Xin chào nhiếp ảnh gia Hoài Vũ, lịch trình hoạt động của lần trở về này của chị với nghệ thuật nhiếp ảnh thì có vẻ như là khá dày, đặc, nhất là những hoạt động liên quan đến Hà Nội.

Hoài Vũ Bender: Đợt về Việt Nam này, tôi là một trong những người đồng tổ chức của hội thảo ngành ảnh Newborn và Gia đình Việt Nam do Sony tài trợ, tổ chức vào ngày 18/10 tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Tôi cũng tham gia hướng dẫn một workshop ở Hà Nội. Thực ra đây là một cái photo-walk, nghĩa là người tham gia sẽ cùng tôi đi khám phá một số tuyến phố ở Hà Nội như là Nguyễn Tri Phương, Phan Đình Phùng, Hoàng thành Thăng Long và chụp những người tình cờ gặp trên phố. Thực ra đây là một phần trong dự án cá nhân của tôi với tên gọi là Far Yet Near, Strange Yet Dear (Xa quen gần lạ). Tôi đã và đang thực hiện dự án này tại thành phố Limburg nơi tôi đang sinh sống, và ở Hà Nội.

Những người Hà Nội hôm nay, qua góc máy Hoài Vũ Bender tháng 10/2024 tại Hà Nội.

Dự án này được kết hợp với hoạt động của Dự án nghệ thuật Hà Nội mở (do Art Culture Hanoi tổ chức - p/v) từ tháng 10 cho đến tháng 11/2024 bao gồm 9 workshop tour khám phá các cung đường và khu vực khác nhau tại Hà Nội, đồng thời hướng dẫn sáng tạo cũng như đồng sáng tạo bằng các phương tiện mở.

Dự án nghệ thuật Hà Nội mở có sự kết hợp của nhiều nghệ sĩ trong và ngoài nước. Sau đó sẽ có triển lãm Hà Nội mở là một sự kiện của Lễ hội thiết kế sáng tạo được tổ chức từ ngày mùng 9 cho tới ngày 17/11/2024. Và tôi cũng rất vinh dự có đóng góp một phần nho nhỏ vào sự kiện rất đáng nhớ này của Thủ đô Hà Nội.

Những người tham gia tour chụp ảnh trên đường phố Hà Nội cùng với chị trong đợt tới này, sẽ học hỏi được những điều gì, chị có thể bật mí trước một chút được không?

Hoài Vũ Bender: Tour đi và chụp mà tôi sẽ thực hiện, là ở trên đường phố Hà Nội. Tôi sẽ hướng dẫn cho những người tham gia về cách tiếp cận đối với nhân vật như thế nào, cách lựa chọn nhân vật như thế nào. Trong số rất nhiều người đang đi bộ ngoài kia, tại sao mình lại chọn cái cô này chứ không phải chọn anh kia… Thứ hai, mình sẽ phải chọn cái background (khung nền ở phía sau) nào. Mình muốn kể câu chuyện gì về nhân vật này? Còn ánh sáng lúc đấy, cũng hoàn toàn có thể chủ động.

Được biết trong các hoạt động tại Thành phố Hồ Chí Minh, cộng đồng nhiếp ảnh Việt Nam newborn photographer sẽ có talkshow lần thứ ba, rồi Cuộc thi nhiếp ảnh dành riêng cho các nhiếp ảnh gia newborn và gia đình Việt Nam?

Hoài Vũ Bender: Trong Thành phố Hồ Chí Minh là cộng đồng nhiếp ảnh newborn mà bọn tôi gây dựng, cứ hai năm một lần tổ chức talkshow, có mời những speaker nổi tiếng trong ngành ở khắp Việt Nam. Năm nay có mời thêm Malgorzata Sulewska Czarnecka - nhiếp ảnh gia người Ba Lan, người rất nổi tiếng trên thế giới về những bức ảnh trẻ em. Chúng tôi tổ chức một workshop cho cô ấy sau ngày talkshow. 

Là một trong hai người sáng lập, chị có thể chia sẻ cộng đồng nhiếp ảnh này đã hình thành như thế nào, thưa chị?

Hoài Vũ Bender: Tôi rất vui khi được cùng một người bạn là Jenny Hạnh ở Italia phát triển cộng đồng ảnh newborn, bầu và gia đình ở Việt Nam. Tại sao chúng tôi lại có ý định gây dựng cái ngành ảnh này ở Việt Nam? Bởi vì lúc đấy thực ra là ở Việt Nam ngành ảnh này chưa phát triển, vẫn chỉ có ngành ảnh cưới là phát triển.

Jenny Hạnh là người đầu tiên đem những workshop ảnh newborn về Việt Nam. Bạn ấy là người đầu tiên dạy chụp newborn ở Việt Nam. Và sau đó tôi cũng đã kết hợp với những thầy giáo dạy chụp ảnh bầu của mình, đưa những kỹ thuật chụp ảnh bầu về Việt Nam. 

Một mẹ bầu xinh đẹp trong ánh hoàng hôn ở bãi biển La Caletta của đảo thiên đường Sardinia, Italy. - Ảnh: Hoài Vũ Bender

Lúc đó tôi nghĩ rằng ngành chụp ảnh bầu, ảnh newborn, ảnh gia đình ở Việt Nam vẫn còn phát triển rất manh mún, tản mạn và chưa thực sự có một người dẫn đầu. Nhưng thực ra các bạn trẻ ở Việt Nam rất sáng tạo. Các bạn học rất nhanh, nhưng không được tiếp xúc với những nguồn của quốc tế. Đấy là một sự thiệt thòi rất lớn. Có nhiều bạn rất giỏi nhưng không nói được tiếng Anh chẳng hạn. Khả năng các bạn đi ra nước ngoài để học từ một workshop như vậy rất khó khăn. 

Chính vì vậy, chúng tôi đã quyết định mời những nhiếp ảnh gia quốc tế về Việt Nam để dạy, tổ chức workshop tại Việt Nam để các nhiếp ảnh gia trong lĩnh vực này có cơ hội học tập, tiếp xúc với những xu hướng trendy nhất của thế giới. Trước đây mỗi một thành phố chỉ có vài ba bạn chụp ảnh newborn thôi, không có nhiều. Thế nhưng mà bây giờ cũng phát triển rất nhiều rồi đấy.

Như chị chia sẻ, thì những dự án nghệ thuật như "Xa quen, gần lạ", có chụp cả ở Hà Nội lần này, là dự án cá nhân. Chị vẫn thường triển khai những dự án cá nhân như thế?

Hoài Vũ Bender: Những dự án nghệ thuật này chỉ là dự án riêng. Đó là vì làm những điều mình thích. Mình luôn luôn có một nguồn thu nhất định để đảm bảo tài chính cho cuộc sống. Nhưng mình vẫn luôn dành một phần nhất định nào đó để duy trì sự sáng tạo. Điều đó rất quan trọng, vì là sự đầu tư cho chính mình. Tôi dành thời gian đó, để mình cảm thấy có thể được sáng tạo, được làm theo những điều mình thích.

Nên vì thế những dòng ảnh, như ảnh fine-art cổ điển, hoặc những dự án nghệ thuật, là những điều tôi làm cho chính mình. Nghĩa là để duy trì sự sáng tạo của bản thân, để mình không bị đi vào lối mòn, để mình luôn luôn có cảm xúc khi mình cầm máy.

Xin cảm ơn nhiếp ảnh gia Hoài Vũ Bender về cuộc trò chuyện này và rất mong chờ những tác phẩm mới của chị.