(VOV5) -  Không biết từ bao giờ, đối với người miền Trung thì thịt heo ngâm mắm là món ăn không thể thiếu mỗi độ xuân về.


Ngày ấy, làng quê tôi nghèo khó lắm, năm hết Tết đến vài nhà cùng chung nhau mổ một con lợn đón Tết… Lúc đó, mẹ tôi lại tất bật làm món thịt ngâm mắm.

Nghe âm thanh bài viết tại đây:

Không biết từ bao giờ, đối với người miền Trung thì thịt heo ngâm mắm là món ăn không thể thiếu mỗi độ xuân về.

Năm nào cũng vậy, cứ vào tháng 27 chạp, mẹ tôi lại tất bật lo chuẩn bị đồ tết... Và món ăn không thể thiếu được là món thịt heo ngâm mắm. Món thịt heo ngâm mắm chế biến khá đơn giản, nhưng để có được hũ thịt ngon, thơm phưng phức, miếng nạc bám chắc lấy miếng mỡ giòn tan, da mềm mà không bị bở thì đòi hỏi người chế biến phải có tay nghề thật khéo.

Heo vừa mổ xong, thịt hãy còn ấm mẹ đã nhanh tay chọn miếng ngon nhất từ mông, đùi hoặc ba chỉ để chế biến. Miếng thịt tươi nguyên và giữ được chất ngọt, da mỏng, lớp mỡ không dày quá, mỡ và thịt dính chắc vào nhau. Còn nước mắm là loại mắm dân dã, được làm từ cá cơm nguyên chất, không bị pha trộn bởi một loại hóa chất nào. Bởi thế từ tháng 3-4, mẹ đã chuẩn bị sẵn thùng mắm cá cơm trong nhà, lúc này chỉ đem ra lọc lấy thứ nước thơm phức, đỏ au chắt vào từng chai thủy tinh nút kín lá chuối khô.

Chọn thịt xong, thịt được cạo, rửa sạch qua nước muối rồi thái thành miếng dài chừng 15 phân, dày 4 phân. Dùng lạt bó chắc các miếng thịt với nhau thành nhiều vòng cách quãng đều nhau, rồi đem luộc hoặc hấp cách thủy.

Thịt vừa chín tới mẹ vớt ra rổ sưa cho ráo nước và gỡ bỏ lạt để nguội. Lấy khăn sạch lau hết những mảng bọt còn bám trên miếng thịt. Tiếp đến mẹ xắt mỏng tỏi, gừng, ớt bỏ hạt xắt sợi, tiêu hạt giã giập, ướp vào thịt. Bắc nồi lên bếp cho nước mắm, đường theo tỷ lệ nhất định vào rồi quấy đều cho đường tan, chờ nước mắm vừa sôi thì hãm lửa nhỏ chừng 3 phút cho hơi nước trong nước mắm bay bớt, nhắc xuống để nguội.

Sau khi xếp ngay ngắn từng miếng thịt vào hũ, mẹ tôi đổ nước mắm đã để nguội vào và dùng vỉ tre nén thịt ngập chìm trong nước mắm. Để qua 1 - 2 giờ, khi thấy mực nước mắm hạ thấp xuống thì bà tiếp tục châm thêm cho mực nước mắm cao hơn mặt thịt ít nhất 5 phân và đậy kín nắp, để nơi thoáng, ráo.

Ngâm khoảng 5 ngày, thấy lớp mỡ và thịt ngả sang màu trong là dùng được. Miếng thịt ngấm nước mắm thơm dịu đậm đà, ươm màu vàng nâu mỡ màng và có mùi thơm rất đặc trưng khi lấy ra khỏi hũ. Đĩa thịt ngâm mắm bưng lên thơm phức, mới trông đã thấy thèm. Những lát thịt vàng ươm, săn chắc, thơm lừng, dùng kèm với rau sống và bánh tráng thì không gì tuyệt bằng. Vị đậm đà của nước mắm, vị ngọt của đường cùng vị cay thơm của ớt, hạt tiêu và tỏi, gừng tạo nên sự hài hòa đặc biệt cho món ăn. Ai một lần ăn thì nhớ mãi.

Ngày tết có quá nhiều món để ăn, nhưng món thịt heo ngâm mắm cuốn bánh tráng, rau sống, dưa chua, chấm với nước mắm chanh tỏi ớt ăn no mà vẫn không ngán. Thịt heo ngâm mắm đặc biệt ở chỗ cái béo của mỡ dường như đã bị tan ra, quyện vào nước mắm ngâm rồi nên ăn miếng mỡ không hề thấy ngán, ngược lại càng ăn càng “nghiện”. Cuốn nữa, rồi lại cuốn nữa…tưởng chừng hương vị mùa xuân cứ nồng nàn lẩn quẩn quanh đầu lưỡi không muốn rời.

Mỗi dịp tết đến, xuân về, chúng tôi những đứa con xa nhà lại trở về, để được thưởng thức cái vị thơm ngon, mặn ngọt của món thịt heo ngâm mắm của mẹ. Mỗi miếng thịt thơm phức, đậm đà hương vị quê hương, đậm đà tình yêu của mẹ. Tết cũng là dịp hành hương về cội nguồn để hướng tới những điều tốt đẹp nhất, để níu giữ những giá trị tinh thần vô giá. Với tôi, Tết sẽ không trọn vẹn nếu thiếu đi món thịt ngâm mắm mẹ làm.