhà sàn khang trang, sạch đẹp… chúng tôi đến với gia đình ông Hoàng Văn Nghị, ở thôn Chì, khi gia đình ông đang tất bật làm đồ ăn để đón đoàn khách từ Pháp đến ở. Ông Hoàng Văn Nghị cho biết: Những năm gần đây, du khách trong nước, khách nước ngoài đến với thôn Chì và Xuân Giang ngày một đông và lưu trú lâu hơn. Hiện nay, thôn Chì có 10 gia đình làm du lịch cộng đồng. Mỗi gia đình đều được trang bị chăn, ga, gối, đệm, màn và rèm để phục vụ việc nghỉ ngơi của du khách. Mỗi gia đình có thể phục vụ cho 30 đến 40 lượt khách.    

Ông Nghị kể: "Gia đình tôi làm du lịch từ năm 2015. Bước đầu chưa có kinh nghiệm nên chúng tôi học hỏi các gia đình đã làm trước. Gia đình chúng tôi phục vụ cho khách đi lại, ăn uống, nghỉ cho khách chu đáo. Khách du lịch đến với thôn Chì rất thích cảnh quan, không khí trong lành của thôn… Nhiều du khách nói chưa có nơi nào đẹp như thôn Chì bởi cảnh quan hoang sơ".

Thôn Chì nằm dọc theo trục Tỉnh lộ 183, rất thuận lợi cho du khách đi tham quan du lịch nghỉ dưỡng. Toàn thôn có 4 dân tộc cùng sinh sống, trong đó, dân tộc Tày chiếm 96%, ngoài ra có dân tộc Kinh, Nùng, Dao. Cuộc sống của các dân tộc nơi đây vẫn giữ nguyên vẹn nét văn hóa đặc trưng riêng biệt của mình, chính vì vậy đã lôi cuốn du khách bằng vẻ đẹp bình dị của minh. Ông Hoàng Văn Nghị cho biết: "Du khách đến, chúng tôi tổ chức một đêm biểu diễn văn nghệ cho du khách. Ở đó chúng tôi hát những điệu hát Then, điệu múa của dân tộc Tày. Ngoài ra du khách được giới thiệu những nét văn hóa của dân tộc Tày như ngôi nhà sàn cũng như hóa văn trang trí trên ngôi nhà. Du khách nước ngoài rất thích thú".

Thôn Chì hiện duy trì Đội văn nghệ gần 20 người, chuyên biểu diễn hát Then, hát Cọi, đàn Tính, nghề dệt, đan lát truyền thống của dân tộc Tày. Thôn cũng xây dựng được gian trưng bày trang phục, nhạc cụ, nông cụ, trò chơi dân gian truyền thống tại Nhà sàn văn hóa để triển lãm, quảng bá hình ảnh với du khách.

Ngoài những nét độc đáo về văn hóa, một điều khiến du khách nhớ đến Xuân Giang chinh là những món ăn truyền thống của đồng bào dân tộc Tày như: cơm lam, rêu đá, măng trúc, thịt trâu, thịt lợn hun khói, nhất là được uống chén rượu ngô nổi tiếng thơm ngon khắp vùng. Chị Hoàng Thị Liễu, Thôn Chì, cho biết: "Chúng tôi cũng chế biến những món ăn truyền thống mang vị đậm đà của dân tộc Tày. Khách ăn xong đều rất hài lòng và khen đồ ăn rất ngon".

Để đáp ứng sự phát triển cũng như thu hút khách đến với Làng văn hóa du lịch cộng đồng thôn Chì, xã Xuân Giang phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức các lớp tập huấn nghiệp vụ lưu trú du lịch; tổ chức 3 – 4 đợt tham quan, học tập kinh nghiệm tại nhiều địa phương cho các gia đình làm du lịch cộng đồng. Đồng thời, phối hợp với Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Du lịch huyện tuyên truyền, giới thiệu các tour, tuyến du lịch; giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Tày như: Lễ hội Lồng tồng, nghề dệt thổ cẩm, đàn Tính, hát Then; tham gia trưng bày các sản phẩm nông sản và du lịch tại các triển lãm, hội chợ. Ông Hoàng Văn Thạch, lãnh đạo xã Xuân Giang, huyện Quang Bình, cho biết: "Xã tập trung nhân lực hỗ trợ, giúp đỡ về vệ sinh, dọn dẹp đường đi lối lại, đồng thời tuyên truyền toàn dân đều có trách nhiệm trong công tác này giúp mô hình này phát triển. Hiện tỉnh đã hỗ trợ mỗi gia đình làm Du lịch cộng đồng 60 triệu đồng và hàng năm xã đều có sự hỗ trợ kinh phí, nhân lực cho các gia đình hoạt động. Đặc biệt là hỗ trợ các đội văn nghệ tại thôn".  

Với sự hỗ trợ của địa phương, sự đồng tình ủng hộ của nhân dân, mô hình du lịch cộng đồng ở thôn Chì đang phát triển bền vững, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân. Từ đầu năm đến nay, thôn Chì đã đón gần 100 đoàn khách du lịch trong nước và nước ngoài đến tham quan, nghỉ dưỡng.