Nghệ sỹ Thu Tuyết

Tác giả Thu Tuyết là người Việt hiện định cư tại Melbune, Australia. Từng là một giảng viên Đại học khi còn ở trong nước, giờ đây khi cách xa quê nhà vạn dặm, Thu Tuyết kết nối với nơi chốn xưa bằng thơ và nhạc. Những tác phẩm của Thu Tuyết đến nay có thể kể tới các tuyển tập thơ nhạc: Thu trắng (2014), Thu trắng 2 (2016), Thu trắng 3 (2019 - có thêm phần tản văn), và năm 2023 này là Thu trắng 4 gồm: album thơ – nhạc, tập tản văn Những bức thư tình thời @  và tập tùy bút Trôi theo dòng thời gian.

Nghe âm thanh tại đây:

Tác giả Thu Tuyết: Thu Tuyết xin chào BTV Bảo Trang và thân chào quý thính giả của đài VOV.

BTV Bảo Trang: Thưa chị Thu Tuyết, chị vừa có một hành trình mang “Thu trắng 4” về với những người yêu thơ, yêu nhạc ở VN. Chắc hẳn sẽ có nhiều câu chuyện thú vị?

Tác giả Thu Tuyết: Đúng vậy. Điều đầu tiên tôi muốn nói rằng: Tôi rất hạnh phúc khi đem Thu Trắng 4 về lại VN. Bởi nơi đây đã cho tôi đầy ắp tình người, cái mà tôi cảm thấy thiếu khi sống tại quê hương thứ hai.

Thứ hai: Tác phẩm của tôi là tiếng Việt - Thơ Văn Nhạc của tôi là tiếng Việt, thì nơi đâu bằng chính quê hương mình. 

Thứ ba, vì những lý do trên, khi tôi về lại Thành phố Hồ Chí Minh với chương trình Thu Trắng 4, tôi cảm nhận rằng: Người thân, bạn bè, cả những người tôi mới biết hôm qua, hôm nay… đã chào đón và chấp nhận tôi bằng một tình cảm nồng nàn ấm áp, được gói ghém trong những bó hoa, hoa ngập hồn tôi, ngập tình tôi….

Đặc biệt khi về lại Phú Yên - nơi tôi được sinh ra và có một tuổi thơ đầy ắp yêu thương, một tuổi thơ mênh mang trên đồng nội đi qua bốn mùa mưa nắng, tôi được đón nhận bằng những tấm chân tình mộc mạc giản đơn, nhưng sâu lắng tình người. Cái tình ấy cũng được ướp vào những bó hoa tươi thắm của người thân, người quen, người mới biết hôm nay; những bạn bè thời trung học và bạn bè của ấu thơ, của những ngày đội mưa đi học vào những mùa đông rét mướt của quê tôi.

Tất cả những điều nói trên là phần thưởng rất lớn cho những gì tôi đã thực hiện trong suốt chặng đường hơn 10 năm trên con đường nghệ thuật này.

BTV Bảo Trang: Như vậy là một hành trình thơ ca trên quê hương đang được tiếp nối. Chị có thể cho biết lý do chị tìm đến thơ và hành trình đó đã bắt đầu như thế nào cho đến hôm nay? Trong Thu Trắng 4 có gì thay đổi?

Tác giả Thu Tuyết: Tôi từng là một giảng viên, dạy một bộ môn thuộc về kinh tế của trường Đại học Tài chính Marketing tại Thành phố Hồ Chí Minh - một môn dạy chẳng liên quan gì đến văn học nghệ thuật. Nhưng từ nhỏ tôi đã yêu nghệ thuật nói chung. Có lẽ nhận thấy điều này, nên chị hiệu trưởng lúc bấy giờ là TS Phạm Thị Ngọc Mỹ, đã "liều mình" đặt hàng cho tôi làm một bài thơ cho Tạp chí kinh tế Xuân của trường. Và tôi cũng “liều mình” nên Nắng Xuân ra đời. Sau đó được nhạc sĩ Duy Cường phổ với cái tựa mới là “Một sớm mai yên lành” và ca sĩ Duy Quang hát. Đây cũng là bài hát sau cuối anh Duy Quang đã hát khoảng hơn một tháng trước ngày anh ra đi vĩnh viễn!

Từ đó tôi tập tễnh làm thơ… Cho đến một ngày khi nỗi buồn ập xuống đời tôi, thì thơ không còn là giải trí nữa, mà là một cách giúp tôi giải toả nỗi niềm. Và tôi đã trút vào những con chữ ngoằn ngoèo ấy tuy chúng mỏng manh, nhưng có một sức mạnh vô hình.

