Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Nguyễn Văn Hồi phát biểu tại cuộc Hội thảo. Ảnh chụp màn hình

Mới đây, trong cuộc Hội thảo tổng kết dự án được tổ chức kết hợp giữa hình thức trực tuyến và trực tiếp tại Hà Nội vào ngày 11/1, ông Nguyễn Văn Hồi, Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, khẳng định: “NKT có thể tham gia rất hiệu quả trong lập kế hoạch phòng chống thiên tai và thích ứng với BĐKH. Nếu các địa phương lồng ghép kế hoạch này vào kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của mình thì NKT có thể tham gia thực hiện và giám sát thực hiện các kế hoạch này một cách hài hòa và bền vững”.

Mô hình nhà tránh trú thiên tai đảm bảo tiếp cận cho NKT. Ảnh: Ban tổ chức

Thông tin được cung cấp tại Hội thảo cho thấy dự án không chỉ đưa các xã ở huyện Nho Quan trở thành nơi có công trình công cộng thân thiện với NKT, đem đến sinh kế cho hàng nghìn NKT và gia đình họ, mà còn khẳng định rằng NKT có khả năng thích ứng với BĐKH.

HTX may mặc của NKT được thành lập năm 2019. Ảnh: Ban tổ chức

Mô hình mà dự án xây dựng đã thay đổi toàn diện cách nhìn của cộng đồng và chính quyền về vai trò của NKT trong phòng chống thiên tai và BĐKH, khi họ thấy NKT, đặc biệt là NKT nữ, có thể tự quản lý được sinh kế của mình theo hướng bền vững, có thể chủ động tham gia lập kế hoạch phòng chống thiên tai và BĐKH cấp địa phương, thực hiện và giám sát thực hiện các kế hoạch ấy.

HTX đan bèo bồng xuất khẩu. Ảnh: Ban tổ chức

HTX nuôi ong lấy mật. Ảnh: Ban tổ chức

Trong mô hình này, các hợp tác xã may, bèo bồng hay nuôi ong do NKT và gia đình họ làm chủ đã được trang bị các kỹ năng cần thiết để có thể tự tin phát triển bền vững trong thị trường kể cả sau khi dự án kết thúc. Thời gian đầu, hơn 1,5 tỷ đồng đã được trao để xây dựng và phát triển ba hợp tác xã. Nhiều hỗ trợ được trao bằng tiền mặt, tập huấn, kết nối thị trường, trang thiết bị sản xuất để sau ba năm thành lập, 133 thành viên của Hợp tác xã (HTX) đều đi từ không đến có thu nhập từ 800.000 đồng đến 3 triệu đồng/người/tháng, từng bước tự chủ về kinh tế cho mình và gia đình mình. 

Mô hình Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai có thành viên là NKT. Ảnh: Ban tổ chức

Quan trọng nhất, NKT khi tham gia dự án đã có không gian và tiếng nói của mình trong phòng chống thiên tai và thích ứng với BĐKH ở địa phương. Chị Đinh Thị Yến ở thôn Nga 2, xã Cúc Phương, huyện Nho Quan là một NKT tham gia dự án từ đầu, cho biết: “Nhờ dự án, tôi cũng như các bạn NKT khác không còn mặc cảm hay tự ti khi ra xã hội. Chúng tôi hào hứng tham gia, đóng góp ý kiến trong các buổi sinh hoạt tại cộng đồng. Chúng tôi đã hiểu và biết được những rủi ro thiên tai có thể xảy ra ở địa phương và cách phòng tránh, chủ động chuẩn bị cách ứng phó, những địa điểm tránh trú an toàn mà dự án đã hướng dẫn, biết liên hệ với cá nhân, đơn vị có trách nhiệm khi thiên tai xảy ra. Các HTX may mặc, đan bèo bồng, nuôi ong cũng giúp chúng tôi tăng thu nhập, ổn định cuộc sống và thêm tự chủ.”

Ông Tạ Việt Anh, Chủ tịch Hội đồng Quỹ hỗ trợ chương trình, dự án an sinh xã hội Việt Nam (AFV) phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: Ban tổ chức

Ông Tạ Việt Anh, Chủ tịch Quỹ AFV, cho biết bên cạnh việc thực hiện thành công 3 mô hình sinh kế theo chuỗi giá trị do NKT làm chủ, dự án còn góp phần cải thiện hiệu quả của công tác phòng chống thiên tai các cấp và đảm bảo quyền lợi của NKT trong phòng ngừa giảm nhẹ rủi ro thiên tai.

Các ý kiến tại Hội thảo khẳng định trách nhiệm của cộng đồng và chính quyền trong hỗ trợ NKT hòa nhập và thích ứng trong phòng chống thiên tai và BĐKH. Các khóa tập huấn, trợ giúp tâm lý và pháp lý, hoạt động tạo thu nhập của dự án đã hỗ trợ trực tiếp cho hơn 2.500 NKT và gia đình ở huyện Nho Quan có một cuộc sống hài hòa ổn định và có tiếng nói mạnh mẽ trong cộng đồng.

Mô hình hay của Dự án về sự tham gia của NKT trong kiểm toán xã hội đã vinh dự được lựa chọn vào chung kết giải thưởng toàn cầu “Zero Project” – dành cho các sáng kiến hay trên toàn thế giới về khuyến khích sự tham gia thực chất của NKT vào cuộc sống và biến nguyện vọng, tiếng nói của họ thành hiện thực.

Bà Phạm Thị Hải Hà, Phó Cục trưởng Cục Bảo trợ xã hội Bộ LĐTB&XH kết luận Hội thảo. Ảnh: Ban tổ chức

Phát biểu kết luận hội thảo, bà Phạm Thị Hải Hà, Phó Cục trưởng Cục Bảo trợ xã hội (Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội) đánh giá cao những kết quả của dự án cùng các ý kiến tại hội thảo. Dự án đạt hiệu quả cao và có ý nghĩa đối với NKT, rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm. Đây cũng là một mô hình hay, mang lại hiệu quả lâu dài nhất là về sinh kế, giáo dục, nghề nghiệp, đặc biệt khuyến khích tính chủ động đối với NKT trong ứng phó với thiên tai, dịch bệnh... Từ đó cần được nhân rộng. Phó Cục trưởng Cục Bảo trợ đề nghị, nên có việc tài liệu hóa và truyền thông rộng rãi về mô hình này đến các cơ quan chức năng và các tổ chức để học tập kinh nghiệm từ mô hình.