Rồi cứ thế, như một cuộc dạo chơi bằng ngôn ngữ, chuyên chở những nỗi niềm để đến cái đích đầu tiên là tác phẩm Thu Trắng 1. Trong thời gian đó, những bài thơ đầu tiên của tôi được các nhạc sĩ như Phú Quang, Duy Cường, Quốc Dũng, Kim Tuấn, Tùng Châu, Nguyễn Ngọc Thạch, Nguyễn Tuấn Khanh vv… đã phổ nhạc. Và Album Thu Trắng1 ra đời với các giọng hát Ý Lan. Tuấn Ngọc, Duy Quang, Hiền Thục, Xuân Phú… 

Đến năm 2014 thì buổi ra mắt sách & Album đầu tiên của tôi tại Phòng trà Đồng Dao – TP.HCM và tại Sydenham - Melbourne. 

Năm 2016, là Thu Trắng 2, (có 2 CD và một sách), ra mắt tại TP.HCM và Melbourne.

Năm 2019 là Thu Trắng 3, (gồm 1 CD, 1 DVD và 1 sách), ra mắt tại Melbourne.

Đến năm 2023 là Thu Trắng 4, ra mắt tại Melbourne, Saigon, PhuYen và California.

Đặc biệt trong Thu Trắng 4, tôi đã thực hiện Album cuối cùng của cố NS Trần Quang Lộc, phổ thơ Thu Tuyết.

Ngoài tác phẩm thơ nhạc Thu Trắng 4, còn có hai tác phẩm văn xuôi là Những Bức Thư Tình Thời @ (thể loại tản văn) và Trôi Theo Dòng Thời Gian (Tuỳ bút).

Tất cả những tác phẩm nói trên có phát hành tại Nhà sách Phương Nam, nhà sách Fahasa (TP.HCM), và nhà sách Tự Lực tại Quận Cam (California).

BTV Bảo Trang: Một tâm hồn đầy ắp cảm xúc như thế, và chị đã tiếp nhận ca khúc được phổ nhạc từ bài thơ đầu tiên của mình như thế nào?

Tác giả Thu Tuyết: Thật sự tôi rất vui khi nhạc sĩ Duy Cường phổ bài thơ đầu tiên của tôi là Nắng Xuân. Nó mang âm hưởng như dòng nhạc của NS Phạm Duy. Nhưng đó là một câu chuyện cảm động.

Khoảng tháng 10/2012 tôi về VN, gặp lại anh Duy Cường. Anh yêu cầu tôi viết gấp phần điệp khúc cho kịp ca sĩ Duy Quang hát. Qua nhạc sĩ Duy Cường, Tôi được biết anh Duy Quang đang bị bệnh. Tôi nghĩ rồi anh ấy sẽ khỏi thôi. 

Hôm sau về lại Melbourne. Thật lạ, ý tưởng cho điệp khúc ấy tuôn trào rất nhanh và tôi gởi ngay cho anh Duy Cường. Khoảng hai ngày sau đó, tôi nhận được bản mộc do CS Duy Quang hát với giọng rất yếu (dĩ nhiên bài phối là của Duy Cường). Lúc ấy, qua báo chí, tôi được biết anh Duy Quang bị ung thư giai đoạn cuối và đã về Mỹ chữa bệnh.

Tôi thật sự bàng hoàng và xúc động. Hôm ấy là chủ nhật, một ngày tôi ngơ ngẩn không làm được gì, ngoại trừ viết một bài thơ và nhờ ca sĩ Ý Lan gởi cho anh Duy Quang. (Bài thơ này có trong tập Thu Trắng 1).

Khoảng một tháng sau đó, tôi nhận email của Duy Cường: “Anh Quang đi rồi Tuyết ơi!” Chỉ có mấy từ thôi, nhưng sao nó đau đến thế! Tôi cảm được nỗi tuyệt vọng sâu sắc trong anh. Thế là xong một kiếp người! Một ca sĩ tên tuổi của một thời được bao người yêu mến, một ca sĩ có một kỷ niệm rất đặc biệt với tôi. Khuôn mặt anh như ẩn hiện trong lớp sương mù, thoảng lời ca: “Ta ngồi yên lặng ngắm. Từng giọt rớt long lanh. Nắng vỗ về hoa dại. Một sớm mai yên lành…”

Đây là bài hát sau cuối của anh để lại cho đời và là bài thơ đầu tiên của tôi được gắn với một số phận!

BTV Bảo Trang: Vâng, một câu chuyện thật cảm động, chị ạ. Tại sao lại là Thu trắng vậy chị?

Tác giả Thu Tuyết: Khi tôi còn đi dạy, trong một cuộc hội thảo do trường tổ chức, giờ giải lao, có một vị GS hỏi tôi: “Trong thi ca chúng ta thường nghe nói đến Thu vàng. Nguyễn Khuyến thì có Thu điếu (câu cá mùa thu) Thu ẩm (mùa thu uống rượi) hay Thu Vịnh (làm thơ mùa thu)… Còn em thì Thu Trắng, một cái tên rất lạ?”

Thật ra Thu Tuyết là Tuyết mùa thu. Mùa thu có tuyết rơi thì hiếm lắm. Thấy lạ và hay, nên tôi lấy ý này làm cái tựa cho tác phẩm thơ của mình. Lúc ấy tôi không nghĩ mình sẽ có Thu Trắng 2, 3 và 4… như hôm nay.

BTV Bảo Trang: Những tuyển tập và album thơ nhạc mang tên Thu trắng đều là thơ của Thu Tuyết, được các nhạc sĩ trong nước phổ nhạc như: Phú Quang, Trần Quang Lộc, Quốc Dũng, Vũ Hoàng, Nguyễn Văn Hiên, Nguyễn Ngọc Thiện, Duy Cường, Tùng Châu, Nguyễn Ngọc Thạch, Kim Tuấn, Quốc Bảo… và còn được nâng lên cùng những giọng ca rất được yêu mến như Bảo Yến, Cẩm Vân, Duy Quang, Tuấn Ngọc, Ý Lan, Nhật Hạ... Như thế đủ để thấy thơ của Thu Tuyết đã nhận được sự đồng cảm như thế nào! Chị nghĩ gì về điều này?

Tác giả Thu Tuyết: Tôi bước vào thơ là một sự ngẫu nhiên, rồi tiếp tục làm thơ chỉ là một cách để giải toả những nỗi niềm cho tâm hồn nhẹ đi. Dần dần tôi yêu thích và cho đến hôm nay, nó trở thành một món ăn tinh thần không thể thiếu. Tôi không bao giờ nghĩ, làm thơ để được một cái gì đó. Nếu có được một chút gì đó, có lẽ cũng chỉ là một sự ngẫu nhiên như khi tôi bước vào thơ.

Thơ của tôi được khá nhiều nhạc sĩ phổ và những ca sĩ hát rất hay. Trước hết, tôi cho đó là một sự may mắn. Kế đến, là sự đồng cảm của họ với những nỗi niềm tôi gởi vào thơ. Từ đó tạo cho người nhạc sĩ nhiều cảm xúc để viết nên những giai điệu hay cho ca sĩ thể hiện. Vì vậy, vòng đời của thơ có dài hơn hay không, tôi nghĩ, là nhờ vào âm nhạc chắp cánh cho nó bay xa…

BTV Bảo Trang: Như thế có thể thấy rằng, thơ và nhạc đã mang tâm hồn của một người đi xa về lại gần hơn với quê nhà. Và nay chị lại mang Thu Trắng tới với đồng bào VN ở các nước khác nữa?

Tác giả Thu Tuyết: Sau khi ra mắt tại Melbourne, TP.HCM, Phú Yên trong tháng 7/2023, thì ngày 9/9/2023, tôi đã ra mắt Thu Trắng 4 tại quận Cam, California. Và dự định đầu tháng 4/2024 sẽ đến Pháp.

Lần ra mắt tại Mỹ đã để lại cho tôi nhiều ấn tượng. Một người phụ nữ từ rất xa, phải mất 15 giờ bay mới đến, chỉ để làm một buổi ra mắt sách và Album nhạc.

Vậy mà, đêm ấy khán phòng rất đông, không đủ chỗ ngồi. Điều hiếm thấy nữa là quí khách đã đến trước giờ đón khách khá đông. Có những bác, những cô chú lớn tuổi, đến rất sớm trong y phục lịch sự và ngồi đến cuối chương trình. Tôi rất cảm động về tình cảm mà họ đã dành cho tôi, một người từ phương xa đến.

Trong chuyến đi lần này được tiếp xúc và gần gũi hơn với người Việt tại đây đã cho tôi một cái nhìn: Nơi đây sinh hoạt văn hoá nghệ thuật rất phong phú. Thêm vào đó, Việt kiều tại Mỹ rất đông nên đã tạo thành một cộng đồng rất mạnh trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là việc duy trì và phát triển văn hoá Việt tại đây.

BTV Bảo Trang: Xin cảm ơn nghệ sĩ Thu Tuyết. Và rất mong sẽ sớm được hội ngộ cùng chị trong 1 chương trình Thu trắng 5 chẳng hạn!

Tác giả Thu Tuyết: Xin cám ơn quí thính giả của đài VOV đã cho tôi cơ hội để chia sẻ nỗi niềm. Hy vọng sẽ gặp lại quí thính giả một ngày không xa.